Podczas gdy wielu z nas piekło zakwas podczas izolacji, zespół badaczy rozpoczął fascynujący projekt związany z izolacją: robienie zdjęć mrówek z bliska. W rezultacie powstało prawie 12 000 zdjęć, ukazujących hipnotyzujący świat rowków, grzbietów i dołków na małych głowach i ciałach mrówek. Nie tylko wyglądają fascynująco, ale mogą potencjalnie być kluczem do przetrwania mrówek.

Entomolog Clint Penick z Auburn University w Alabamie rozpoczął projekt podczas pandemii Covid-19. W tym czasie przebywał na Uniwersytecie Stanowym Kennesaw w Gruzji i współpracował ze swoimi studentami nad gromadzeniem danych. Wykonane przez nich 11 739 zdjęć przedstawia różnorodne twarze tych fascynujących małych stworzeń. Większość mrówek ma ładną i gładką powierzchnię zewnętrzną. Jednak na niektórych wyrastają skomplikowane wzory, „jak dołeczki na piłce golfowej” lub „pęknięcia w błocie” – mówi Penick.

Naukowcy poszli o krok dalej, mapując te tekstury na ewolucyjne drzewo mrówek. Ich analiza ujawniła fascynującą historię. Wszystkie te dołeczki i tekstury wyewoluowały od przodków o gładkich twarzach. Niektóre tekstury zniknęły, by pojawić się ponownie miliony lat później. Ten ewolucyjny taniec wskazywał na ukrytą zaletę, sugerując, że te wzory nie były przypadkowymi dekoracjami. W rzeczywistości mogą mieć kluczowe znaczenie dla przetrwania mrówek żyjących w różnych warunkach.

Jednak na razie jest to tylko teoria. Morfolog ewolucyjny Brendon Boudinot zauważył, że podobne tekstury mogą nie służyć temu samemu celowi u różnych gatunków. Na przykład grzbiety przypominające odciski palców pojawiają się zarówno u mrówek kopiących piasek, jak i mrówek-pułapek. Ale podczas gdy te pierwsze wymagają odporności na ścieranie, te drugie nie. Dla nich wzory twarzy mogą odgrywać inną rolę. Mogą służyć do „rozładowywania stresu lub napięcia, gdy szczęki są napięte” – zakłada Boudinot w rozmowie z Science News.

Penick zgadza się, że potrzebne są dalsze badania, aby potwierdzić dokładne korzyści płynące z tych skomplikowanych wzorów. Wyobraża sobie tekstury zwiększające wsparcie strukturalne, wpływające na rozwój drobnoustrojów, a nawet odgrywające rolę w komunikacji mrówek.

To, co w nich widzimy, to z pewnością niesamowite „portrety” o dużej różnorodności. Zainspirowały nawet projektantkę tekstyliów Meredith West Owens do stworzenia abstrakcyjnych wzorów tkanin. Ale nie będę kłamać, są też trochę straszne. Z pewnością te zdjęcia to świetny sposób na połączenie nauki, natury i sztuki (z odrobiną horroru). Zatem teraz zostawiam Was z większą liczbą z nich, a o wiele więcej możecie zobaczyć na antweb, stronie poświęconej temu projektowi.