Rząd Niemiec w poniedziałek zbagatelizował komentarze prezydenta Rosji Władimira Putina z weekendu, grożąc zmianą postawy militarnej Rosji, jeśli USA zainstalują w nadchodzących latach na terytorium Niemiec więcej pocisków manewrujących średniego zasięgu zdolnych do przenoszenia głowic nuklearnych, zgodnie z planem.

„Nie damy się zastraszyć tego typu komentarzami” – powiedział rzecznik MSZ Sebastian Fischer na konferencji prasowej w Berlinie.

O odpowiedź poproszono również zastępczynię rzecznika rządu, Christiane Hoffmann.

Stwierdziła, że ​​„przyjęliśmy do wiadomości” komentarze Putina, ale dodała, że ​​proponowane zmiany będą miały „wyłącznie” charakter odstraszający, a stały się konieczne w związku z niedawnymi działaniami Rosji.

„Mianowicie dlatego, że Rosja zmieniła równowagę strategiczną w Europie i zagraża Europie i Niemcom rakietami manewrującymi — a my musimy ustanowić środek odstraszający” — powiedziała.

Co powiedział Putin?

Putin powiedział w niedzielę na paradzie morskiej w Petersburgu, że jeśli USA zrealizują plany rozmieszczenia w Europie dodatkowej broni, która teoretycznie mogłaby być skierowana przeciwko Rosji, to Moskwa rozważy „środki lustrzane”.

Przywołał wyścig zbrojeń z początku lat 80., pod koniec zimnej wojny, kiedy to główną skargą Związku Radzieckiego było rozmieszczenie pocisków Pershing w ówczesnych Niemczech Zachodnich. Putin twierdził, że USA ryzykują podobne zjawisko powtórki.

„Jeśli USA wdrożą takie plany, będziemy mogli uznać się za wolnych od wcześniej nałożonego jednostronnego moratorium na rozmieszczenie broni uderzeniowej średniego i krótszego zasięgu, w tym zwiększenie potencjału sił przybrzeżnych naszej marynarki wojennej” – powiedział Putin.

Putin nawiązał tutaj do postanowień Traktatu o całkowitej likwidacji pocisków rakietowych pośredniego zasięgu z 1987 r., z którego USA, a następnie Rosja, wycofały się w 2019 r.

Obie strony obwiniały się nawzajem o naruszenie postanowień traktatu.

Putin twierdził jednak, że Rosja od momentu wycofania się z porozumienia dotrzymywała jego warunków – USA i Niemcy prawdopodobnie by się z tym nie zgodziły – i ostrzegł, że taka polityka może się zakończyć, jeśli w Niemczech pojawi się więcej amerykańskiej broni.

Spory te nabierały już kształtu przed pełnoskalową inwazją Rosji na Ukrainę w 2022 r., ale od tego czasu ton i pilna potrzeba działania z obu stron zapewne się zaostrzyły.

Jakie są planowane zmiany i czy są one czymś nowym?

Zgodnie ze wspólnym oświadczeniem Waszyngtonu i Berlina, do 2026 roku Stany Zjednoczone rozpoczną stacjonowanie w Niemczech uzbrojenia obejmującego pociski SM-6, ulepszone pociski manewrujące Tomahawk, które mogą przenosić głowice nuklearne, a także niektóre „rozwojowe broni hipersoniczne”.

USA i Niemcy twierdzą, że decyzja ta jest reakcją na wydarzenia takie jak rozmieszczenie przez Rosję podobnych rakiet Iksander w swojej enklawie kaliningradzkiej graniczącej z Polską i Litwą.

„To, co teraz planujemy, to odpowiedź mająca na celu powstrzymanie użycia tej broni przeciwko Niemcom lub innym celom” – powiedział w poniedziałek rzecznik MSZ Sebastian Fischer.

Na terenie Niemiec znajduje się już szereg amerykańskich baz wojskowych, będących pozostałością po II wojnie światowej, a następnie zimnej wojnie.

Na terenie kraju formalnie rozmieszczono różne rakiety USA, choć o mniejszym zasięgu.

Tajemnicą poliszynela jest również fakt — choć nigdy nie został formalnie potwierdzony przez żaden z rządów — że Stany Zjednoczone nadal stacjonują broń jądrową w jednej ze swoich baz w Niemczech, co stanowi spadek w porównaniu z dwoma lokalizacjami w latach i dekadach poprzedzających 2005 r.

Liczba żołnierzy stacjonujących nadal w Niemczech i niektórych innych krajach europejskich jest jednak drastycznie mniejsza w porównaniu z okresem szczytowym zimnej wojny.

msh/wmr (AFP, dpa, Reuters)