W tym miejscu warto wspomnieć o akcencie polskim całej tej „nakrętkowej afery”. Przyzwyczailiśmy się przecież, że w szkołach, sklepach, na festynach czy nawet pod urzędami stoją pojemniki albo specjalne metalowe „serca” przeznaczone właśnie do zbiórki plastikowych zakrętek. Czy w takim razie charytatywne organizacje nie będą już mogły zbierać pieniędzy? A może to od zawsze była zwykła ściema?

Jak tłumaczą eksperci z branży gospodarki odpadami, tego typu akcje miały przede wszystkim na celu to, abyśmy w ogóle zaczęli zwracać uwagę na nakrętki. Są one nie tylko potencjalnym surowcem, ale też pozwalają ograniczyć miejsce zajmowane przez plastikowe butelki i kartony podczas zbiórki (zgniecione i zakręcone opakowanie zajmuje znacznie mniej miejsca).

Oddzielone od butelek i kartonów nakrętki najczęściej trafiają do spalarni odpadów, bo recykling tak małych elementów jest trudny i nieopłacalny. Co innego, gdy trafią do sortowni razem z zasadniczym opakowaniem. Wtedy recyklingowi poddawana jest i butelka, i nakrętka.

„Dlatego teraz trzeba uczyć społeczeństwo, żeby do kosza trafiało opakowanie razem z nakrętką. Nie oddzielajmy z butelek obrączek, nakrętek, naklejek, i innych drobnych elementów. Są na to przemysłowe sposoby. I dzięki nim więcej odpadów trafia do recyklingu. Im mniejszy odpad, tym trudniej go później wysortować” – tłumaczy Piotr Szewczyk, zastępca dyrektora Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych Orli Staw dla Prawo.pl.

Pracownicy sektora gospodarki odpadami i recyklingu są optymistycznie nastawieni co do nowych przepisów i mają nadzieję, że koniec końców pozwoli to uzyskiwać więcej surowców. Problem mogą mieć jednak organizacje charytatywne, które zbierały nakrętki, bo teraz będzie to jeszcze trudniejsze. Warto natomiast podkreślić, że nigdy nie było to łatwe. Zakup np. wózka inwalidzkiego wiąże się z koniecznością zebrania kilkudziesięciu ton zakrętek.

Najwięksi producenci napojów i opakowań, tacy jak Coca-Cola czy Tetra Pak, zdążyli się już dostosować do nowych wymogów UE i wprowadzili nowe nakrętki w swoich produktach.

„Chociaż na pierwszy rzut oka zmiana wydaje się niewielka, jej projekt wymagał uwzględnienia wielu technicznych aspektów. Obecna forma nowej nakrętki jest wynikiem ogromnego wysiłku, czasu i inwestycji zespołów badawczo-rozwojowych w całym systemie” – informuje polski oddział Coca-Coli.

Unia Europejska nie opublikowała żadnej analizy, która wskazywałaby, jakie konkretnie korzyści dla środowiska mają przynieść przytwierdzone zakrętki. Z badania PwC z 2018 r. wynika natomiast, że nowe przepisy mogą wiązać się paradoksalnie z jeszcze większą produkcją plastiku i emisją CO₂.

„Patrząc wyłącznie na konsekwencje dla środowiska, raport PwC przewiduje, że przytwierdzone nakrętki mogą wiązać się z dodatkową produkcją między 50 a 200 tys. ton plastiku rocznie” – powiedziała Sigrid Ligné, szefowa stowarzyszenia producentów napojów UNESDA, na zlecenie którego powstała analiza PwC.

Wszystko będzie się tak naprawdę sprowadzać do tego, jak producenci opakowań podejdą do nowych przepisów i czy to oni będą chcieli minimalizować zużycie plastiku. „Projektując nowe zakrętki, skupiliśmy się na kompatybilności z istniejącymi liniami do butelkowania oraz poprawie doświadczenia z picia dla klientów. Jednocześnie chcieliśmy zminimalizować zużycie dodatkowego materiału” – mówi Michael Krueger, szef firmy Corvaglia, która produkuje opakowania.