W Polsce w sprzedaży jest 95 tys. mieszkań. W 14 miastach z największą ofertą liczba lokali gotowych do odbioru wzrosła z 15 proc. na początku roku do 19,6 proc. w czerwcu. Mimo tego Marek Wielgo, ekspert portali RynekPierwotny.pl i GetHome.pl, spodziewa się, że w ofercie deweloperów będzie coraz więcej „dziur w ziemi”, czyli inwestycji z odległym terminem odbioru, przeciwieństwa mieszkań gotowych. Już teraz najbardziej odległe terminy odbioru mieszkań aktualnej oferty to IV kw. 2026 r. – czytamy w „Rzeczpospolitej”. Z czego to wynika?

Wzrost liczby gotowych mieszkań to anomalia?

Jarosław Jędrzyński, ekspert portalu RynekPierwotny.pl, zauważa, że obecny wzrost liczby dostępnych mieszkań to raczej rzadka sytuacja na naszym rynku. Tłumaczy, że odpowiada za to słabsza sprzedaż większych lokali, czyli takich powyżej 60 mkw. Ekspert stwierdza również, iż duża dostępność gotowych mieszkań na sprzedaż może być jednym z powodów mniejszej aktywności deweloperów. Według danych GUS w czerwcu ruszyła budowa ledwie 8,9 tys. mieszkań, co daje spadek rok do roku aż o 43 proc. Mniejsza aktywność deweloperów wynika jednak również z tego, że w związku ze zmianą przepisów w ubiegłym roku przedsiębiorcy zgłaszali więcej projektów, by obowiązywały ich jeszcze stare zasady.

W tym roku jednak rośnie popyt na mieszkania, który stymuluje m.in. wprowadzenie rządowego Bezpiecznego kredytu 2 proc. W związku z tym firmy deweloperskie zaczynają odmrażać inwestycje, co może oznaczać stopniowy wzrost podaży. Deweloperzy są jednak ostrożni – pisze „Rz”. Problemy podażowe, ostrożność w nowych inwestycjach oraz rosnący popyt mogą sprawić, że coraz więcej sprzedawanych mieszkań będzie w blokach, których budowa jeszcze nie ruszyła. Marek Wielgo uważa, że kupowanie mieszkań na etapie „dziur w ziemi” jest Polską specjalnością i takich transakcji może przybywać wraz z poprawą koniunktury. 

Obecne ożywienie rzeczywiście powoduje, że mieszkania sprzedają się na coraz wcześniejszym etapie budowy. W II kw. niemal jedna trzecia sprzedaży dotyczyła mieszkań w inwestycjach na etapie prac przygotowawczych lub ziemnych. Jedna czwarta sprzedaży objęła mieszkania gotowe lub na etapie prac wykończeniowych

– wtóruje mu Agnieszka Mikulska, ekspertka rynku mieszkaniowego w CBRE. I dodaje, że to bardziej atrakcyjne promocje, a nie bliski termin zakończenia budowy decydują o sprzedaży. 

Bezpieczny kredyt namieszał na rynku

Program Bezpieczny kredyt 2 proc. ruszył na początku lipca, ale jego skutki można było zaobserwować już znacznie wcześniej, bo rz±d od dłuższego czasu zapowiadał wprowadzenie nowego rozwiązania. „W okresie od maja do czerwca 2023 r. zaobserwowaliśmy znaczący spadek (o 40 proc.) w liczbie dostępnych mieszkań kwalifikujących się pod kredyt 2 proc. w największych miastach Polski” – wyjaśniała niedawno Grupa Morizon-Gratka. Ceny mieszkań na rynku wtórnym w drugim kwartale 2023 r. w stosunku do okresu styczeń-marzec wzrosły w 14 z 18 analizowanych miast. Skala podwyżek w tym segmencie zwykle wynosiła 3-5 proc. kw/kw.