Powołanie przez prezydenta Rosji Władimira Putina nowego ministra obrony Andrieja Biełousowa jest postrzegane jako próba usprawnienia rosyjskiej gospodarki i zmobilizowania jej do wysiłku wojennego.

Rosyjska armia stanęła w obliczu licznych problemów z zaopatrzeniem i logistyką, które od samego początku udaremniły jej totalną wojnę z Ukrainą. Dwa lata później nadal występują problemy związane ze słabą logistyką i brakiem planowania strategicznego.

Oczywistym zadaniem Biełousowa, osoby z zewnątrz niepowiązanej z wojskiem, jest rozwiązanie tych problemów i zwiększenie skuteczności rosyjskiej machiny wojennej na Ukrainie, co jest nowym, niebezpiecznym zjawiskiem.

Rosyjskie banki notują rekordowe zyski. Czy wojna im pomaga?

Rok 2022 zapowiadał nową erę dla rosyjskich banków. Sektor ten, coraz bardziej odizolowany od gospodarki światowej i obciążony surowymi zachodnimi sankcjami, odnotował spadek zysków o 90 procent w porównaniu z 2021 r. Dla rosyjskich technokratów przyszłość wydawała się ciemna. Potem przyszedł rok 2023, ogłosił w zeszłym tygodniu Bank Centralny Rosji

Biełousow, który regularnie nawoływał do zwiększenia wydatków wojskowych i ingerencji rządu w gospodarkę, jest postrzegany jako człowiek, który jest w stanie postawić całą rosyjską gospodarkę na progu wojny.

Rosyjski felietonista Siergiej Parkhomenko nazwał Biełousowa „premierem rządu wojskowego”.

Powołanie Biełousowa z mandatem dotyczącym restrukturyzacji gospodarki wojskowej kraju oznacza również, że celem Putina jest długa i przewlekła wojna z Ukrainą, twierdzą analitycy.

Tymczasem dymisja poprzednika Biełousowa Siergieja Szojgu i sekretarza Rady Bezpieczeństwa Rosji Nikołaja Patruszewa może być opóźnioną reakcją Putina na niepowodzenia sił zbrojnych i służb bezpieczeństwa podczas pełnej inwazji na Ukrainę.

Niektórzy analitycy postrzegają także odejście tych urzędników jako próbę Putina odsunięcia na bok dwóch zawodników wagi ciężkiej, którzy stali się zbyt potężni w państwie rządzonym przez jedną osobę.

A statist approach

Biełousow był ministrem gospodarki Rosji w latach 2012–2013 i doradcą Putina w latach 2013–2020. Następnie do maja 2024 r. pełnił funkcję pierwszego wicepremiera, w dużej mierze nieznanego opinii publicznej.

Kilka głośnych rosyjskich prowojennych kanałów Telegramu opublikowało posty z pytaniem „kim jest Biełousow?”

Biełousow, w dużej mierze nieobecny w telewizji państwowej, konsekwentnie wzywa do zwiększenia wydatków rządowych i nałożenia podatków od nadzwyczajnych zysków na rosyjskich eksporterów towarów.

Biełousow zasłynął ze swoich rzadkich, ale ekstrawaganckich wypowiedzi antybiznesowych.

W 2019 roku w liście do Putina zaproponował nałożenie łącznej kwoty 500 miliardów rubli (5,5 miliarda dolarów) podatku od nieoczekiwanych zysków na przemysł stalowy, chemiczny i petrochemiczny. Kiedy firmy ujawniały informacje mediom, nazwał ich „głupcami” i „idiotami”.

Niektórzy rosyjscy analitycy polityczni, w tym Georgy Satarov i Abbas Gallyamov, spekulowali, że etatystyczne i interwencjonistyczne podejście Biełousowa może w dłuższej perspektywie zrujnować rosyjską gospodarkę.

Inny analityk polityczny mieszkający w Rosji powiedział „Kyiv Independent”, że jest to mało prawdopodobne, ponieważ Biełousow nie będzie miał narzędzi do ogólnej restrukturyzacji gospodarki, ponieważ nie jest ministrem gospodarki ani szefem banku centralnego. Analityk wypowiadał się pod warunkiem zachowania anonimowości w obawie przed represjami.

Stwierdził, że kontrowersyjne wypowiedzi Biełousowa nie są wyznacznikiem jego kompetencji.

„Nie ma sensu mieć nadziei, że władze rosyjskie zrujnują (gospodarkę) i wszystko się zawali” – powiedział. „Zamiast tego Ukraina powinna wygrać wojnę na polu bitwy”.

Mobilizing the economy for war

Rzecznik Putina Dmitrij Pieskow powiedział 12 maja, że ​​zadaniem Biełousowa jest „integracja kompleksu wojskowo-przemysłowego z gospodarką kraju”.

„Biełousow opracował strategię mobilizacji gospodarki (do wysiłku wojennego)” – powiedział Galliamov 13 maja w programie Breakfast Show. „Był mózgiem jastrzębiej grupy (na Kremlu). Uważa, że ​​odkąd rozpoczęli wojnę, muszą ją prowadzić w poważny sposób.”

Biełousow wierzy w ekonomię wojenną – dodał Galjamow.

Dziennikarz Siergiej Miedwiediew, który zna Biełousowa od 1993 r., porównał go do Alberta Speera, ministra uzbrojenia i produkcji wojennej nazistowskich Niemiec w latach 1942–1945.

Nominacja Biełousowa oznacza, że ​​Kreml postrzega wojnę z Ukrainą jako zobowiązanie długoterminowe i chce, aby Biełousow w dłuższej perspektywie przeprowadził restrukturyzację wojska i przemysłu obronnego – twierdzą analitycy.

Zejście Rosji do totalitaryzmu: jak to się stało

Trudno określić dokładny moment, w którym Rosja zaczęła przekształcać się w państwo totalitarne. Przez ponad dekadę Kreml odbierał wolności obywatelskie i karmił ludność odnowioną i coraz bardziej agresywną wersją nacjonalizmu. Przez prawie dekadę większość Rosjan nie…

„Możemy również stwierdzić, że wojna jest postrzegana (przez Kreml) jako sprawa długoterminowa” – stwierdziła 13 maja rosyjska politolog Ekaterina Szulman.

Parkhomenko podziela tę opinię.

„Dla Putina wojna jest jego stylem życia” – powiedział. „To jego metoda kierowania Rosją i jedyna szansa na utrzymanie pracy”.

Tymczasem Instytut Studiów Wojennych stwierdził 12 maja, że ​​nominacja Biełousowa „stanowi znaczący postęp w wysiłkach Putina na rzecz ustalenia pełnych warunków ekonomicznych dla przedłużającej się wojny”.

Galliamov uważa też, że Putin „postawia na długotrwałą wojnę na lata” i „stopniowo mobilizowane będzie coraz więcej środków na front”.

Kreml oczekuje także, że Biełousow zwiększy efektywność i ograniczy korupcję w wojsku, powiedział Shulman.

Według Shulmana oczekuje się, że stworzy armię, która nie będzie cierpieć z powodu problemów z zaopatrzeniem.

Niektóre źródła podają, że Biełousow będzie skuteczniejszy od Szojgu, bo nie jest skorumpowany.

Rosyjscy niezależni dziennikarze nie zgodzili się z tą oceną.

Rosyjska publikacja Metla podała w 2020 roku, że firma konsultingowa Belousova Claire & Clarté uzyskała lukratywne kontrakty z agencjami państwowymi. Według niezależnej rosyjskiej publikacji IStories, w 2023 roku Claire & Clarté osiągnęła rekordowe przychody w wysokości 593 mln rubli (6,5 mln dolarów).

„Jeden skorumpowany urzędnik złożył rezygnację, mianowano innego skorumpowanego urzędnika” – napisał 12 maja rosyjski dziennikarz śledczy Siergiej Jeżow w X, komentując zastąpienie Szojgu przez Biełousowa.

Xi twierdzi, że Pekin i Moskwa chcą „politycznego rozwiązania” wojny rosyjsko-ukraińskiej

Przemawiając 16 maja na konferencji prasowej podczas dwudniowej wizyty Putina w Chinach, obaj przywódcy wystąpili na zjednoczonym froncie i przedstawili się jako partnerzy sprzeciwiający się zachodniemu porządkowi światowemu pod przewodnictwem USA.

Shoigu's failures

Analitycy twierdzą, że decyzja Putina o zastąpieniu Szojgu Biełousowem może być jego opóźnioną reakcją na niepowodzenia Szojgu podczas inwazji na Ukrainę na pełną skalę.

Szojgu spotkał się z krytyką ze strony prowojennych jastrzębi Rosji, w tym watażki i skazanego zbrodniarza wojennego Igora Girkina i zmarłego przywódcy najemników Jewgienija Prigożyna, za niewłaściwe prowadzenie działań wojennych na Ukrainie.

W szczególności Szojgu znalazł się pod ostrzałem z powodu niepowodzenia przez Rosję zajęcia Kijowa na początku inwazji i wycofania się Rosji z obwodów kijowskiego, sumskiego i czernihowskiego w kwietniu 2022 r.

Następnie Szojgu spotkał się z krytyką za niepowodzenie Rosji w powstrzymaniu ukraińskiego natarcia w obwodach charkowskim i chersońskim we wrześniu–listopadzie 2022 r.

Zarówno rosyjscy niezależni dziennikarze śledczy, jak i prowojenni blogerzy ujawnili korupcję na dużą skalę w Ministerstwie Obrony za kadencji Szojgu.

Dochodzenia w sprawie korupcji objęły niedawno dwóch najważniejszych podwładnych Szojgu.

W kwietniu zastępca Szojgu Timur Iwanow został aresztowany w sprawie o przekupstwo.

14 maja pod zarzutem przyjęcia łapówki zatrzymano także szefa wydziału kadr MON Jurija Kuzniecowa.

Security council job

Po zwolnieniu ze stanowiska ministra obrony Szojgu został mianowany sekretarzem Rady Bezpieczeństwa Rosji, zastępując Nikołaja Patruszewa.

Ponieważ stanowisko to jest postrzegane jako ważne, niektórzy spekulują, że w rzeczywistości może to być awans, a nie degradacja.

Analitycy twierdzą jednak, że stanowisko sekretarza Rady Bezpieczeństwa nabiera znaczenia dopiero wtedy, gdy zajmie je polityk wagi ciężkiej i ukształtuje je tak, aby odpowiadało jego własnym interesom.

Parkhomenko postrzega nową nominację Szojgu jako degradację. Uważa, że ​​to stanowisko było ważne ze względu na wagę polityczną Patruszewa, ale pod rządami Szojgu będzie znacznie mniej ważne.

„W Rosji nie ma wpływowych stanowisk pracy, są tylko potężni ludzie” – powiedział.

Shulman zgodził się z tym, mówiąc, że „wpływ Rady Bezpieczeństwa zależy od osoby, która jej przewodniczy”.

Powiedziała, że ​​Rada Bezpieczeństwa była początkowo nieistotna, ale stała się bardzo potężna, gdy Patruszew został jej sekretarzem.

„Pod rządami Patruszewa rada stała się rządem cieni, który rozwijał ideologię Rosji” – powiedziała.

Patruszew zgromadził ogromną władzę, pełniąc funkcję szefa Federalnej Służby Bezpieczeństwa (FSB) od 1999 do 2008 r. i sekretarza Rady Bezpieczeństwa od 2008 r. Niektórzy analitycy uważali go za drugiego po Putinie najpotężniejszego człowieka w Rosji.

Obalenie Patruszewa mogło być spowodowane jego zwiększoną władzą.

„To pasuje do logiki zachowania władzy w warunkach autorytaryzmu: żadna z grup politycznych nie powinna stać się zbyt silna” – stwierdził Shulman. „Należy zawsze zachować równowagę (władzy między grupami politycznymi)”.

Z tą oceną zgodził się rosyjski analityk polityczny Satarow.

„Patrushev piastował to stanowisko przez długi czas” – powiedział „Kyiv Independent”. „Patrushev zbudował własny pion władzy, który stał się niebezpieczny”.

Satarow uważa również, że Putin mógł obawiać się zarówno Szojgu, jak i Patruszewa, uważając je za potencjalne zagrożenia.

„Istnieją dwa źródła zagrożenia – wojsko i służby wywiadowcze” – powiedział. „Putin zminimalizował oba te zagrożenia”.

Satarow dodał, że Biełousow nie stanowi takiego zagrożenia, ponieważ nie jest powiązany z Ministerstwem Obrony i klanami wojskowymi utworzonymi pod rządami Szojgu.

Zdegradowanie Szojgu i Patruszewa można także wiązać z niepowodzeniem w opanowaniu przez nich konfliktu z Prigożynem i jego grupą najemników Wagnera.

Prigożyn rozpoczął rebelię w czerwcu 2023 r. w następstwie długotrwałego konfliktu z Szojgu.

Oddziały Wagnera maszerowały w kierunku Moskwy, nie napotykając praktycznie żadnego oporu i zabijając co najmniej 13 rosyjskich żołnierzy. Przed dotarciem do Moskwy Prigożin zawarł układ z Putinem i stłumił bunt.

W sierpniu Prigożin i inni przywódcy Wagnera zginęli w katastrofie lotniczej.

Gallyamov argumentował, że bunt Prigożyna był „epicką porażką” Patruszewa, któremu nie udało się mu zapobiec i stłumić.

Służby bezpieczeństwa nadzorowane przez Patruszewa również spotkały się z krytyką za nieprawidłowe informacje wywiadowcze, które doprowadziły do ​​niepowodzenia rosyjskiego planu szybkiego pokonania Ukrainy i przejęcia Kijowa na początku inwazji.

Zełenski w Charkowie: Sytuacja „trudna”, ale „pod kontrolą”, Rosja ponosi straty

„Na dzień dzisiejszy sytuacja w obwodzie charkowskim jest ogólnie pod kontrolą, nasi żołnierze zadają znaczne straty” oddziałom rosyjskim – powiedział prezydent Wołodymyr Zełenski.