Zaktualizowano: 4 godzinę temu Opublikowany: 8 godzinę temu

SZANOWNA KLINIKA MAYO: Wygląda na to, że niezależnie od tego, co zrobię, nie mogę schudnąć. Większość członków mojej rodziny również zmaga się ze swoją wagą. Czy nasza genetyka ma na to wpływ?

ODPOWIEDŹ: Ważne jest, aby zrozumieć, że wszyscy jesteśmy wyjątkowi i przybieramy na wadze z wielu różnych powodów. Próbując zrozumieć przyrost masy ciała i dlaczego niektórzy z nas mają trudności z utratą wagi, należy wziąć pod uwagę takie czynniki, jak połączenia jelitowe i mózgowe, sposób, w jaki kontrolujemy uczucie głodu i sytości oraz jak długo pozostajemy syci. Ponad dziesięć lat badań w Mayo Clinic pomogło zidentyfikować cechy, które można powiązać z grupami ludzi zwanymi fenotypami otyłości.

Każdy fenotyp ma jedną predyspozycję genetyczną (zwiększone prawdopodobieństwo rozwoju otyłości ze względu na strukturę genetyczną danej osoby) i inaczej oddziałuje na środowisko. W wielu środowiskach, które dzisiaj widzimy, jest nadmiar żywności i jesteśmy mniej aktywni niż wcześniej. Niektórzy ludzie mogą odczuwać głód między posiłkami, podczas gdy inni jedzą tylko jeden duży posiłek dziennie – wpływa na to nasza genetyka. Twój skład genetyczny określa, jaki fenotyp będziesz mieć. Te fenotypy mogą pomóc w leczeniu utraty wagi. Każdy z tych fenotypów genetycznych, czyli genotypów, pozwala określić rodzaj otyłości i określić, który lek będzie najskuteczniejszy.

Pierwszy fenotyp to tak zwany „głodny mózg”. Pacjenci ci zaczynają jeść i nie czują się syci nawet po spożyciu dużych posiłków z drugą i trzecią porcją. Zwykle ma to charakter rodzinny. Drugi fenotyp to to, co nazywamy „głodnymi jelitami”. Pacjenci ci zaczynają jeść i czują się syci po zjedzeniu zwykłej porcji, ale jelita nie wysyłają tych sygnałów do mózgu. Z tego powodu odczuwają głód między posiłkami. Sygnałami z jelit do mózgu są hormony, takie jak peptyd glukagonopodobny-1 (GLP-1). Leki semaglutydowe, takie jak Wegovy, Ozempic i Rybelsus, działają na rzecz hormonu GLP-1. Łączą jelita z mózgiem i sygnalizują mózgowi, że jesteś pełny.

Kolejną grupą są pacjenci cierpiący na głód emocjonalny. Niezależnie od tego, czy mają dobry, czy zły dzień, pacjenci ci starają się radzić sobie w życiu, jedząc jedzenie. Czwarta grupa to pacjenci z „wolnym spalaniem” lub nieprawidłowym metabolizmem, podczas którego organizm nie spala wszystkich spożywanych kalorii.

Analiza tych czterech fenotypów może pomóc w zindywidualizowaniu terapii otyłości. Korelacja genów z fenotypem otyłości może pomóc w określeniu, które leki należy przepisać. Każdy z nas powinien mieć także indywidualne podejście do diety, oparte na swoim genotypie i fenotypie. Wiele diet skupiało się głównie na powikłaniach związanych z otyłością, takich jak leczenie cukrzycy typu 2 lub zapobieganie ryzyku serca, ale żadna nie została dostosowana do fenotypu. Koncepcja diety dostosowanej do fenotypu pochodzi z wielu badań, które wykazały korzyści metaboliczne w trakcie i po rozpoczęciu diety. Wyniki te następnie dopasowano do każdego fenotypu, aby określić zalecaną dietę.

W Mayo Clinic ściśle współpracujemy z naszymi kolegami z chirurgii bariatrycznej, przeprowadzając procedury endoskopowe, aby dowiedzieć się, w oparciu o naszą genetykę, w jaki sposób możemy określić, kto będzie najlepiej reagował na każdy sposób działania. Chcemy wprowadzić medycynę precyzyjną, tak jak to robimy w przypadku każdej innej choroby, i myślę, że nadszedł czas, aby zrobić to samo w przypadku otyłości.

— Andres Acosta, MD, Ph.D., bariatra, gastroenterolog, Mayo Clinic, Rochester, Minnesota

Pytania i odpowiedzi Mayo Clinic to źródło informacji edukacyjnych, które nie zastępuje regularnej opieki medycznej. Więcej informacji można znaleźć na stronie www.mayoclinic.org.