Nazwisko Sally Hemings może być obecnie powszechnie znane, ale wciąż niewiele wiemy o relacjach między Hemingsem i Thomasem Jeffersonem. Jednak Hemings pozostaje postacią nieskończenie fascynującą: amerykańscy pisarze pragną opowiedzieć jej historię, a jednocześnie istnieje tęsknota za głębszym zrozumieniem zniewolonej kobiety, która nie pozostawiła żadnych relacji z pierwszej ręki na temat swoich wewnętrznych myśli.

W „Sally i Tom” Suzan Lori-Parks jest najnowszą pisarką, która próbuje wypełnić luki, aby przedstawić Hemingsa jako postać wielowymiarową, a przy okazji ocalić jej osobowość na scenie. „Nie wiemy, co się stało” – powiedziała mi Sheria Irving, która gra Hemingsa w sztuce, dodając, że Parks „buduje na tej opartej na faktach relacji”. (Przedstawienie stało się hitem Teatru Publicznego i można je oglądać do 2 czerwca.)

Kontynuowała: „Nie musimy sobie na nowo wyobrażać, naprawdę możemy sobie wyobrazić, co to znaczy, że 41-latek patrzy na 14-latka i nie tylko na niego patrzy, ale także angażuje się w niego w sposób seksualny Człowiek.”

Wierność Parks historii oznacza, że ​​nie zmienia losu Hemingsa. Zamiast tego eksperymentuje z opowiadaniem historii, planując „Sally i Tom” jako kulisy lub sztukę w ramach sztuki, w której główna bohaterka, Luce (również grana przez Irvinga), jest afroamerykańskim dramaturgiem piszącym sztukę o związek Hemingsa i Jeffersona. Luce gra Hemingsa w swojej własnej sztuce zatytułowanej „W pogoni za szczęściem”.

Tak naprawdę każdy członek obsady gra dwie role: partner Luce, Mike (Gabriel Ebert), gra Toma w przedstawieniu, a Alano Miller gra zarówno starszego brata Hemingsa, Jamesa, jak i Kwame, hollywoodzkiego aktora, który wrócił do swojego starego teatru firma. Kiedy historia historyczna zderza się z teraźniejszością, często odsłania czasami komiczną, a często skomplikowaną rzeczywistość, jaka może powstać podczas realizacji spektaklu poruszającego temat relacji rasowych we współczesnym amerykańskim teatrze.

To podwojenie pozwala na dwuczęściową krytykę Parksa. Po pierwsze, skupienie się Luce na Hemings jest sprzeczne z historykami Jeffersona, którzy próbowali wymazać jej dziedzictwo. Ponadto walka Luce o kontrolę nad zakończeniem jej sztuki uwypukla presję, z jaką czasami spotykają się czarni dramatopisarze w teatrze komercyjnym: biali odźwierni, producenci i aktorzy, którzy są mniej zainteresowani wolnością artystyczną czarnego pisarza, a bardziej kontrolowaniem narracji, twierdząc, że dzięki temu dzieło będzie bardziej przystępne dla białej publiczności. (Coś, czego doświadczyła Alice Childress i o czym pisała.)

Chociaż metanarracje są częścią awangardowej estetyki Parks, „Sally i Tom” przypomniały mi coś, co zauważyłem podczas zbierania materiałów do mojej książki „Sites of Slavery”: nowa sztuka Parks jest częścią kanonu czarnych pisarzy, który podważa konwencje gatunkowe, aby nadać priorytet życiu i perspektywie Hemingsa. W ten sposób autorzy ci uwalniają Hemings i innych zniewolonych członków jej rodziny od bycia jedynie przypisami w biografii Jeffersona.

Barbara Chase-Riboud, po przeczytaniu rozdziału o Hemingsie w studium psychologicznym Thomasa Jeffersona Fawna Brodiego z 1974 roku, zdecydowała się napisać własną powieść. Opublikowana w 1979 roku jako fikcja historyczna „Sally Hemings” wykorzystuje nieliniową strukturę nawiązującą do najwcześniejszych spotkań Hemingsa i Jeffersona z 1787 r., kiedy 14-letni Hemings towarzyszył rodzinie do Paryża, aby opiekować się córkami Jeffersona, gdy on tam stacjonował jako starszy minister; do ich wspólnego życia w hrabstwie Albemarle w Wirginii na początku XIX wieku; i jej życiu w Wirginii jako wolnej kobiety po jego śmierci. Te retrospekcje i retrospekcje ukazują, jak Hemings radziła sobie z niewolnictwem i emancypacją, wyobrażając sobie, jak mogła wyewoluować w kobietę, która kwestionowała autorytet Jeffersona i zapewniła wolność czwórce ich dzieci, które dożyły dorosłości.

W 1997 r. w książce „Thomas Jefferson and Sally Hemings: An American Controversy” autorstwa historyczki Annette Gordon-Reed skrytykowała wcześniejszych biografów i historyków Jeffersona za ich upieranie się, że spłodzenie przez Jeffersona sześciorga dzieci z Hemingsem było nieprawdopodobnyw tym niektórzy, którzy twierdzili, że pozostawał w celibacie przez prawie cztery dekady, podczas gdy inni przypisywali pochodzenie jego siostrzeńcom Peterowi i Samuelowi Carrowi.

Styl Gordon-Reed przypomina metahistoriografię, w której porównuje ona wcześniejsze biografie, a jednocześnie, jako była profesor prawa, krzyżowo bada motywy działania badaczy Jeffersona, ich brakujące dowody i celowe błędne odczytanie przez nich relacji świadków z pierwszej ręki Długoterminowy związek Hemingsa i Jeffersona w opublikowanych narracjach ich syna Madison Hemings i byłego zniewolonego Izaaka Jeffersona.

Jednak to sztuka Robbiego McCauleya „Sally’s Rape” zdobyła nagrodę Obie w 1992 r. i której najbardziej zawdzięcza „Sally i Tom” Parksa. McCauley w sposób najbardziej eksperymentalny przedstawiła historię Hemingsa i najbardziej otwarcie potępiła Jeffersona. Grała siebie, swoją praprababcię (o imieniu Sally) i Hemingsa. Dla kontrastu jej współpracownica artystyczna Jeannie Hutchins, która jest biała, zagrała jej liberalną przyjaciółkę, absolwentkę Smith College i handlarkę niewolnikami.

Postać grana przez Hutchins nie chce wierzyć w zapewnienia McCauley, jakoby obie Sally – jej przodek i ten historyczny – zostały zgwałcone przez właścicieli niewolników. Spektakl nieustannie burzył czwartą ścianę, zapraszając widzów do udziału w tych niewygodnych wymianach zdań, w tym do licytacji, i do zastanowienia się, w jaki sposób ich uprzedzenia rasowe mogą wynikać z takiej założycielskiej przemocy.

Mimo że Hemings i Jefferson nie byli rzeczywistymi bohaterami sztuki Jamesa Ijamesa z 2020 r. „TJ Loves Sally 4 Ever”, ich związek stanowi historyczne tło dla jego współczesnej satyry, której akcja rozgrywa się na południowym kampusie, w której TJ, biały dziekan college’u w średnim wieku , molestuje seksualnie Sally, afroamerykańską studentkę.

W „Sally i Tom” Parks znalazła sposób na uzupełnienie bieżących rozmów na temat białego spojrzenia w amerykańskim teatrze, które toczą się wśród młodszego pokolenia autorów, których niekonwencjonalne opowiadanie historii najprawdopodobniej zainspirowało Parks. Należą do nich Jackie Sibblies Drury, którego „Fairview” opowiada o czarnej rodzinie w coraz bardziej surrealistycznej scenerii, oraz Jeremy O. Harris, którego „Slave Play” skandalicznie przygląda się programowi terapii seksualnej dla par międzyrasowych.

„Luce próbuje oddać głos marginalizowanej czarnej kobiecie” – Irving opowiedział mi o jej postaci. „Ona próbuje to naprawić. I to był dla niej mój cel: zrobić to dobrze, jak podnieść głos, którego tak naprawdę nigdy nie słyszano na scenie w ten sposób.

„Myślę, że planuje w ten sposób się uwolnić” – dodała. „Obmyśla sposób na uwolnienie Sally, a uwalniając Sally, jest w stanie uwolnić siebie.”