Szantaż energetyczny Rosji pokazał światu i Unii Europejskiej, jak krytycznie ważną rolę mają surowce, w tym te energetyczne – zaznacza w rozmowie z portalem WNP.PL dr hab. inż. Paweł Bogacz, prof. Akademii Górniczo-Hutniczej.

• Dr hab. inż. Paweł Bogacz, prof. Akademii Górniczo-Hutniczej, wskazuje, że rozwijający się boom na surowce metaliczne w bardzo mocny sposób napędza transformacja energetyczna.
• Dla przykładu każdy 1MW mocy instalowanej w elektrowniach wiatrowych na morzu (tzw. offshore wind) wiąże się z zapotrzebowaniem na ponad 15000 kg metali, przy niespełna 3000 kg w przypadku energetyki węglowej.
• Najbliższa, ale i dalsza przyszłość KGHM Polska Miedź i Jastrzębskiej Spółki Węglowej, rysuje się więc w różowych barwach – zaznacza Paweł Bogacz.

Jaki będzie 2024 rok w polskim górnictwie?

– Będzie oczywiście zapewne układał się inaczej w każdym sektorze branży górniczej. Obserwujemy bowiem obecnie w niej, i pewnie będziemy obserwować również w 2024 roku i kolejnych latach, dwa zupełnie różne trendy.

Transformacja energetyczna nakręca boom na surowce metaliczne

Jakie?

– Pierwszy, rosnący trend wiąże się ze zwiększającym się zapotrzebowaniem na surowce mineralne, które dotyka głównie surowców metalicznych, ale także tych budowlanych i dla drogownictwa.

Rozwijający się boom na surowce metaliczne w bardzo mocny sposób napędza transformacja energetyczna. Dla przykładu każdy 1MW mocy instalowanej w elektrowniach wiatrowych na morzu (tzw. offshore wind) wiąże się z zapotrzebowaniem na ponad 15000 kg metali, przy niespełna 3000 kg w przypadku energetyki węglowej.

Najbliższa, ale i dalsza przyszłość KGHM Polska Miedź i Jastrzębskiej Spółki Węglowej, wydaje się więc układać bardzo dobrze, rysuje się w różowych barwach.

Cały czas natomiast należy dążyć w ich działaniu do poszukiwania wewnętrznej doskonałości operacyjnej, zwłaszcza w kontekście giełdowej charakterystyki rynku produktów górniczych, a także podziemnego, a więc wysokokosztowego sposobu prowadzonej działalności górniczej w obu spółkach.

Podobny charakter działania i pozytywny rozwój przepowiadam górnictwu skalnemu, materiałów budowlanych i chemicznych, wiążąc ten sektor przede wszystkim z dalszym dynamicznym rozwojem rynku inwestycji drogowych w Polsce.

Pomimo pierwszego, przedstawianego powyżej trendu wzrostu zapotrzebowania na surowce, obawiam się niestety pojawienia się kolejnych sporych wyzwań w sektorze górnictwa surowców energetycznych, a zwłaszcza węgla kamiennego i węgla brunatnego.

Można patrzeć na rok 2024 w sektorze górnictwa węgla z dużą dozą obaw

Co pan ma na myśli?

– Po wielkim skoku zapotrzebowania na te surowce w 2022 roku, wywołanym głównie kryzysem energetycznym powstałym w związku z napaścią Rosji na Ukrainę i powstałą wówczas obawą o niedobór rynkowy, który zakończył się w drugiej połowie tamtego czasu rekordowym importem węgli energetycznych do Polski, zwłaszcza z obu Ameryk, ale także i Afryki, nie pozostał już bowiem praktycznie żaden ślad.

Do tego łagodna zima 2022/2023 oraz idąca w podobnym kierunku ta obecna, pozostawiły na składach nie tylko dużą ilość ówcześnie zaimportowanego produktu, ale także część obecnej produkcji polskich kopalń.

Jeśli połączyć dodatkowo powyższe z kierunkami działań Strategii Europejskiego Zielonego Ładu, dążącymi do eliminacji w przeciągu najbliższego ćwierćwiecza paliw kopalnych z miksu energetycznego Unii Europejskiej, w tym Polski, można patrzeć na rok 2024 w sektorze górnictwa węgla z dużą dozą obaw.

Mamy bowiem na dziś dość sporą nadwyżkę rynkową tych produktów. Co pozostaje w tym kontekście na przyszłość? Pozostaje mieć nadzieję na… sprawiedliwą transformację.

Sprawiedliwą, czyli jaką?

– Powinna być ona taką, która uwzględni kwestie emisji gazów cieplarnianych w całym cyklu życia produktu – wejście w życie z nowym rokiem przepisów CBAM (graniczny podatek węglowy, znany również jako Carbon Border Adjustment Mechanism – przyp. red.) powinno pokazać, jak to naprawdę wygląda i że sektor energetyki opartej na paliwach kopalnych nie stoi na zupełnie straconej pozycji.

Do tego szantaż energetyczny Rosji pokazał światu i Unii Europejskiej, jak krytycznie ważną rolę mają surowce, w tym te energetyczne.

Niezwykle istotnym jest także dobrostan ekonomiczny – z sektorem górnictwa węglowego związanych jest w Polsce bezpośrednio i pośrednio około 500 tysięcy osób.

Rozmawiał: Jerzy Dudała