W Europie i Ameryce Północnej od 30 do 60% wartości energetycznej diety dorosłych pochodzi z żywności ultraprzetworzonej. Coraz większa liczba badań epidemiologicznych sugeruje związek pomiędzy większym spożyciem ultraprzetworzonej żywności a większym ryzykiem cukrzycy i innych zaburzeń metabolicznych.

Emulgatory należą do najczęściej stosowanych dodatków. Często dodaje się je do przetworzonej i pakowanej żywności, takiej jak niektóre ciasta, ciastka i desery przemysłowe, a także jogurty, lody, tabliczki czekolady, pieczywo przemysłowe, margaryny oraz posiłki gotowe do spożycia lub do podgrzania, w celu w celu poprawy ich wyglądu, smaku i konsystencji oraz wydłużenia okresu przydatności do spożycia. Te emulgatory obejmują na przykład mono- i diglicerydy kwasów tłuszczowych, karageny, skrobie modyfikowane, lecytyny, fosforany, celulozy, gumy i pektyny.

Podobnie jak w przypadku wszystkich dodatków do żywności, bezpieczeństwo emulgatorów zostało wcześniej ocenione przez agencje ds. bezpieczeństwa i zdrowia żywności w oparciu o dowody naukowe dostępne w momencie przeprowadzania oceny. Jednak niektóre ostatnie badania sugerują, że emulgatory mogą zakłócać mikroflorę jelitową i zwiększać ryzyko zapalenia i zaburzeń metabolicznych, co może prowadzić do insulinooporności i rozwoju cukrzycy.

Po raz pierwszy na świecie zespół naukowców z Francji zbadał związek między spożyciem emulgatorów w diecie, ocenianym w okresie obserwacji trwającym maksymalnie 14 lat, a ryzykiem rozwoju cukrzycy typu 2 w dużym badaniu przeprowadzonym na ogół populacja. Praca pojawia się w Cukrzyca i endokrynologia Lancet.

Wyniki opierają się na analizie danych pochodzących od 104 139 dorosłych we Francji (średnia wieku 43 lata; 79% kobiet), którzy wzięli udział w internetowym badaniu kohortowym NutriNet-Santé w latach 2009–2023.

Uczestnicy przez co najmniej dwa dni prowadzili zapisy dietetyczne, zbierając szczegółowe informacje o wszystkich spożywanych produktach spożywczych i napojach oraz ich markach handlowych (w przypadku produktów przemysłowych). Zapisy dietetyczne powtarzano co sześć miesięcy przez 14 lat i porównywano z bazami danych w celu określenia obecności i ilości dodatków do żywności (w tym emulgatorów) w spożywanych produktach. W celu dostarczenia danych ilościowych przeprowadzono także badania laboratoryjne. Umożliwiło to pomiar przewlekłego narażenia na te emulgatory w czasie.

W trakcie obserwacji uczestnicy zgłaszali rozwój cukrzycy (zdiagnozowano 1056 przypadków), a zgłoszenia weryfikowano przy użyciu strategii wielu źródeł (w tym danych dotyczących stosowania leków przeciwcukrzycowych). Uwzględniono kilka dobrze znanych czynników ryzyka cukrzycy, w tym wiek, płeć, wagę (BMI), poziom wykształcenia, historię rodziny, palenie tytoniu, alkohol i poziom aktywności fizycznej, a także ogólną jakość odżywczą diety (w tym spożycie cukru). brane pod uwagę w analizie.

Po średnim okresie obserwacji wynoszącym siedem lat naukowcy zaobserwowali, że przewlekła ekspozycja – oceniana na podstawie powtarzanych danych – na następujące emulgatory była związana ze zwiększonym ryzykiem cukrzycy typu 2:

• karageny (ogółem karageny i E407; ryzyko zwiększone o 3% na każde zwiększenie dawki o 100 mg dziennie)

• fosforan trójpotasowy (E340; ryzyko zwiększone o 15% przy każdym zwiększeniu dawki o 500 mg na dzień)

• estry mono- i diacetylowinowego mono- i diglicerydów kwasów tłuszczowych (E472e; ryzyko zwiększone o 4% przy zwiększeniu dawki o 100 mg na dzień)

• cytrynian sodu (E331; ryzyko zwiększone o 4% przy każdym zwiększeniu dawki o 500 mg na dzień)

• guma guar (E412; ryzyko zwiększone o 11% przy każdym zwiększeniu dawki o 500 mg na dzień)

• guma arabska (E414; ryzyko zwiększone o 3% przy każdym zwiększeniu dawki o 1000 mg na dzień)

• guma ksantanowa (E415; ryzyko zwiększone o 8% przy każdym zwiększeniu dawki o 500 mg na dzień)

Niniejsze badanie stanowi wstępną analizę tych zależności i obecnie potrzebne są dalsze badania w celu ustalenia powiązań przyczynowych. Naukowcy wspomnieli o kilku ograniczeniach swojego badania, takich jak przewaga kobiet w próbie, wyższy poziom wykształcenia niż w populacji ogólnej i ogólnie więcej zachowań prozdrowotnych wśród uczestników badania NutriNet-Santé. Dlatego też należy zachować ostrożność przy ekstrapolacji wniosków na całą populację francuską.

Niemniej jednak badanie przeprowadzono na dużej próbie, a badacze uwzględnili dużą liczbę czynników, które mogły prowadzić do zakłócającego błędu systematycznego. Wykorzystali także unikalne, szczegółowe dane dotyczące narażenia na dodatki do żywności, aż do nazwy handlowej spożywanych produktów przemysłowych. Ponadto wyniki pozostają spójne dzięki różnym analizom wrażliwości, co zwiększa ich wiarygodność.

„Wyniki te pochodzą obecnie z pojedynczego badania obserwacyjnego i nie można ich wykorzystać samodzielnie do ustalenia związku przyczynowego. Należy je powtórzyć w innych badaniach epidemiologicznych na całym świecie i uzupełnić o toksykologiczne i interwencyjne badania eksperymentalne, aby uzyskać dalsze informacje mechanizmy łączące te emulgatory w dodatkach do żywności z występowaniem cukrzycy typu 2, jednak nasze wyniki stanowią kluczowe elementy wzbogacające debatę na temat ponownej oceny przepisów dotyczących stosowania dodatków w przemyśle spożywczym w celu lepszej ochrony konsumentów”. wyjaśniają Mathilde Touvier, dyrektor ds. badań w Inserm i Bernard Srour, młodszy profesor w INRAE, główni autorzy badania.

W kolejnych krokach zespół badawczy będzie przyglądał się zmianom w niektórych markerach krwi i mikroflorze jelitowej powiązanym ze spożywaniem tych dodatków, aby lepiej zrozumieć leżące u ich podstaw mechanizmy. Naukowcy przyjrzą się także wpływowi mieszanek dodatków na zdrowie i ich potencjalnym „skutkom koktajlu”. Będą także współpracować z toksykologami, aby przetestować wpływ tego narażenia w eksperymentach in vitro i in vivo, aby zebrać więcej argumentów na rzecz związku przyczynowego.