Polska może dołączyć do pięciu krajów NATO, które mogłyby użyć taktycznej broni nuklearnej wyprodukowanej w USA przeciwko swoim bojownikom podczas europejskiego konfliktu zbrojnego, ogłosił 22 kwietnia polski prezydent Andrzej Duda.

Duda w wywiadzie dla warszawskiego dziennika Fakt wyraził obawy, że Rosja „militaryzuje” enklawę Kaliningradu – jego prowincji wielkości Szwajcarii nad Morzem Czarnym, graniczącej z Polską i Litwą, ale geograficznie odciętej od Rosji – i że stanowi to bezpośrednie zagrożenie dla Polski. Rosja zażądała Kaliningradu od Niemiec w ramach reparacji po II wojnie światowej.

Jeśli NATO zdecyduje się rozszerzyć „dzielenie się bronią nuklearną” z Polską w celu wzmocnienia natowskiego odstraszania w regionie, Polska „jest gotowa” przyjąć tę rolę, powiedział Duda.

Polski premier Donald Tusk powiedział jednak, że sprawa jest „pomysłem masowym”, o którym nie zdecydował się cały rząd i wymaga dalszej dyskusji na szczeblu krajowym. Associated Press zacytowała Tuska, mówiącego, że Polska „musi być absolutnie przekonana, że ​​chcemy” odgrywać rolę nuklearną. Nie ma harmonogramu podjęcia takiej decyzji.

AP zacytowała także wypowiedź rosyjskiego ministerstwa obrony, że rozmieszczenie amerykańskiej broni nuklearnej na polskiej ziemi spotka się z „wszelkimi niezbędnymi krokami odwetowymi, aby zagwarantować nam bezpieczeństwo”.

Porozumienie „podziału broni nuklearnej” umożliwia Belgii, Niemcom, Włochom, Holandii i Turcji rozmieszczanie amerykańskiej taktycznej broni nuklearnej B61 na swoich myśliwcach pod kontrolą NATO. Większość tych krajów zgadza się również na przechowywanie tej broni.

Duda zauważył, że sąsiednia Białoruś od 2022 roku może przenosić na swoich myśliwcach rosyjską broń taktyczną, a prezydent Białorusi Aleksander Łukaszenka potwierdził w grudniu, że broń dotarła i może zostać użyta w każdej chwili.

Białoruś była gospodarzem szeregu gier wojennych z Rosją przed inwazją Rosji na Ukrainę na początku 2022 r. i po niej; gry wojenne, które zdawały się mieć na celu działania militarne przeciwko Polsce, Estonii, Łotwie i Litwie. W odpowiedzi na obawy państw bałtyckich NATO dotyczące rosyjskiego ruchu przeciwko nim, Stany Zjednoczone i inni partnerzy NATO rozpoczęli rotacyjne rozmieszczanie sił lądowych i myśliwców w celu wzmocnienia regionu, co trwa do dziś.

Wszystkie kraje dzielące się energią jądrową, z wyjątkiem Turcji, podpisały lub podpisały umowę zakupu myśliwca Stealth F-35. Kiedy Niemcy formalnie ogłosiły, że pod koniec 2022 roku kupią F-35, wyraźnie wspomniały o potrzebie posiadania nowocześniejszego myśliwca do przeprowadzenia misji nuklearnej. Turcja została wykluczona z programu F-35, kiedy zgodziła się kupić rosyjskie systemy obrony powietrznej S-400 ziemia-powietrze, co według partnerów NATO zagroziłoby tajemnicom ukrywania się F-35. Zamiast tego Stany Zjednoczone sprzedały niedawno Turcji nowe F-16.

Polska zgodziła się kupić w 2022 roku 32 F-35 za 4,6 miliarda dolarów, ale ma już zaawansowane F-16, które mogłyby wykonać misję nuklearną. Polska przyjmie pierwsze F-35 w ciągu przyszłego roku, początkowo eksploatując je w bazie lotniczej Luke w Arizonie w celu szkolenia polskich pilotów. Całość zostanie dostarczona do Polski do 2030 roku.

F-35 otrzymał certyfikat do przenoszenia i rozmieszczania taktycznej broni nuklearnej B61-12 jesienią ubiegłego roku, ale potwierdzono to dopiero w marcu. Certyfikacja wymagała 10 lat wysiłków w 16 agencjach rządowych, powiedział rzecznik Wspólnego Biura Programowego F-35.

B61-12 ma wydajność około 50 kiloton. Chociaż Stany Zjednoczone nie podają, które z ich F-35 są przeznaczone do misji nuklearnej, eskadry w RAF Lakenheath w Wielkiej Brytanii zostały już wcześniej przydzielone do tej roli, a obiekty do przechowywania broni z certyfikatem nuklearnym już tam są.