KIJÓW, Ukraina (AP) – nacisk Ukrainy na myśliwce, aby pomóc odeprzeć rosyjskie siły inwazyjne, grozi nadwyrężeniem jedności zachodnich sojuszników Ukrainy, w obawie, że posunięcie to może eskalować trwający prawie rok konflikt i wciągnąć ich głębiej w wojnę.

Minister obrony Ukrainy Ołeksij Reznikow miał we wtorek przybyć do Paryża, gdzie w porządku obrad miały znaleźć się dyskusje na temat ewentualnej dostawy myśliwców na Ukrainę.

Przedstawiciele Kijowa wielokrotnie wzywali sojuszników do wysłania odrzutowców, mówiąc, że są one niezbędne, aby rzucić wyzwanie rosyjskiej przewadze powietrznej i zapewnić sukces przyszłych kontrofensyw, na czele których mogłyby stanąć niedawno obiecane czołgi przez kraje zachodnie.

Nic nie wskazywało na to, że w najbliższym czasie może zapaść decyzja o wysłaniu samolotów bojowych na Ukrainę i nic nie wskazuje na to, by państwa zachodnie zmieniły swoje wcześniejsze stanowisko w tej sprawie. Sojusznicy Ukrainy wykluczyli również dostarczenie Kijowowi pocisków dalekiego zasięgu zdolnych do uderzenia w terytorium Rosji, sygnalizując podobnie ostrożne stanowisko wobec samolotów bojowych.

Uważa się, że zarówno Ukraina, jak i Rosja gromadzą swoje arsenały na spodziewaną ofensywę w nadchodzących miesiącach. Zimą wojna utknęła w dużej mierze w martwym punkcie na polu bitwy.

Zapytany o apel Litwy do krajów zachodnich o dostarczenie Ukrainie myśliwców i rakiet dalekiego zasięgu, rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow powiedział, że komentarze „odzwierciedlają agresywne podejście krajów bałtyckich i Polski, które są gotowe zrobić wszystko, by sprowokować dalszą eskalację bez myśląc o konsekwencjach”.

„To bardzo smutne, że przywódcy dużych krajów europejskich, którzy kierują europejską agendą, nie pełnią roli równoważącej, aby zrównoważyć takie ekstremistyczne skłonności” – powiedział Pieskow podczas telekonferencji z dziennikarzami.

Prezydent Francji Emmanuel Macron powiedział w poniedziałek, że Francja nie wyklucza wysłania myśliwców na Ukrainę, ale przedstawił wiele warunków przed podjęciem tak znaczącego kroku.

Warunki, jak powiedział, obejmują nieprowadzenie do eskalacji napięć lub użycie samolotu „do dotknięcia rosyjskiej ziemi” i niespowodowanie osłabienia „zdolności armii francuskiej”.

Powiedział również, że Ukraina musi również formalnie wystąpić o samoloty, co może się zdarzyć, gdy Reznikow zasiądzie do rozmów w Paryżu.

Po miesiącach targowania się ukraińskie władze w zeszłym tygodniu przekonały zachodnich sojuszników do wysłania czołgów. Decyzja ta zapadła pomimo wahania i ostrożności niektórych członków NATO, w tym Stanów Zjednoczonych i Niemiec.

Zapytany w poniedziałek przez reportera, czy jego administracja rozważa wysłanie ukraińskich myśliwców F-16 na Ukrainę, prezydent USA Joe Biden odpowiedział „nie”.

Zastępca doradcy Bidena do spraw bezpieczeństwa narodowego, Jon Finer, powiedział w wywiadzie dla MSNBC w zeszłym tygodniu, że Stany Zjednoczone będą „bardzo ostrożnie” omawiać myśliwce z Ukrainą i sojusznikami.

Kanclerz Olaf Scholz wydawał się wzdragać przed perspektywą dostarczenia myśliwców, sugerując w niedzielę, że przyczyną całej dyskusji mogą być „wewnętrzne motywy polityczne” w niektórych krajach.

Holenderski premier Mark Rutte powiedział w poniedziałek, że w wysiłkach na rzecz pomocy Ukrainie „nie ma tematów tabu”. Dodał jednak, że wysłanie odrzutowców „byłoby kolejnym dużym krokiem”.

Podobnie jak w poprzednich debatach o tym, jak pomóc Ukrainie, Polska jest czołowym orędownikiem w Unii Europejskiej udzielania pomocy wojskowej. Polska, Słowacja i kraje bałtyckie na wschodniej flance NATO czują się szczególnie zagrożone przez Rosję.

W międzyczasie prezydent Chorwacji, członka NATO, skrytykował kraje zachodnie za dostarczanie Ukrainie ciężkich czołgów i innej broni. – przekonywał prezydent Zoran Milanovic że te dostawy broni tylko przedłużą wojnę.

Wcześniej w konflikcie dyskusje koncentrowały się na możliwości dostarczenia Kijowowi radzieckich myśliwców MiG-29, które są znane ukraińskim pilotom. W marcu Pentagon odrzucił polską propozycję przeniesienia myśliwców MiG-29 do Kijowa przez amerykańską bazę w Niemczech, powołując się na wysokie ryzyko wywołania eskalacji Rosja-NATO.

Zachodnie samoloty bojowe zapewniłyby Ukrainie znaczny impuls, ale przeciwstawienie się potężnym siłom powietrznym Rosji nadal byłoby poważnym wyzwaniem.

Ukraina odziedziczyła znaczną flotę sowieckich samolotów bojowych, w tym myśliwce Su-27 i MiG-29 oraz samoloty szturmowe Su-25.

Przejście na zachodnie samoloty wymagałoby od ukraińskich załóg długich szkoleń, a także wiązałoby się z wyzwaniami logistycznymi związanymi z ich konserwacją i naprawami.

Rosja metodycznie atakowała ukraińskie bazy lotnicze i baterie obrony powietrznej w początkowej fazie konfliktu, ale Ukraina sprytnie przeniosła swoje samoloty bojowe i ukryła zasoby obrony powietrznej, co spowodowało, że Rosja nie uzyskała pełnej kontroli nad niebem.

Po poniesieniu ciężkich strat na początku konfliktu rosyjskie siły powietrzne unikały zapuszczania się w głąb ukraińskiej przestrzeni powietrznej i skupiały się głównie na misjach bliskiego wsparcia wzdłuż linii frontu.

Ukraińskie siły powietrzne stanęły przed podobnymi wyzwaniami, próbując ocalić pozostałe samoloty bojowe przed trafieniem przez rosyjskie myśliwce i systemy obrony powietrznej.

___

Śledź relację AP z wojny na Ukrainie: