Według badań leczenie metotreksatem (MTX) i leflunomidem (LEF) w ciągu 3 miesięcy przed poczęciem wiązało się ze zwiększonym prawdopodobieństwem wystąpienia niekorzystnych wyników ciąży (APO), w szczególności poronienia lub urodzenia martwego dziecka, u ciężarnych pacjentek chorych na reumatoidalne zapalenie stawów (RZS). badanie opublikowane w RMD Otwarte.¹

Osoba w ciąży / pressmaster – stock.adobe.com

Naukowcy wyjaśnili, że wiele pacjentek chorych na RZS w wieku rozrodczym zgłaszało problemy z zajściem w ciążę i mniejszą liczbę urodzeń. W związku z tym ciąża i poród wymagają uwagi podczas leczenia pacjentek chorych na RZS.

Czynniki związane z wydłużeniem czasu do zajścia w ciążę u tych pacjentek obejmują wysoką aktywność choroby RZS, starszy wiek i stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ); NLPZ mogą potencjalnie zapobiegać wytwarzaniu prostaglandyn, które odgrywają kluczową rolę w owulacji i implantacji blastocysty. Podobnie zaleca się zaprzestanie stosowania konwencjonalnych syntetycznych leków przeciwreumatycznych modyfikujących przebieg choroby (csDMARD), MTX i LEF, na 3 miesiące przed poczęciem, ponieważ wiążą się one z wysokim ryzykiem utraty ciąży.

Jednakże w Korei brakuje badań dotyczących ciężarnych pacjentek chorych na RZS. W związku z tym naukowcy przeprowadzili badanie w Korei, aby zbadać wzorce stosowania leków w czasie ciąży i zidentyfikować czynniki związane z APO u pacjentek z RZS.

W tym celu skorzystali z bazy danych Koreańskiego Narodowego Ubezpieczenia Zdrowotnego (NHI), która zawiera informacje socjodemograficzne, a także wykorzystanie opieki zdrowotnej i wyniki krajowych badań lekarskich. Naukowcy wyodrębnili dane dotyczące pacjentek chorych na RZS, które ubiegały się o ubezpieczenie w latach 2010–2020, podając co najmniej 1 kod związany z ciążą; każdy epizod ciąży był brany pod uwagę przy kwalifikowaniu.

Ponieważ na podstawie danych NHI nie udało się ustalić dokładnych dat poczęcia, badacze oszacowali je odwrotnie niż data zakończenia ciąży. Wykorzystując te przyjęte daty poczęcia jako daty indeksowe, podzielili epizody ciąży na grupy porodowe i APO według wyników ciąży, aby porównać charakterystykę demograficzną i kliniczną pacjentek.

Naukowcy zbadali schemat stosowania leków, w tym csDMARD, terapii celowanych (czynnik martwicy nowotworu [TNF] inhibitory, inhibitory inne niż TNF i inhibitory kinazy janusowej), NLPZ i doustne glikokortykosteroidy w obu grupach. Okresy analizy obejmowały 1 rok przed poczęciem, w czasie ciąży i 1 rok po ciąży. Ponieważ uznali, że stosowanie leków przed ciążą jest „najważniejsze”, badacze podzielili rok przed poczęciem na 4 grupy po 3 miesiące, aby przeanalizować go bardziej szczegółowo. Po przeprowadzeniu badań naukowcy zidentyfikowali czynniki powiązane z APO u pacjentów z RZS.

Ogółem badacze uwzględnili w badaniu 5728 epizodów ciąży, w tym 4576 epizodów porodu i 1152 epizodów APO. Zauważyli, że średni odstęp pomiędzy datą poczęcia a kodem diagnostycznym potwierdzającym ciążę wynosił 37,7 dnia. Również średnia (odchylenie standardowe [SD]) wiek matki pacjentek na podstawie wszystkich epizodów ciąży wyniósł 33,7 (4,1) lat, przy czym średni wiek (SD) był wyższy w grupie APO niż w grupie porodowej (33,7 [4.5] vs 33,3 [3.8] lata; P < 0,001). Jednakże we wszystkich ciążach średni (SD) okres od rozpoznania RZS do zajścia w ciążę wyniósł 3,2 (2,3) roku.

Szczególnie te 2 grupy wykazały różnice w stosowaniu leków na 3 miesiące przed poczęciem. Grupa APO częściej stosowała MTX, LEF i NLPZ, ponieważ grupa, która rodziła, zaprzestała stosowania MTX i LEF wcześniej przed ciążą; odsetek przepisanych na receptę obu leków podczas ciąży w grupie rodzącej był prawie zerowy. Terapie celowane przepisano także odpowiednio 2,8% i 3,6% w grupie porodowej i APO. W rezultacie obie grupy nie wykazały znaczących różnic w stosowaniu terapii celowanych, łącznie z doustnymi glikokortykosteroidami.

Na podstawie analizy wielu zmiennych naukowcy ustalili, że pacjenci w wieku od 30 do 39 lat (skorygowany iloraz szans [aOR], 1,33; 95% CI, 1,07-1,66) lub w wieku od 40 do 49 lat (aOR, 5,35; 95% CI, 4,16-6,89) charakteryzowały się większym prawdopodobieństwem wystąpienia APO niż osoby w wieku od 20 do 29 lat. Ponadto u pacjentów leczonych z powodu RZS w szpitalu lub klinice środowiskowej ryzyko wystąpienia APO było nieco wyższe w porównaniu z pacjentami przebywającymi w szpitalach referencyjnych trzeciego stopnia (aOR, 1,33; 95% CI, 1,13-1,56). Wreszcie, stosowanie MTX (aOR, 2,14; 95% CI, 1,57-2,92) lub LEF (aOR, 2,68; 95% CI, 1,39-5,15) w ciągu 3 miesięcy przed poczęciem było powiązane z APO.

Naukowcy przyznali się do ograniczeń swojego badania, a jednym z nich był brak informacji na temat aktywności choroby RZS w danych NHI; z tego powodu nie wiadomo, czy aktywność RA wpłynęła na APO. Nie uwzględniono także innych czynników związanych z APO, takich jak palenie tytoniu i wskaźnik masy ciała, ponieważ dane z badań stanu zdrowia były niedostępne. Pomimo tych ograniczeń badacze zaproponowali przyszłe działania w oparciu o swoje ustalenia.

„…dla pacjentek chorych na RZS niezwykle istotne jest przeprowadzenie dokładnych konsultacji z lekarzami w sprawie planowania ciąży oraz utrzymywanie nadzoru lekarskiego przez cały okres ciąży, aby skutecznie monitorować i kontrolować aktywność choroby” – podsumowują autorzy.¹

Artykuł ten pierwotnie ukazał się w AJMC.

CZYTAJ WIĘCEJ: Centrum Zasobów Zdrowia Kobiet

Odniesienie

1. Song YJ, Cho SK, Jung YS i in. Trendy w stosowaniu leków w czasie ciąży i czynniki wpływające na niekorzystne wyniki ciąży u pacjentek z reumatoidalnym zapaleniem stawów. RMD Otwarte. 2024;10(1):e003739. doi:10.1136/rmdopen-2023-003739