WARSZAWA (Reuters) – Polscy ustawodawcy złożyli we wtorek wniosek o postawienie prezesa banku centralnego Adama Glapińskiego przed trybunałem stanowym, rozpoczynając bezprecedensowy proces, który może zakończyć się usunięciem go ze stanowiska.

Posunięcie to wpisuje się w szersze dążenie koalicyjnego rządu Donalda Tuska, byłego przewodniczącego Rady Europejskiej, do pociągnięcia do odpowiedzialności osób oskarżanych o niewłaściwe postępowanie za poprzedniej administracji.

Poseł koalicji rządzącej powiedział Reutersowi, że komisja parlamentarna rozpatrująca wniosek wezwie Glapińskiego, byłego premiera Mateusza Morawieckiego i lidera byłej partii rządzącej Prawo i Sprawiedliwość (PiS) Jarosława Kaczyńskiego na świadków w śledztwie.

„Do Marszałka Sejmu złożono wniosek o postawienie prezesa Narodowego Banku Polskiego Adama Glapińskiego przed Trybunałem Stanu” – powiedział Zbigniew Konwiński, poseł z Koalicji Obywatelskiej (KO), największego ugrupowania w rządzie .

Powiedział, że pod wnioskiem podpisało się 191 posłów.

Związki Glapińskiego z Kaczyńskim sięgają kilkudziesięciu lat wstecz, a w 2022 r. objął on drugą sześcioletnią kadencję na stanowisku prezesa banku centralnego.

„Za czasów Adama Glapińskiego Narodowy Bank Polski został przekształcony w główny bastion PiS do zadań politycznych, którym kieruje Jarosław Kaczyński” – powiedział Tomasz Trela, poseł Nowej Lewicy, który jest także częścią koalicji rządzącej.

Próba obalenia Glapińskiego jest potencjalnie ryzykownym posunięciem.

Christine Lagarde, szefowa Europejskiego Banku Centralnego, powiedziała Glapińskiemu w piśmie, że może skierować takie posunięcie do Sądu Najwyższego UE, ponieważ mogłoby to mieć wpływ na niezależność banku centralnego.

Zarzuty, jakie postawiono Glapińskiemu, to m.in. brak niezależności od poprzedniego rządu, złamanie konstytucyjnych zasad uniemożliwiających bankowi centralnemu finansowanie pożyczek rządowych oraz wprowadzenie ministerstwa finansów w błąd co do wyników finansowych banku.

Trybunał Stanu jest organem orzekającym w sprawie odpowiedzialności konstytucyjnej osób sprawujących najwyższe stanowiska w państwie.

Glapiński twierdzi, że zawsze wykonywał swoją pracę niezależnie od wpływów politycznych.

Stanowczo bronił swojego rekordu, wskazując na gwałtowny spadek inflacji w ostatnich miesiącach i twierdząc, że poluzowanie ilościowe jest niezbędne, aby uratować największą gospodarkę wschodniej części Unii Europejskiej w czasie pandemii.

Bank centralny zapowiedział, że zorganizuje konferencję prasową o godzinie 13:30 GMT.

Droga do usunięcia Głapińskiego, którego kadencja kończy się w 2028 r., może być długa.

Zanim wniosek zostanie poddany pod głosowanie w pełnym składzie, wniosek będzie musiał rozpatrzyć komisja parlamentarna. Dopiero wtedy będzie mogła ruszyć sprawa przed Trybunałem Stanu.

Zastępca szefa komisji Dariusz Jonski powiedział telewizji publicznej TVP Info, że wstępne śledztwo może rozpocząć się w kwietniu, po przerwie świątecznej.

Złoty został niewiele poruszony przez całą sagę iw południowym handlu był 0,09% słabszy wobec euro.

„Dopóki nie ma mowy… o zmianie polityki pieniężnej czy szerzej polityki makroekonomicznej w Polsce, nie ma szczególnego powodu (dla złotego) do reakcji” – powiedział Piotr Bujak, główny ekonomista PKO BP.

(Reportaż: Anna Włodarczak-Semczuk, Paweł Florkiewicz, Karol Badohal i Marek Strzelecki, autor: Alan Charlish; redakcja: Christina Fincher i Ed Osmond)

Prawa autorskie 2024 Thomson Reuters.