WARSZAWA, Polska (AP) – Nowy premier Polski Donald Tusk i członkowie jego gabinetu objęli urząd w środę po złożeniu przez prezydenta przysięgi, upamiętniając koniec ośmiu burzliwych lat rządów narodowej partii konserwatywnej, Prawa i Sprawiedliwości.

Zaprzysiężenie proeuropejskiego rządu, będące ostatnim krokiem w przekazaniu władzy, odbyło się podczas uroczystości w Pałacu Prezydenckim w Warszawie. Tusk (67 l.) powraca na stanowisko premiera po dziewięciu latach sprawowania przez niego najwyższego stanowiska w UE i bycia liderem polskiej opozycji.

Przywódcy i wyżsi urzędnicy z całego świata, w tym sekretarz stanu USA Antony Blinken i sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg, pogratulowali Tuskowi i wyrazili, że nie mogą się doczekać współpracy z nim i jego zespołem. Kanclerz Niemiec Olaf Scholz użył języka polskiego, aby wzmocnić swoje przesłanie gratulacyjne skierowane do „drogiego Donalda Tuska”.

„Donald Tusk chce, żeby Polska znów znalazła się w sercu UE i tam jest jej miejsce” – powiedział Scholz. „Cieszę się, że razem, ramię w ramię z Polską, możemy rozwijać UE i stosunki polsko-niemieckie”.

Więzy sąsiadujących krajów były napięte pod rządami poprzedniego rządu, który je wykorzystywał bolesna historia II wojny światowej.

Zmiana rządu jest następstwem wyborów ogólnokrajowych, które odbyły się 15 października i które wygrała grupa partii, w tym Platforma Obywatelska na czele z Tuskiem, startując na odrębnych mandatach. Przysięgali współpracować pod przywództwem Tuska przywrócenie norm demokratycznych zniszczonych przez Prawo i Sprawiedliwość oraz naprawienie napiętych stosunków z zagranicznymi sojusznikami.

Rząd Tuska uzyskał we wtorek wieczorem wotum zaufania w parlamencie po przemówieniu inauguracyjnym, w którym przyrzekł, że będzie tego żądał od Zachodu nadal wspierać Ukrainę.

Głosowanie nad wotum zaufania zostało opóźnione, gdy skrajnie prawicowy poseł Grzegorz Braun użył gaśnicy do gaszenia świec menory podczas obchodów Chanuki poświęconych polskim prawodawcom żydowskim w latach dwudziestych i trzydziestych XX wieku.

Tusk i inni przywódcy ostro potępili antysemicką prowokację. Partia Brauna zawiesiła jego mandat w parlamencie, a izba niższa parlamentu nałożyła na niego najwyższą możliwą karę.

Prezydent Andrzej Duda, sojusznik poprzedniej administracji, złożył przysięgę w rządzie Tuska po opóźnieniu przejście władzy tak długo, jak tylko mógł.

Podczas uroczystości Duda powiedział, że pomimo oczywistych różnic będzie współpracował z Gabinetem Tuska w sprawach kluczowych dla bezpieczeństwa Polski i dobra obywateli. Podkreślił jednak, że według niego większość rzeczy jest w idealnym stanie.

Tusk, którego rząd zrodził się z niezadowolenia większości wyborców, stwierdził, że przyjął deklarację Dudy „z wielką radością”, ale też dobitnie przytoczył słowa jego przysięgi, które zobowiązały się do poszanowania Konstytucji RP i innych ustaw. Krytycy Dudy zarzucają mu naginanie konstytucjiw niektórych przypadkach nawet go lekceważąc, opowiadając się za polityką PiS.

Tusk, który był premierem Polski w latach 2007-2014, zauważył również, że ceremonia odbyła się dokładnie 42 lata po wprowadzeniu przez ówczesny reżim komunistyczny stanu wojennego, próbując zniszczyć rosnący ruch wolnościowy Solidarność. Ostatecznie Solidarność zwyciężyła, torując drogę rządom demokratycznym.

W środę Tusk udał się do Brukseli na szczyt UE i rozmowy przywódców z sześcioma krajami Bałkanów Zachodnich, które mają nadzieję przystąpić do UE. W piątek ma odbyć rozmowy z przewodniczącą Komisji Europejskiej Ursulą von der Leyen.

Jako szef polskiego rządu Tusk stoi przed wyzwaniami, do których należą m.in przywrócenie standardów demokratycznych oraz pracę na rzecz uwolnienia funduszy UE, które zostały zamrożone z powodu odstępstw od demokracji przez jego poprzedników – co obiecał szybko osiągnąć.

Powiedział, że jego celem w Brukseli jest „wzmocnienie europejskiej determinacji” we wspieraniu Ukrainy i zwiększenie wiary w jej ostateczne zwycięstwo nad Rosją.

Obiecał także współpracę z partnerami europejskimi w celu rozwiązania problemu nielegalnej migracji, która budzi coraz większe zaniepokojenie w Polsce i na kontynencie po tym, jak tysiące ludzi, w tym wiele z Bliskiego Wschodu, próbowało przedostać się do UE z Białorusi, przez wschodnią granicę Polski.

W środę w rozmowie z dziennikarzami Tusk powiedział, że „Polska wróciła do Europy. ”

„To według mnie najważniejszy moment w moim życiu politycznym” – powiedział.

W rządzie Tuska ponownie objął tę funkcję były minister spraw zagranicznych Radek Sikorski. Adam Bodnar, a szanowane prawa człowieka prawnik i były rzecznik praw obywatelskich, został ministrem sprawiedliwości, a jego zadaniem było odwrócenie działań poprzedniej administracji, które zapewniły jej większą kontrolę nad sądownictwem.

Tusk mianował ministrem obrony Władysława Kosiniaka-Kamysza, doświadczonego polityka i lidera partii rolnej. Zdaniem Kosiniak-Kamysza (42 l.) bezpieczeństwo Polski gwarantuje członkostwo w NATO i UE. W obliczu wojny za granicą Polski zapowiedział skupienie się na wzmocnieniu potencjału obronnego sił zbrojnych.

Nowym ministrem kultury został Bartłomiej Sienkiewicz, były minister spraw wewnętrznych Tuska i prawnuk autora „Quo vadis” Henryka Sienkiewicza, laureata literackiej Nagrody Nobla. Jego pierwszym zadaniem będzie wyzwolenie mediów państwowych spod kontroli politycznej sprawowanej przez poprzedni rząd.