Te plany zdobycia najwyższego szczytu świata skomplikowała eksplozja w Afganistanie w 2010 roku, w wyniku której Budha Magar doznał amputacji obu nóg powyżej kolan. Ale po latach przygotowań — i opóźnieniach spowodowanych pandemią koronawirusa i zasadą, która miała na celu zatrzymanie ludzi niektórzy niepełnosprawność fizyczna poza górą — Budha Magar przeszedł do historii w piątek, stając się pierwszą osobą po podwójnej amputacji powyżej kolana, która zdobyła szczyt o wysokości 29 000 stóp.

„Czasami to, co opisuję, wydaje się nierealne” — powiedział 43-letni Budha Magar, opowiadając o wycieczce w rozmowie wideo z namiotu w obozie bazowym Everest, przesuwając kamerę, aby pokazać pokryty śniegiem skalisty teren spowity mgłą.

Budha Magar był częścią 12-osobowego zespołu kierowanego przez Krishna Thapę, innego weterana Gurkhów. Para służyła razem w wojsku przez trzy lata i spotkała się ponownie w 2016 roku, kiedy Thapa planował wyprawę na Everest.

„Co myślisz? Nie mam nóg” Thapa przypomniał sobie pytanie Budha Magara. „Czy myślisz, że to możliwe, że mógłbym wspiąć się na Everest?”

„Możemy tylko próbować” – odpowiedział Thapa.

Budha Magar rozpoczął trwający lata program treningowy, podczas którego obaj skrupulatnie planowali historyczną próbę. Ale przeszkoda pojawiła się w 2017 r., kiedy rząd Nepalu zakazał niewidomym i osobom po obustronnej amputacji wspinania się na Everest, starając się zmniejszyć liczbę ofiar śmiertelnych na górze. Zasady były krytykowane jako uprzedzające osoby niepełnosprawne, a Budha Magar i zwolennicy niepełnosprawności lobbowali przeciwko zakazowi. Sąd Najwyższy Nepalu uchylił tę decyzję w 2018 roku, otwierając drogę dla wyprawy Budha Magara.

Często przepełniony Everest został ponownie otwarty dla wspinaczy. Niektórzy kwestionują tę decyzję.

Po aklimatyzacji do wysokości i śnieżnego, wietrznego środowiska w obozie bazowym, zespół zamierzał rozpocząć podróż na szczyt 17 kwietnia – dokładnie 13 lat po eksplozji w Afganistanie, która pozbawiła Budha Magara nóg – ale zła pogoda opóźniła ich o tygodnie . Tegoroczne warunki były szczególnie trudne, powiedział Thapa. (Według doniesień co najmniej 10 osób zginęło w górach w 2023 roku).

Nieprzewidywalny wiatr — pomimo dostępu do trzech oddzielnych narzędzi do prognozowania pogody — oraz warunki takie jak błotnisty śnieg również okazały się wyzwaniem. „Śnieg był miękki” — powiedział Budha Magar — „a nie miałem kolan, aby je podnieść”.

Budha Magar powiedział, że były chwile, kiedy chciał się poddać, a Thapa powiedział, że było kilka chwil, kiedy myślał, że nie będą w stanie ruszyć do przodu. Ale wytrwali.

„Hari ciągle mnie zaskakiwał” – powiedział Thapa.

Szczyt zdobyli około 15:10 w piątek, spędzając na szczycie tylko kilka minut ze względu na trudne warunki. Na szczycie Budha Magar powiedział, że łzy szczęścia zamarzły mu na policzku. Niektórzy członkowie zespołu musieli nabrać więcej tlenu podczas zejścia, a Budha Magar był tak wyczerpany, że przez część ześlizgiwał się na tylnym końcu. (Jego kombinezon śnieżny był podarty.)

Budha Magar, który mieszka w Canterbury w Anglii, powiedział, że jego 10-letni syn był szczególnie zaniepokojony jego próbą wspinaczki. „Obiecałem sobie: „Wrócę po ciebie”. Nie zamierzam tam umrzeć” – powiedział.

Jak popularność Mount Everest okazała się fatalna

Rząd Nepalu walczył o zapobieganie śmierci i przeludnieniu na Evereście – korki stały się tak poważne, że ludzie w nich ginęli – ponieważ setki ambitnych poszukiwaczy przygód przybyło na górę.

Budha Magar powiedział, że wielu Nepalczyków uważa, że ​​osoby niepełnosprawne były grzesznikami w swoich poprzednich życiach.

„Chciałem pokazać, że osoby niepełnosprawne mogą mieć szczęśliwe, udane i sensowne życie” – powiedział. „Nasza niepełnosprawność może być naszą słabością, ale możemy robić wiele innych rzeczy”.