W niedawnym badaniu opublikowanym w czasopiśmie BMJ, badacze stworzyli i zweryfikowali model umożliwiający przewidywanie ciężkiego ostrego uszkodzenia nerek u pacjentów otrzymujących cisplatynę na podstawie danych z różnych ośrodków onkologicznych.

Badanie: Wyprowadzenie i zewnętrzna walidacja prostego wskaźnika ryzyka w przewidywaniu ciężkiego ostrego uszkodzenia nerek po dożylnym podaniu cisplatyny: badanie kohortowe. Źródło zdjęcia: światło kryształowe / Shutterstock

Tło

Cisplatyna pozostaje kluczowym środkiem chemioterapeutycznym w leczeniu wielu nowotworów. Jednakże stwarza wysokie ryzyko spowodowania ostrego uszkodzenia nerek związanego z cisplatyną (CP-AKI), ograniczając dalsze możliwości leczenia i zwiększając ryzyko toksyczności. Identyfikacja osób o wysokim ryzyku CP-AKI ma kluczowe znaczenie dla dostosowania leczenia i poprawy doboru uczestników badania klinicznego. Pomimo szerokiego stosowania, obecne badania nad czynnikami ryzyka CP-AKI są ograniczone małą liczebnością próby i niespójnymi definicjami uszkodzenia nerek. Konieczne są dalsze badania, aby udoskonalić przewidywanie ryzyka CP-AKI i stworzyć ukierunkowane metody zapobiegania, zapewniające bezpieczniejsze plany leczenia pacjentów poddawanych terapii cisplatyną.

O badaniu

W niniejszym wieloośrodkowym badaniu kohortowym dorośli byli leczeni dożylną cisplatyną w sześciu głównych akademickich ośrodkach onkologicznych w całych Stanach Zjednoczonych (USA), w tym w Memorial Sloan Kettering Cancer Center i Massachusetts General Hospital. Zbadano je w celu zidentyfikowania czynników ryzyka CP-AKI. Badanie skupiało się na osobach w wieku powyżej 18 lat, które otrzymały pierwszą dawkę cisplatyny w latach 2006–2022, z wyłączeniem osób ze schyłkową chorobą nerek lub brakiem wyjściowych wartości kreatyniny w surowicy. Zebrano dane dotyczące różnych cech pacjentów i wyników badań laboratoryjnych, aby przeanalizować wyniki związane ze stężeniem kreatyniny w surowicy, terapią zastępczą nerki i przeżyciem po leczeniu cisplatyną.

Pierwszorzędowym punktem końcowym był CP-AKI, definiowany jako znaczny wzrost stężenia kreatyniny w surowicy lub konieczność zastosowania terapii zastępczej nerki w ciągu 14 dni od podania pierwszej dawki cisplatyny, co wskazuje na umiarkowane do ciężkiego uszkodzenie nerek. Drugorzędne wyniki obejmowały alternatywne definicje CP-AKI i poważne zdarzenia niepożądane dotyczące nerek w ciągu 90 dni.

W badaniu wykorzystano wielowymiarową regresję logistyczną w celu zidentyfikowania czynników predykcyjnych CP-AKI i opracowano prosty model ryzyka w celu usprawnienia procesu podejmowania decyzji klinicznych. W analizach statystycznych oceniano kalibrację, dyskryminację i walidację modelu, porównując go z poprzednimi modelami i przeprowadzając dodatkowe analizy dotyczące nasilenia CP-AKI i jego wpływu na przeżycie. Informacje zwrotne od pacjentów zebrano także za pośrednictwem ankiet i grup fokusowych, podkreślając znaczenie wyników badania dla osób rozważających leczenie cisplatyną.

Wyniki badań

W niniejszym badaniu początkowo zbadano 34 122 pacjentów leczonych dożylną cisplatyną w sześciu instytucjach, a po wykluczeniu liczba ta została zawężona do 11 766 w kohorcie wyprowadzającej i 12 951 w kohorcie walidacyjnej. Badanie charakterystyki wyjściowej ujawniło zauważalne podobieństwa między obiema kohortami, chociaż występowały różnice w częstości występowania takich schorzeń, jak nadciśnienie, cukrzyca, zastoinowa niewydolność serca i marskość wątroby, które występowały częściej w kohorcie walidacyjnej. Odwrotnie, przewlekła obturacyjna choroba płuc była bardziej rozpowszechniona w kohorcie pochodzącej. Ponadto mediana podanej dawki cisplatyny była wyższa w kohorcie pochodzącej w porównaniu z kohortą walidacyjną.

Jeśli chodzi o drugorzędne wyniki badania, model główny wykazał spójną dyskryminację w pięciu dodatkowych analizach. W szczególności statystyka zgodności (C) modelu, wskaźnik jego zdolności dyskryminacyjnej, pozostała stabilna na poziomie 0,75 nawet po wykluczeniu pacjentów, u których monitorowano stężenie kreatyniny w surowicy jedynie w ciągu czterech dni po podaniu cisplatyny. Wykluczenie to dotyczyło 1581 z 36 483 pacjentów, co stanowi 4,3% całości.

Kiedy wprowadzono korekty dla pierwszych dwóch drugorzędnych wyników, model wykazywał statystykę C wynoszącą 0,71 i 0,74, stosując odpowiednio bardziej liberalną i bardziej rygorystyczną definicję CP-AKI. Jego zdolność do rozróżniania została dodatkowo podkreślona w analizach wtórnych, gdzie konsekwentnie przewyższała trzy wcześniejsze modele w prognozowaniu CP-AKI.

Model był skuteczniejszy w identyfikowaniu pacjentów z ryzykiem poważnych zdarzeń niepożądanych dotyczących nerek w ciągu 90 dni leczenia, osiągając statystykę C na poziomie 0,79, co było wartością znacznie lepszą niż w poprzednich modelach. Występowała bezpośrednia korelacja między ciężkością CP-AKI a zmniejszonymi wskaźnikami przeżycia zarówno po 90 dniach, jak i po roku, co potwierdził istotny test log-rank (P<0,001) i skorygowany współczynnik ryzyka wynoszący 4,63 dla ostrego uszkodzenia nerek w stadium 3 w porównaniu z brakiem ostrego uszkodzenia nerek. Uwydatniło to poważny wpływ ciężkości CP-AKI na przeżycie. Ponadto wyższy stopień CP-AKI był konsekwentnie powiązany ze zwiększonym prawdopodobieństwem wystąpienia poważnych niepożądanych zdarzeń dotyczących nerek w okresie 365 dni, co podkreśla długoterminowe ryzyko związane z CP-AKI.

Wnioski

Podsumowując, w tym istotnym badaniu ten innowacyjny wynik, obejmujący dziewięć łatwo dostępnych zmiennych, skutecznie różnicuje pacjentów o różnym poziomie ryzyka CP-AKI. Warto zauważyć, że w badaniu zidentyfikowano nowe czynniki ryzyka CP-AKI, w tym hipomagnezemię. Podkreślono związek między ciężkością CP-AKI a zmniejszonymi wskaźnikami przeżycia, podkreślając znaczenie dokładnego przewidywania ryzyka dla poprawy opieki nad pacjentem i wyników leczenia cisplatyną.