Plakat „Oppenheimer” w Tokio, Japonia.

Yuichi YAMAZAKI/AFP

Oppenheimera wreszcie miał swoją premierę w piątek w kraju, w którym 79 lat temu dwa miasta zostały zniszczone przez broń nuklearną wynalezioną przez amerykańskiego naukowca, bohatera nagrodzonego Oscarem filmu. Co zrozumiałe, reakcje japońskich widzów były mieszane i bardzo emocjonalne.

Toshiyuki Mimaki, który w wieku 3 lat przeżył bombardowanie Hiroszimy, stwierdził, że zafascynowała go historia J. Roberta Oppenheimera, często nazywanego „ojcem bomby atomowej” za kierowanie Projektem Manhattan.

„Co myśleli Japończycy, przeprowadzając atak na Pearl Harbor i rozpoczynając wojnę, na którą nigdy nie mieli nadziei wygrać” – powiedział ze smutkiem w głosie w wywiadzie telefonicznym dla Associated Press.

Obecnie jest przewodniczącym grupy ofiar bomb, zwanej Japońską Konfederacją Ofiar Osób cierpiących na Bomby A i H, i widział Oppenheimera na wydarzeniu poglądowym. „Przez cały film czekałem i czekałem, aż zacznie się scena bombardowania Hiroszimy, ale tak się nie stało” – powiedział Mimaki.

Oppenheimera nie przedstawia bezpośrednio tego, co wydarzyło się na ziemi, kiedy zrzucono bomby na Hiroszimę i Nagasaki, w wyniku czego około 100 000 ludzi natychmiast zamieniło się w popiół, a w następnych dniach zginęło tysiące innych, głównie cywilów.

Zamiast tego film skupia się na Oppenheimerze jako osobie i jego wewnętrznych konfliktach.

Premierę filmu w Japonii, ponad osiem miesięcy po premierze w USA, obserwowano z niepokojem ze względu na delikatność tematu.

Były burmistrz Hiroszimy Takashi Hiraoka, który przemawiał podczas wydarzenia poprzedzającego film w południowo-zachodnim mieście, bardziej krytycznie odniósł się do pominięć.

„Z punktu widzenia Hiroszimy horror broni nuklearnej nie został dostatecznie przedstawiony” – cytowały jego słowa japońskie media. „Film powstał w celu potwierdzenia wniosku, że bomba atomowa została użyta do uratowania życia Amerykanów”.

Niektórzy widzowie chwalili. Pewien mężczyzna wychodzący w piątek z kina w Tokio powiedział, że film jest świetny, podkreślając, że temat ten jest bardzo interesujący dla Japończyków, chociaż jest również zmienny emocjonalnie. Inny powiedział, że zadławiły go sceny filmu przedstawiające wewnętrzne niepokoje Oppenheimera. Żaden z mężczyzn nie podałby swojego imienia Powiązana prasa dziennikarz.

Na znak historycznych kontrowersji w zeszłym roku wybuchła reakcja na fenomen marketingowy Barbenheimera, który połączył kolor różowy i zabawny lalka Barbie z naprawdę intensywnym Oppenheimera. Warner Bros. Japan, która zajmowała się dystrybucją lalka Barbie w kraju, przeprosił po tym, jak niektóre memy przedstawiały lalkę Mattel z obrazami wybuchu atomowego.

Kazuhiro Maeshima, profesor na Uniwersytecie Sophia, który specjalizuje się w polityce Stanów Zjednoczonych, nazwał film „wyrazem amerykańskiego sumienia”.

Ci, którzy spodziewają się filmu antywojennego, mogą się rozczarować. Jednak opowiedzenie historii Oppenheimera w hollywoodzkim hicie byłoby nie do pomyślenia kilkadziesiąt lat temu, kiedy nastroje Amerykanów zdominowało uzasadnienie broni nuklearnej, powiedział Maeshima.

„Praca pokazuje Amerykę, która zmieniła się dramatycznie” – powiedział w wywiadzie telefonicznym.

Inni sugerowali, że świat może być gotowy na japońską reakcję na tę historię.

Takashi Yamazaki, reżyser Godzilla Minus Jedenktóry zdobył Oscara za efekty wizualne i na swój sposób stanowi mocną wypowiedź na temat katastrofy nuklearnej, zasugerował, że może być odpowiednią osobą na to stanowisko.

„Uważam, że Japonia potrzebuje odpowiedzi Oppenheimera. Któregoś dnia chciałbym nakręcić ten film” – powiedział w internetowym dialogu z Oppenheimera reżysera Christophera Nolana.

Nolan serdecznie się zgodził.

Prawnik Hiroyuki Shinju zauważył, że Japonia i Niemcy również dopuściły się okrucieństw wojennych, mimo że na całym świecie rośnie zagrożenie nuklearne. Historycy twierdzą, że Japonia również pracowała nad bronią nuklearną podczas II wojny światowej i prawie na pewno użyłaby jej przeciwko innym narodom, powiedział Shinju.

„Ten film może służyć jako punkt wyjścia do zajęcia się zasadnością użycia broni nuklearnej w Hiroszimie i Nagasaki, a także przemyśleniami ludzkości i Japonii na temat broni nuklearnej i wojny” – napisał w swoim komentarzu do Oppenheimera opublikowane przez Izbę Adwokacką w Tokio.