Osoby, u których wystąpił udar niedokrwienny tętnicy (AIS) lub przemijający udar niedokrwienny (TIA), mają zwiększone ryzyko wystąpienia drugiego udaru lub innego poważnego niekorzystnego zdarzenia sercowo-naczyniowego (MACE), dlatego niezwykle ważne jest określenie czynników ryzyka i metod leczenia w celu zapobiegania kolejnym zdarzeniom.

Nowe badanie przeprowadzone przez Boston University School of Public Health (BUSPH) oraz National Institute for Health and Care Research (NIHR) Bristol Biomedical Research Centre (Bristol BRC) pozwoliło zidentyfikować nowe genetyczne i molekularne czynniki ryzyka, które mogą wskazać nowe sposoby leczenia pacjentów po pierwszym udarze.

Opublikowane w Udarczasopismo American Heart Association, badanie zidentyfikowało CCL27 i TNFRSF14, dwa białka, które są związane z późniejszymi MACE, ale nie z początkowymi udarami. Wiadomo, że te białka aktywują stan zapalny, który odgrywa kluczową rolę w rozwoju udarów i wielu przewlekłych schorzeń i chorób. Wyniki sugerują, że stan zapalny jest czynnikiem przyczyniającym się do wyników MACE u osób po pierwszym udarze.

„Podczas gdy poprzednie badania wykazały powiązania między stanem zapalnym a incydentami AIS/MACE, nasze badanie wykazało, że te białka przyczynowe mogą również odgrywać rolę w późniejszych MACE, co może prowadzić do potencjalnych nowych celów dla leków” – powiedział współautor badania Nimish Adhikari, doktorant biostatystyki na BUSPH.

Współprowadzeniem badania był również Andrew Elmore, starszy współpracownik naukowy w dziedzinie nauki o danych medycznych w NIHR Bristol BRC i Bristol Medical School: Population Health Sciences (PHS).

Wykorzystując informacje genetyczne i dane dotyczące historii medycznej z dwóch dużych biobanków, Million Veteran Program i UK Biobank, zespół badawczy przeprowadził badania asocjacji w całym genomie (GWAS) dotyczące konkretnych przodków, aby znaleźć powiązania między DNA a incydentami AIS i MACE oraz późniejszymi tymi schorzeniami.

Badania GWAS zazwyczaj wykonuje się w celu ustalenia, czy u danej osoby wystąpił jakiś incydent medyczny po raz pierwszy, jednak zastosowanie tej metody w przypadku późniejszych zdarzeń MACE może rzucić nowe światło na postęp udaru, a informacje te mogą okazać się cenne przy identyfikacji leków terapeutycznych – twierdzą naukowcy.

Łącznie naukowcy przebadali 93 422 osoby, u których wystąpił udar, spośród których 51 929 miało późniejszy MACE, a 45 120 miało późniejszy AIS.

W analizach specyficznych dla populacji zaobserwowano dwa istotne warianty genetyczne: rs76472767, w pobliżu genu RNF220 na chromosomie 1 w badaniu GWAS dotyczącym pochodzenia afrykańskiego pod kątem późniejszego MACE oraz rs13294166, w pobliżu genu LINC01492 na chromosomie 9 w badaniu GWAS dotyczącym tego samego pochodzenia pod kątem późniejszego AIS.

Andrew Elmore wyjaśnił: „Wykorzystaliśmy te dane, aby sprawdzić, czy istnieją pewne cząsteczki, które są powiązane ze stanem incydentalnym lub późniejszym.

„Dzięki temu udało nam się zidentyfikować powiązanie między pewnymi cząsteczkami odgrywającymi rolę w zapaleniu a udarem i wynikami MACE”.

Chociaż częstość występowania udaru zmniejszyła się na całym świecie w ciągu ostatnich trzech dekad, nadal jest to druga najczęstsza przyczyna śmierci i trzecia najczęstsza przyczyna niepełnosprawności na całym świecie, a także pozostaje poważnym problemem zdrowia publicznego. Udar mózgu nadal nieproporcjonalnie dotyka populacje o różnym pochodzeniu rasowym, etnicznym, społeczno-ekonomicznym i geograficznym, pogłębiając nierówności zdrowotne zarówno w krajach o wysokich, jak i niskich dochodach. Identyfikacja nowych celów leków dla nowych interwencji terapeutycznych, które zapobiegają postępowi udaru, może uchronić miliony ludzi przed doświadczeniem niepełnosprawności i śmiertelności związanej z udarem.

Nie wiadomo, czy ukierunkowanie na inne modyfikowalne czynniki ryzyka udaru mózgu może również wskazać sposoby skutecznego leczenia u osób, u których wystąpił pierwszy udar.

Z niecierpliwością czekamy na rozszerzenie tych badań na inne wyniki kardiometaboliczne wykraczające poza udar”.

Gina Peloso, współpracowniczka i autorka korespondencyjna, adiunkt biostatystyki na BUSPH

Lavinia Paternoster, adiunkt epidemiologii genetycznej w NIHR Bristol BRC i Bristol Medical School, a także Kelly Cho, dyrektor kliniczny ds. nauki o danych i analityki w Veterans Affairs Healthcare System oraz adiunkt medycyny w Brigham and Women’s Hospital, są również starszymi współautorami.