Kanclerz Niemiec Olaf Scholz ogłosił podczas wizyty w Warszawie, że jego kraj udzieli wsparcia ocalałym polskim ofiarom zbrodni niemiecko-nazistowskich i pomoże wzmocnić wschodnią granicę Polski. Jednak w obu przypadkach nie podał szczegółów, na czym te środki miałyby polegać w praktyce.

Scholz wraz ze swoim gabinetem odwiedził Polskę na pierwsze polsko-niemieckie konsultacje międzyrządowe od 2018 r., kiedy u władzy była jego poprzedniczka Angela Merkel, a Polską rządziła partia Prawo i Sprawiedliwość (PiS).

PiS, które jest obecnie w opozycji, skrytykowało ofertę Scholza dotyczącą wsparcia polskich ofiar wojny, nazywając ją „bzdurami” w porównaniu z 1,3 biliona dolarów reparacji, których Polska domagała się od Niemiec w 2022 r., gdy PiS był u władzy.

„My, Niemcy, sprawiliśmy Polsce ogromne cierpienie podczas II wojny światowej”, powiedział Scholz, przemawiając obok Tuska po ich spotkaniu. „Niemcy są świadome swojej winy i zadań wynikających z tego… Niemcy będą starały się zapewnić wsparcie ocalałym z okupacji”.

Scholz nie podał jednak żadnych szczegółów na temat formy, w jakiej wsparcie to będzie miało miejsce, kto będzie uprawniony do jego otrzymania ani ile zostanie na nie przeznaczone. Niemcy już od lat 90. XX wieku zapewniały odszkodowania polskim ofiarom zbrodni niemiecko-nazistowskich za pośrednictwem Fundacji Polsko-Niemieckiego Pojednania.

Według Polskiej Agencji Prasowej (PAP) około 40 tysięcy polskich ocalałych z wojny mogłoby skorzystać z dodatkowego wsparcia ze strony Niemiec.

Zapytany przez dziennikarza o więcej informacji, Scholz odpowiedział po prostu, że „pracujemy nad tym z polskim rządem, wsparcie osób starszych jest dla nas bardzo ważne i będziemy działać w tym obszarze”.

Przepraszamy za przerwanie czytania. Artykuł jest kontynuowany poniżej.

Notes from Poland jest prowadzony przez mały zespół redakcyjny i wydawany przez niezależną, non-profitową fundację, która jest finansowana z darowizn od naszych czytelników. Nie możemy robić tego, co robimy, bez Twojego wsparcia.

Tusk z kolei stwierdził, że „nie jest rozczarowany gestem niemieckiego rządu, ponieważ nie ma takiej kwoty pieniędzy, która zrekompensowałaby to, co wydarzyło się podczas II wojny światowej”.

„Jeśli dzisiaj usłyszymy, że Niemcy są gotowe podjąć decyzję o wypłaceniu odszkodowań żyjącym ofiarom wojny… to są to kroki we właściwym kierunku” – dodał.

Polski premier z zadowoleniem przyjął również fakt, że rząd niemiecki w ubiegłym tygodniu wyraził zgodę na utworzenie w Berlinie instytucji upamiętniającej polskie ofiary wojny.

Podczas przemówienia obu przywódców Scholz oświadczył również, że Niemcy „chcą przyjąć na siebie rolę lidera NATO w zakresie ochrony wschodniej flanki i regionu bałtyckiego”.

„Bezpieczeństwo Niemiec i Polski jest nierozerwalnie ze sobą powiązane – bezpieczeństwo Polski jest bezpieczeństwem Niemiec” – powiedział kanclerz. Obiecał wzmocnić „współpracę w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony”, a także kontynuować wsparcie dla Ukrainy.

Tusk tymczasem oświadczył, że „żaden naród nie powinien czuć się tak odpowiedzialny za bezpieczeństwo i ochronę Europy przed agresją zewnętrzną, jak narody polski i niemiecki”.

„Polska, jako jedna z największych ofiar II wojny światowej, Niemcy jako sprawcy tragedii II wojny światowej, dziś jako wolne, demokratyczne, europejskie narody, powinniśmy wspólnie i skutecznie zadbać o to, aby Europa była bezpieczna, aby tragedia wojny nigdy więcej nie powtórzyła się na naszych ziemiach” – dodał.

Przed wizytą Scholza – kiedy doniesienia medialne sugerowały, że zamierza on ogłosić wsparcie dla polskich ofiar wojny – działacze PiS odrzucili tę ofertę jako niewystarczającą.

„Nie zadowolimy się żadnymi ochłapami, próbami tuszowania tego tematu drobnymi kwotami czy drobnymi działaniami ze strony niemieckiego rządu” – powiedział przed wizytą Scholza Jacek Sasin, który był wicepremierem w rządzie PiS.

Stanisław Żaryn, który również zasiadał w rządzie PiS, a obecnie jest doradcą popierającego PiS prezydenta Andrzeja Dudy, również powiedział portalowi informacyjnemu wPolityce przed wizytą, że „obawia się, że Olaf Scholz rzeczywiście przywiózł do Polski jakieś ochłapy”.

Ma to na celu „pozwalanie mu zachować twarz i zyskać pewną ochronę ze strony polskiego rządu, jeśli chodzi o kwestie reparacji, ale z pewnością nie będzie to forma rekompensaty, której powinniśmy oczekiwać”, dodał Żaryn. „Dzisiejsza propozycja może jedynie wywołać uśmiech politowania”.

Autor zdjęcia głównego: Krystian Maj/KPRM (na licencji CC BY-NC-ND 3.0 PL)

Daniel Tilles jest redaktorem naczelnym Notatki z PolskiPisał o sprawach polskich dla wielu publikacji, w tym Polityka zagraniczna, POLITICO Europa, EUobserver I Dziennik Gazeta Prawna.