Międzynarodowy Trybunał Karny wydał we wtorek nakazy aresztowania dwóch czołowych rosyjskich oficerów wojskowych, oskarżając ich o zbrodnie wojenne na Ukrainie za atakowanie ludności cywilnej i niszczenie kluczowej infrastruktury energetycznej.

Obaj oficerowie – generał broni Siergiej Iwanowicz Kobylash i admirał Wiktor Nikołajewicz Sokołow – zostali oskarżeni w oświadczeniu sądu o osobistą odpowiedzialność za liczne ataki rakietowe swoich sił na elektrownie i podstacje w wielu lokalizacjach w okresie od października 2022 r. do marca 2023 r. .

Strajki zimowe uznano za zbrodnie wojenne, ponieważ były w dużej mierze skierowane przeciwko celom cywilnym i powodowały „nadmierne przypadkowe szkody dla ludności cywilnej lub zniszczenia obiektów cywilnych” – stwierdził sąd.

Generał Kobylash jest starszym oficerem rosyjskich sił powietrznych, który w tamtym okresie dowodził krajowymi siłami lotniczymi dalekiego zasięgu, podczas gdy admirał Sokołow był wówczas dowódcą rosyjskiej Floty Czarnomorskiej.

Obaj są także oskarżeni o zbrodnie przeciwko ludzkości z powodu „celowego spowodowania wielkiego cierpienia” oraz poważnych obrażeń fizycznych lub psychicznych wśród ogółu społeczeństwa.

W oświadczeniu sądu stwierdzono, że szczegółowe informacje dotyczące nowych nakazów nie zostaną ujawnione ze względu na ochronę świadków i dalsze śledztwo. Międzynarodowy Trybunał Karny z siedzibą w Hadze jest jedynym stałym trybunałem międzynarodowym uprawnionym do zajmowania się ludobójstwem, wojnami napastniczymi, zbrodniami wojennymi i zbrodniami przeciwko ludzkości.

Chociaż Rosjanie wielokrotnie bombardowali obiekty cywilne i zabijali niezliczoną liczbę cywilów, prawnicy zaznajomieni ze śledztwem MTK sugerowali, że prokuratorzy wyróżnili ten konkretny okres, ponieważ waga dowodów i przejrzystość znanej wówczas struktury dowodzenia mogły ułatwić postawienie zarzutów. udowodnić niż wiele innych.

To już drugi nakaz aresztowania sądu w związku z wojną na Ukrainie od rozpoczęcia rosyjskiej inwazji na pełną skalę w lutym 2022 roku. Rok temu sędziowie wydali nakazy aresztowania prezydenta Rosji Władimira W. Putina i jej komisarza ds. dzieci praw Marii Lwowej-Bełowej za uprowadzenia i deportację ukraińskich dzieci do Rosji.

Podobnie wąski zakres tych oskarżeń, który wówczas spotkał się z krytyką, był odzwierciedleniem strategii prokuratora polegającej na wyborze sprawy dającej się przeprowadzić, mającej mocny ślad w postaci dowodów publicznych, twierdzili wówczas prawnicy zaznajomieni ze sprawą.

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski z zadowoleniem przyjął we wtorek nakazy aresztowania. „Każdy rosyjski dowódca, który wydaje rozkazy uderzeń na ukraińską ludność cywilną i infrastrukturę krytyczną, musi wiedzieć, że sprawiedliwości stanie się zadość” – napisał na platformie społecznościowej X.

Associated Press zacytowała prokuratora generalnego Ukrainy Andrija Kostina, który powiedział, że przedmiotowe zbrodnie zostały „popełnione na masową skalę” z dala od linii frontu i bez wyraźnego celu wojskowego.

Sędziowie w Hadze uznali rosyjskie ataki za nieproporcjonalne. Nawet gdyby instalacje energetyczne uważano wówczas za cele wojskowe, jak stwierdzono w ich oświadczeniu, oczekiwane „szkody i zniszczenia wśród ludności cywilnej byłyby wyraźnie nadmierne w stosunku do przewidywanych korzyści wojskowych”.

Międzynarodowy Trybunał Karny nie ma niezależnych uprawnień wykonawczych i jest zależny od innych krajów w zakresie dokonywania aresztowań. Jest zatem mało prawdopodobne, aby generał Kobylash i admirał Sokołow zostali aresztowani lub osądzeni.

Zwolennicy sądu twierdzą jednak, że nakazy to coś więcej niż gesty polityczne, ponieważ pokazują ofiarom, że nie są pomijane. Nakazy mogą stać się podstawą szerszych ram prawnych po wojnie.

Urzędnicy w Moskwie zaprzeczyli popełnieniu zbrodni wojennych na Ukrainie i uznali, że nakazy aresztowań i śledztwa MTK są bezsensowne.

Chociaż sądy krajowe na Ukrainie prowadziły pewne procesy Rosjan powiązanych z wojną, w żadnym z nich nie uczestniczyli najwyżsi urzędnicy.

Ukraina nie przystąpiła formalnie do MTK, który liczy 124 członków, ale przyznała jurysdykcję sądową na swoim terytorium. Rosja również nie jest członkiem, ale sąd może zająć się przestępstwami popełnionymi na ziemi ukraińskiej przez obywateli rosyjskich.