Przez Billa Snydera

W porównaniu z mężczyznami, kobiety i osoby, które nie są binarne, nie identyfikują się wyłącznie jako mężczyźni lub kobiety, mają wyższy wskaźnik powszechnych schorzeń, od astmy po zawał serca, i są bardziej narażone na wystąpienie niepożądanych reakcji na leki.

Chociaż wiele czynników może przyczyniać się do tych szerokich różnic w stanie zdrowia, jednym z najważniejszych był do niedawna jeden z najmniej zbadanych — chromosomy płciowe. Okazuje się, że zmiany w genach przenoszonych na chromosomach X i Y mogą głęboko wpływać na złożone schorzenia, w tym cukrzycę, choroby serca i depresję.

„Nie chodzi o to, że mężczyźni i kobiety mają różne geny, które prowadzą do tych chorób, ale o to, że te geny wchodzą w interakcje z innymi czynnikami (społecznymi i środowiskowymi) na różne sposoby” – powiedziała dr Lea Davis, profesor nadzwyczajny na Wydziale Medycyny Genetycznej w Centrum Medycznym Uniwersytetu Vanderbilt.

„Zrozumienie, jak te czynniki różnią się w zależności od płci i osób o różnych tożsamościach płciowych, będzie naprawdę ważnym elementem układanki” – powiedział Davis.

Davis i wieloletni współpracownicy dr Ekaterina (Katya) Khramtsova i dr Barbara Stranger są jednymi z siedmiu autorów artykułu opublikowanego 11 maja w czasopiśmie Komórka który przedstawia „najlepsze praktyki” w zakresie oceny wpływu płci na zdrowie człowieka.

Trzy kobiety zaczęły pracować razem prawie dziesięć lat temu na Uniwersytecie w Chicago, aby zrozumieć, w jaki sposób płeć modyfikuje genetyczne ryzyko choroby.

„Przez długi czas czuliśmy, że pracujemy w izolacji” – powiedział Davis. „Szczerze mówiąc, nie było tak wielu innych osób, które byłyby zainteresowane przyjrzeniem się różnicom między płciami”.

Na przykład wiele zastosowań badania asocjacyjnego całego genomu (GWAS), które szybko skanuje DNA osoby w poszukiwaniu zmian genetycznych związanych z określoną chorobą lub odpowiedzią na lek, wykluczyło chromosomy X i Y.

Podczas gdy w przeszłości włączenie chromosomów X i Y do tych analiz było technicznie trudne, „obecnie istnieje wiele metod wykonywania tej pracy” – powiedział Davis. „Naprawdę nie ma już wymówki, aby ich nie (w tym)”.

Z badań setek tysięcy osób staje się jasne, że płeć jest bardzo skomplikowaną zmienną biologiczną.

„Płeć można zdefiniować za pomocą wielu różnych znaczników, więc tak naprawdę nie jest to jedna rzecz” – powiedział Davis. „To połączenie wielu czynników biologicznych i środowiskowych, które składają się na prezentację, którą łączymy i nazywamy seksem”.

Tradycyjnie, kiedy rodzi się dziecko, osoba towarzysząca przy porodzie określa płeć dziecka na podstawie oględzin. „Myślimy o tym jako o konstrukcie binarnym – jesteś albo mężczyzną, albo kobietą” – powiedział Davis. „Ale w rzeczywistości niejednoznaczność nie jest rzadkością”.

W niektórych przypadkach dziecko, które po urodzeniu wydaje się płci żeńskiej, może mieć parę chromosomów XY i rozwinie cechy męskie, gdy nadejdzie okres dojrzewania. Inni mogą mieć tylko jeden chromosom X i żadnego chromosomu Y lub trzy chromosomy X. „Istnieje wiele odmian” – powiedział Davis.

W przeszłości osoby z aneuploidiami, czyli dodatkowymi lub brakującymi chromosomami, były wykluczane z badań genetycznych.

Naukowcy napisali, że przyszłe badania powinny obejmować nie tylko osoby z aneuploidiami chromosomów płciowych i różnicami w rozwoju płci, ale także osoby interseksualne i transpłciowe. Informacje te będą miały kluczowe znaczenie dla „rozwikłania” czynników chromosomalnych, genetycznych, hormonalnych i środowiskowych, które wpływają na ryzyko choroby i wyniki leczenia u każdego.

„Lepsze zrozumienie podstawowych różnic biologicznych, a także różnic środowiskowych związanych z płcią, jest kluczem zarówno do zrozumienia choroby, jak i opracowania skutecznych i bezpiecznych terapii” – podsumowali naukowcy. „Uwzględnienie tych wymiarów poprawi wyniki zdrowotne dla wszystkich ludzi”.

Khramtsova jest głównym naukowcem w Janssen Pharmaceutical Companies of Johnson & Johnson, a Stranger jest profesorem nadzwyczajnym farmakologii na Northwestern University. Inni współautorzy: dr Melissa Wilson, Arizona State University, dr Joanna Martin, Cardiff University, dr Stacey Winham, Mayo Clinic i dr Karen He, Janssen.

Badania były wsparte grantem Fundacji Badań nad Mózgiem i Zachowaniem oraz grantami National Institutes of Health GM124827, CA229618 i HG011405. Odpowiedzialność za tę treść ponoszą wyłącznie autorzy i niekoniecznie odzwierciedla ona oficjalne poglądy NIH.