Od kilku lat banki podnoszą
opłaty za operacje gotówkowe w oddziałach. Najpierw mówiono, że to wina niskich
stóp procentowych, później zganiano na inflację i niekorzystne otoczenie makroekonomiczne.
Prawda leży jednak gdzieś po środku. Opłaty w placówkach rosną nie tylko ze
względu na rynkowe zawirowania – banki chcą też zniechęcić klientów do
wykonywania operacji gotówkowych w okienkach kasowych, bo obsługa gotówki
kosztuje. Proponują bezpłatne operacje w urządzeniach samoobsługowych – takich jak
bankomaty i wpłatomaty oraz bankowość elektroniczną, gdzie przelewy są za darmo.

Droższe operacje w okienkach

W wielu bankach przelewy
elektroniczne stanowią już gros wszystkich przelewów zlecanych przez klientów.
Na dokonanie takiej operacji w placówce decydują się już tylko nieliczni. Nieco
inaczej sprawa ma się z wpłatami i wypłatami, gdzie nadal część osób potrzebuje
dostępu do tradycyjnego okienka kasowego. Zwłaszcza starszych, które nie są
obeznane z automatami lub po prostu nie ufają takim urządzeniom. A opłaty za
takie usługi rosną.

przewiń, aby zobaczyć całą tabelę

Kiedy
5 lat temu przygotowywałem podobne zestawienie, wpłaty i wypłaty za darmo
oferowało ponad 13 banków. Dziś taka operacja bez prowizji jest możliwa w
sześciu instytucjach, przy czym w dwóch – tylko pierwsza w miesiącu. Drożeją też przelewy –
rekordzista, Citi Handlowy, pobiera za taką operację aż 30 zł. Ale w zasadzie
standardem jest opłata w okolicach 10 zł. Najtaniej taką operację mogą zlecić
klienci Pocztowego (5 zł) i mBanku (6 zł).

Banki stawiają na samoobsługę

Banki odchodzą powoli od tradycyjnego modelu placówek, gdzie
sercem oddziału były okienka kasowe. Dziś pojawiają się fotele, biurka, automaty
z kawą, przytulne kanapy, na których można porozmawiać z pracownikiem o
bardziej zaawansowanych produktach. Banki inwestują też w sieć oddziałów
bezgotówkowych – takich, gdzie tradycyjna obsługa gotówki nie jest już możliwa.
Tam już nie ma okienek kasowych w ogóle – są bankomaty i wpłatomaty.

Na razie placówek bezgotówkowych jest raptem kilkaset (około
600), ale z roku na rok przybywa ich kilkadziesiąt. Najwięcej tego typu punktów
ma ING – na koniec III kwartału było to 181 na 290 placówek ogółem. Co
ciekawe, bank zmienił też zapis w cenniku. Nie ma już pozycji „Przelew w
oddziale”, bo zamiast niego pojawił się „Przelew w miejscu spotkań”. To jasno
sugeruje, w jakim kierunku będzie podążała ta instytucja. Ale ten los nie
ominie innych banków – to ogólnoświatowy trend.

Ale trend ten ma też inne konsekwencje dla sektora bankowego.
Ubywa okienek kasowych, więc zmniejsza
się też sieć placówek, a co za tym idzie – zatrudnienie w branży bankowej. Dziś w
sektorze pracuje o 40 tys. mniej osób niż przed dekadą. Obecnie więcej osób
zatrudnionych jest już w centralach banków niż w sieci placówek. Wynika to
także z faktu, że na rynek wchodzi nowe pokolenie cyfrowych klientów. Osoby
takie chętniej korzystają z bankowości mobilnej, bankomatów i wpłatomatów, a w
efekcie rzadziej zaglądają do oddziałów.