Jak na niewielki kraj, Wielka Brytania może poszczycić się różnorodnością i pięknem krajobrazów.

Koncepcja zaimportowana ze Stanów Zjednoczonych (Yellowstone, założony w 1872 r., był pierwszym parkiem narodowym na świecie), brytyjskie parki narodowe były „kulminacją politycznych batalii, które toczyły się przez dziesięciolecia” – mówi Carey Davies, wędrowiec, przyrodnik i autor nowej książki Parki Narodowe Zjednoczonego Królestwa (Ithaka Press). „Rewolucja przemysłowa uczyniła Brytyjczyków pierwszą na świecie populacją w przeważającej mierze miejską. Ważne jest, aby ludzie mieli przestrzeń do oddychania i utrzymywali nasze więzi z ziemią. Ale idea, że ​​natura jest dobra dla ludzi i że ludzie potrzebują dostępu do terenów wiejskich, stała się szczególnie wyraźna po tym, jak Wielka Brytania przeszła przez koszmar II wojny światowej. Ludność była wyczerpana. Wielka Brytania może wydawać się zatłoczonym miejscem w naszych miastach, ale parki narodowe mogą być oazami spokoju i przestrzeni”.

Obecnie brytyjskie parki narodowe są popularnymi, wysoko cenionymi miejscami do odpoczynku, wędrówek, wspinaczki, jazdy na rowerze i wiosłowania. „Są również schronieniem dla rzadkich gatunków dzikiej przyrody, roślin i wyjątkowych siedlisk, a także odgrywają kluczową rolę w rozwiązywaniu niektórych z najpilniejszych wyzwań, przed którymi stoi nasz kraj, takich jak utrata różnorodności biologicznej, zmiana klimatu i dobrobyt” — mówi Davies. „Teraz bardziej niż kiedykolwiek potrzebujemy naszych parków narodowych”.

Davies wybrał pięć najpiękniejszych parków narodowych Wielkiej Brytanii, idealnych miejsc na przygody podnoszące poziom adrenaliny, podziwianie wspaniałej przyrody oraz odprężenie i kontemplację przywracającą duszę.

To „związek między wzniosłością a przytulnością” przyciąga miliony ludzi do północnej Anglii Pojezierze co roku, sugeruje Davies. Najczęściej odwiedzany park w Wielkiej Brytaniiwyznaczony jako Obiekt światowego dziedzictwa UNESCO w 2017 r. w Lake District znajdowały się potężne góry i jeziora wyrzeźbione przez lodowce, które sąsiadowały z krajobrazami zmienionymi przez człowieka, w tym mozaikami suchych pól otoczonych kamiennymi murami i farmami owiec. „Hodowla owiec jest częścią dziedzictwa i historii parku” — mówi Davies. „Istniała od czasów wikingów”, choć przyznaje krytyka ze strony ekologów że nadmierna eksploatacja terenów zielonych negatywnie wpływa na przyrodę parku.

Lake District zainspirował wielu pisarzy William Wordsworth Do Beatrix Potter„Postrzegamy góry jako inspirujące, odmładzające pałace, a nie wrogie pustkowia, a to jest wpływ Romantycy„, mówi Davies. „Ludzie z całego świata przyjeżdżają do Lake District, gdzie mieści się dom Beatrix Potter dawny dom jest, co świadczy o tym, jak trwałe są jej dzieła.”

Spokojne rejsy łodzią po jeziorach, w tym Windermere, Ambleside i Ullswater, są na porządku dziennym, chociaż dzikie pływanie i wiosłowanie na stojąco to bardziej ożywione, bardziej bliskie opcje. Park może być zatłoczony i zatłoczony, szczególnie latem, ale na powierzchni 2362 km² i z mnóstwem szczytów, których nie można osiągnąć autokarem, można znaleźć odosobnienie, a może inspirację do własnego wiersza lub opowieści.

W 2022 r. komitet zarządzający Parkiem Narodowym Snowdonia zagłosował za używaniem walijskich nazw Yr Wyddfa (Snowdon) i Eryri (Snowdonia) odnosi się do najwyższej góry Walii i parku narodowego, a nie do angielskiej nazwy – zmiana ta nastąpiła niedawno wraz ze zmianą nazwy Brecon Beacons na Bannau Brycheiniog.

Ten region północno-zachodniej Walii oferuje „spektakularne, dramatyczne krajobrazy górskie, co czyni go fantastycznym miejscem na przygody: wspinaczkę, wspinaczkę i pełne przygód spacery” — mówi Davies. „Naturalna architektura masywu Snowdon, w tym Yr Wyddfa (Snowdon), Glyderau i Cader Idris, jest często bardziej poszarpana i kanciasta niż w Lake District. Skała ulega erozji, tworząc niesamowite formacje, takie jak Castell y Gwynt”.

„Wymiar ludzki jest również częścią piękna tego obszaru, np. Zamek Harlechpołożone na wzgórzach w pobliżu wybrzeża Snowdonii”, dodaje Davies. Pisarze również znaleźli tu inspirację. „Istnieje zbiór 11 średniowiecznych opowieści walijskich zatytułowany Mabinogion. Wiele wymienionych w nim punktów orientacyjnych znajduje się w Eryri, więc możesz przeczytać historie, a następnie udać się do wspomnianych miejsc”, mówi Davies. „Istnieje również popularna legenda, że ​​jeśli prześpisz się na Cader Idris, obudzisz się jako poeta lub szaleniec. Literatura i mity stanowią piękną część krajobrazów tego parku narodowego”.

Wysoko w północno-wschodniej Szkocji, Góry Cairngorms jest największym parkiem narodowym w Wielkiej Brytanii – o powierzchni 4528 km² jest prawie dwa razy większy od drugiego co do wielkości, Lake District. Jego rozmiary sprawiają, że jest niezwykle atrakcyjny dla piechurów, rowerzystów i innych miłośników przygód na świeżym powietrzu.

To także najdzikszy, najbardziej śnieżny park narodowy w Wielkiej Brytanii, z surowym pięknem w niektórych częściach. „Cairngorms ma ogromne granitowe góry przypominające grzbiety wielorybów, które tworzą kilometrowy płaskowyż, jeden z najbardziej wrogich krajobrazów w Wielkiej Brytanii, z wiatrami, które mogą osiągnąć prędkość 170 mil na godzinę”, mówi Davies. „Ale nadal można tam znaleźć dzikie zwierzęta, w tym śnieżyce, pardwy i zające górskie”.

Pozostałości również Las Kaledoński, który kiedyś pokrywał Szkocję ale zostało zdziesiątkowane przez ludzi. „W Cairngorms możesz godzinami spacerować po rodzimym lesie”, mówi Davies, „lub stanąć na brzegu Loch Eilein i popatrzeć na sosnowy las z subarktycznymi górami w tle, gdzie naprawdę poczujesz pokrewieństwo krajobrazu ze Skandynawią, Ameryką Północną i Syberią”.

Pembrokeshire nie jest jedynym parkiem narodowym w Wielkiej Brytanii, który ma linię brzegową, ale jego niezwykle zróżnicowane i dramatyczne wybrzeże było powodem, dla którego został wyznaczony jako park narodowy. „Jest bardzo skalisty, z cudownymi wapiennymi klifami morskimi” — mówi Davies. „Można zobaczyć siły tektoniczne, które ukształtowały krajobraz. Są też piękne odcinki plaży, gdzie skorupki piasku opadają do turkusowej wody, jak coś z Grecji lub Karaibów”.

Wzdłuż tej części południowego wybrzeża Walii znajdują się dowody na to, że ludzie żyli tutaj lub przechodzili przez wieki, w tym „masywne megalityczne kamienne pomniki, takie jak Pentre Ifan i Carreg Samson, które mają około 5000 lat lub więcej, są starsze od piramid i Stonehenge, podobne do pomników znalezionych w całej Europie przybrzeżnej” — mówi Davies. Inne godne uwagi budowle obejmują Katedra św. Dawida w St David’s, najmniejszym mieście Wielkiej Brytanii, i Latarnia morska Strumble Head (na zdjęciu powyżej), wybudowany w 1908 roku, z którego roztacza się fantastyczny widok na wybrzeże.

Pembrokeshire jest domem dla niezwykłego ptactwa, zwłaszcza wysp Skomer, Grassholm i Ramsey, na których roi się od burzyków, maskonurów, alk, alk i głuptaków, podczas gdy kolorowe lasy wodorostów i obfite życie morskie można znaleźć pod wodą w skalistych zatoczkach. 186-milowa Szlak Narodowy Pembrokeshire Coast Pathczęść Szlak Wybrzeża Waliito orzeźwiający sposób na wchłonięcie nadmorskiego krajobrazu. Alternatywnie możesz zwiedzać kajakiem lub wybrać się na jedną z wielu wycieczek łodzią na wyspy pełne ptaków.

Położone w południowo-wschodnim narożniku Anglii, Broads nie ma wysokich szczytów, ale ta rozległa sieć jezior, rzek, bagien i mokradeł oraz częściowo zatopionych lasów ma w sobie szczególny rodzaj piękna. „Płaskość krajobrazu w tym wodnym labiryncie sprawia, że ​​miejscami wydaje się bardzo odosobniona” — mówi Davies. „Można kajakować przez ciche bagna i trzcinowiska, a także słyszeć dudnienie bąków lub widzieć skradające się wydry. Czujesz się, jakbyś był w angielskiej wersji Everglades”.

Żeglarstwo to popularna aktywność na jednodniowe wycieczki lub dłuższe przerwy, 125 mil żeglownych dróg wodnych„Broads to urocze, spokojne miejsce” – mówi Davies. Broads ma również ponad 60 starych wiatraków, niektóre, takie jak Młyn Thurne’amające ponad 200 lat i „punktujące linię horyzontu”.

W granicach parku znajduje się także piękny odcinek spokojnego wybrzeża, od Sea Palling do Winterton-on-Sea, gdzie w Horsey często można spotkać populację lęgową zielonych fok.

BBC Travel’s Na obrazach to seria prezentująca zachwycające zdjęcia z całego świata.