Zwrócono jednak uwagę, że Wielka Brytania nie jest odporna – wskaźniki złego stanu zdrowia są wysokie, a usługi publiczne działają blisko, jeśli nie ponad swoje możliwości.

Do końca 2023 roku z powodu COVID-19 zmarło 235 000 osób.

To pierwszy z co najmniej dziewięciu raportów śledczych obejmujących wszystko, od podejmowania decyzji politycznych po szczepionki.

Przewodnicząca komisji śledczej, baronessa Hallett, stwierdziła, że ​​Wielka Brytania „nie jest przygotowana na radzenie sobie z katastrofalną sytuacją kryzysową, nie mówiąc już o pandemii koronawirusa”.

„Nigdy więcej nie można pozwolić, aby jakaś choroba doprowadziła do tak wielu zgonów i cierpienia” – dodała.

W jej raporcie zawarto szereg zaleceń, m.in.:

Baronessa Hallett powiedziała, że ​​chciałaby, aby jej zalecenia zostały wdrożone szybko, a wiele z nich zostałoby wprowadzonych w życie w ciągu sześciu miesięcy lub roku.

„Dowody ekspertów wskazują, że kwestią nie jest, czy nastąpi kolejna pandemia, ale kiedy” – dodała.

Rodziny i bliscy osób, które zmarły na COVID-19, z zadowoleniem przyjęli publikację raportu.

Prof. Naomi Fulop, rzeczniczka grupy Covid 19 Bereaved Families for Justice, stwierdziła, że ​​raport jest „konkretny i przenikliwy” i wezwała nowy rząd do przyjęcia zaleceń.

Dodała jednak, że dochodzenie nie posunęło się wystarczająco daleko w kwestii tego, co osłabiało zdolność Wielkiej Brytanii do reagowania – nierówności w społeczeństwie i stanu usług publicznych.

„Nawet najlepiej opracowane plany nie uratują ludzkiego życia, jeśli nie będą uwzględniać, a jedynie uwzględniać warunków, które uniemożliwiły nam szybką, sprawiedliwą i skuteczną reakcję”.

Kazeema Afzal, która straciła swoją siostrę Areemę Nasreen, która w wieku 36 lat była jedną z najmłodszych pracownic NHS, które zmarły na COVID-19, gdy zmarła na początku pandemii, powiedziała BBC Newsbeat, że pracownicy służby zdrowia nie byli przygotowani.

„Zawiedli wszystkich” – powiedziała.

„Rodziny, które straciły swoich bliskich – zostały zawiedzione. Ludzie, którzy pracowali w NHS, w 100% się z tym zgadzają.

„Straciliśmy pielęgniarkę, która pracowała z powołania – Areema była pasjonatką swojej pracy.

„Jej teraz tu nie ma, a zrobiłaby tak wiele. Miałaby ogromny wpływ na usługi NHS”.

Premier Sir Keir Starmer powiedział: „Moje najszczersze wyrazy współczucia kieruję do wszystkich, którzy stracili w tym czasie kogoś bliskiego.

„Raport potwierdza to, w co wielu zawsze wierzyło – że Wielka Brytania nie była przygotowana.

„Bezpieczeństwo kraju powinno być zawsze priorytetem – a ten rząd jest zobowiązany wyciągnąć wnioski i wdrożyć lepsze środki, aby nas chronić i przygotować”.

W swoim raporcie baronowa Hallett porównała podejście przyjęte przez Wielką Brytanię z podejściem stosowanym w krajach Azji Wschodniej, które wyciągnęły wnioski z epidemii dwóch koronawirusów – SARS i MERS – w ciągu ostatnich dwóch dekad.

Opracowali plany szybkiego uruchomienia systemów testowania i śledzenia kontaktów oraz ustanowili procedury dotyczące kwarantanny.

Znacznie spowolniło to rozprzestrzenianie się COVID-19, ograniczając skutki pandemii w pierwszych kilku miesiącach, a w niektórych miejscach ograniczając stosowanie blokad.

Tymczasem brytyjska strategia walki z pandemią sięga 2011 r. i opierała się na założeniu, że rozprzestrzenianie się nowego wirusa jest nieuniknione, a nie takiego, o którym już wiadomo.

W raporcie stwierdzono, że rząd Wielkiej Brytanii i jego doradcy „ulegli” złudnemu poczuciu bezpieczeństwa w wyniku pandemii świńskiej grypy z 2011 r., która okazała się łagodna.

W jej raporcie stwierdzono, że Wielka Brytania musi być gotowa na rozbudowę systemów testowania i śledzenia kontaktów, a także na zwiększenie potencjału NHS w przyszłości.

Wezwano również do wdrożenia planów mających na celu ochronę osób najbardziej narażonych.

W raporcie stwierdzono, że część winy za te niedociągnięcia leży po stronie grupowego myślenia, które było dominujące w procesie planowania.

Jak stwierdzono, opinie naukowe przekazywane ministrom były zbyt wąsko ukierunkowane i zbyt mało uwagi poświęcono skutkom społeczno-ekonomicznym.

W raporcie stwierdzono, że ministrowie nie zrobili wystarczająco dużo, aby kwestionować to, co im powiedziano, a w sposobie tworzenia różnych grup doradczych nie zapewniono wystarczającej swobody ani autonomii, aby umożliwić wysłuchanie głosów sprzeciwu.

Raport głosi, że rozwiązaniem tego problemu mogłoby być powołanie niezależnego organu, w którego skład weszliby eksperci ze świata nauki, ekonomii i społeczeństwa.