W „Time Shelter” terapeuta o imieniu Gaustine otwiera „klinikę czasu”, w której pacjenci z chorobą Alzheimera mogą, w skrupulatnie urządzonych pokojach, powrócić do minionych dziesięcioleci, kiedy czuli się bezpieczni – tylko po to, by zobaczyć, jak klinika zdobywa popularność wśród zdrowych ludzi, którzy po prostu chcą uciec od codzienności. Powieść bada zarówno to, jak ludzie fantazjują o wyrwaniu się z upływu czasu, jak i to, jak szukają schronienia we wspomnieniach – lub częściej w swoich wyidealizowanych wyobrażeniach o przeszłości.

Gospodinow jako impuls do powstania powieści przywołał dalekosiężne wydarzenia polityczne z 2016 roku, a także próby różnych krajów europejskich, by przeprowadzić „referenda w sprawie przeszłości”. „Moja chęć napisania tej książki wynikała z poczucia, że ​​coś poszło nie tak w mechanizmach czasu” — powiedział w kwietniowym wywiadzie, dodając później: „Jak żyć z deficytem sensu i przyszłości?”

Powieściopisarz opisał w swoim przemówieniu akceptacyjnym, jak jako dziecko miał tendencję do sprawdzania książek z biblioteki, które były pisane w pierwszej osobie.

„Dlaczego? Nieco później zdałem sobie sprawę: nie chciałem, aby bohater zginął na końcu” – powiedział Gospodinow. „I tak długo, jak opowiadasz historię, wciąż żyjesz”. Dodał, że dopóki pisarze opowiadają swoje historie i historie innych, oni też żyją. „Nasze historie tworzą życie i odporność na śmierć i zło”.

Rodel pochwaliła to, co nazwała „wieloma błyskotliwymi metaforami” Gospodinowa, głównie „krytyczny deficyt znaczenia”. Choć jest to ponury obraz w powieści, wciąż pojawiał się w jej umyśle podczas uroczystego spotkania nominowanych do International Booker. „Książki z krótkiej listy próbują uzupełnić ten deficyt” – powiedziała.

Nagrody często zwiększają sprzedaż książek, ale Międzynarodowa Nagroda Bookera rzuca szczególnie jasne światło. Może zwiększyć liczbę anglojęzycznych czytelników, ponownie zaangażować odbiorców krajowych i zachęcić wydawców do zamawiania wersji w innych językach. Na przykład „Wegetarianin” Hana Kanga sprzedał się w około 20 000 egzemplarzy w ciągu pierwszej dekady w Korei Południowej; po zdobyciu nagrody w 2016 r. miał niemal natychmiastowy przedruk w ponad 450 000 egzemplarzy. Ubiegłoroczna wygrana „Grobowca z piasku” Geetanjalego Shree i przetłumaczonego z hindi przez Daisy Rockwell zwróciła uwagę na bogactwo literatury pisanej w językach południowoazjatyckich w Indiach, gdzie literatura anglojęzyczna od dawna traktowana jest jako bardziej prestiżowa, jak i bardziej komercyjny.

Tegorocznemu jury przewodniczyła powieściopisarka Leïla Slimani, najlepiej znana z thrillera „The Perfect Nanny”, w skład której weszli pisarz New Yorker Parul Sehgal, powieściopisarz Tan Twan Eng, redaktor literacki Financial Times Frederick Studemann i tłumacz języka ukraińskiego Uilleam Blacker . Przeczytali ponad 130 książek, zanim dokonali wyboru na długą i krótką listę.

„Jutro jest najważniejsze bułgarskie święto, moje ulubione święto narodowe” – zaznaczył w swoim przemówieniu Gospodinov. „To dzień cyrylicy, dzień pisma i języka. To wspaniałe, gdy celebruje się litery i język”.

Nagroda Bookera 2023, przyznawana za powieść napisaną pierwotnie w języku angielskim, zostanie przyznana pod koniec listopada. Długa lista około tuzina nominowanych zostanie ogłoszona 1 sierpnia.

Ta historia została zaktualizowana.