W najbardziej homofobicznym kraju UE Poznań wyróżnia się jako latarnia akceptacji i aktywizmu queer. Polak Tomasz Gola bada sposoby, w jakie to miasto stało się przyjazne dla osób queer, podkreślając rolę lokalnych organizacji pozarządowych, otwartość kulturową i proaktywne zarządzanie w jego transformacji

Dla społeczności LGBTQ+ przestrzenie queer zaspokajają wiele potrzeb. Takie przestrzenie są „centrami kulturalnymi życia LGBTQ+ i często zapewniają kształcącą przestrzeń fizyczną do organizowania się w trwającej walce o równość”. Oczywiście przestrzenie queer są ważne dla ułatwiania swobodnej ekspresji w już tolerancyjnych kontekstach. Ale w społeczeństwach homofobicznych stają się jeszcze ważniejsze.

Poznań, miasto w północno-zachodniej Polsce, jest ciekawym przypadkiem. W tym mieście aktywiści i organizacje LGBT z powodzeniem ustanowiły otwartą i akceptującą przestrzeń w najbardziej homofobicznym kraju UE. Możemy wyciągnąć kilka ważnych lekcji z tego przyjaznego queerom miasta.

Co sprawia, że ​​Poznań jest queerową stolicą Polski?

Po pierwsze, społeczność LGBTQ+ Poznania jest bardzo widoczna. Miejskie instytucje kulturalne, organizacje pozarządowe i miejsca spotkań towarzyskich w sposób widoczny reprezentują życie gejów. Władze lokalne są otwarte na potrzeby społeczności, na przykład poprzez włączenie ich do nowej strategii edukacyjnej na rok 2030. Jednak praca organizacji pozarządowych i aktywistów byłaby daremna, gdyby nie kulturowa wrażliwość i otwartość poznaniaków. Mieszkańcy twierdzą, że na ich nastawienie wpływa bliskość geograficzna i mentalna Niemiec oraz szacunek dla prywatności.

Spostrzeżenia mieszkańców

W moich badaniach analizowałem wywiady z osobami identyfikującymi się jako queer, które pojawiły się w książce Mike’a Urbaniaka Inny Poznań: Rozmowy z osobami LGBT+ (Inny Poznań: Rozmowy z osobami LGBT+). Respondenci ujawnili, że Poznań jest miastem silnie otwartym na kulturę i ma znaczący udział w aktywizmie LGBT.

Warto przeczytać!  Projekt solarny Lightsource BP o mocy 40 MW rozpoczyna działalność w Polsce

Dzisiejszy przyjazny queerom Poznań jest wynikiem szybkiego dostosowania się miasta do społeczności LGBT. Respondenci mówili o wielu sposobach, w jakie ich doświadczenia życia queerowego w Poznaniu różnią się od doświadczeń queerowych przyjaciół w innych polskich miastach. Odpowiedzi skupiały się na trzech obszarach, które w największym stopniu przyczyniają się do przyjaznego queerom charakteru miasta: miejscach spotkań, widoczności i wsparciu.

Miejsca

Niedługo po demokratycznej transformacji w 1989 r. w Poznaniu zaczęła się rozwijać scena gejowska, wraz z otwarciem kilku barów i klubów queer. Jednak wielu poznaniaków identyfikujących się jako LGBT łączy prawdziwy rozkwit przestrzeni queer z założeniem Grupa Stonewall (Stonewall Group), organizacja pozarządowa, która opowiada się za prawami gejów i wspiera osoby queer. Stonewall otworzył księgarnię; bar, Lokum Stonewall; i klub nocny, Duży Lokum.

Jak z entuzjazmem stwierdził jeden z ankietowanych, który mieszka w tym mieście od około dziesięciu lat: „Żadne inne miasto nie [in Poland]w tym moja rodzinna Warszawa, ma tak dobrze rozwiniętą i wysokiej jakości infrastrukturę LGBT+. Jurij, osoba udzielająca wywiadu z Ukrainy, powiedział: „Wyszedłem z szafy i stałem się częścią społeczności LGBT+. […] Znalazłem Europę w Poznaniu.

W całej Polsce homofobia jest nadal wysoka, więc osoby LGBT nie mogą traktować swojego bezpieczeństwa jako czegoś oczywistego

Tętniąca życiem scena gejowska Poznania pozwala osobom queer czuć się bezpiecznie i swobodnie wyrażać siebie. W całej Polsce homofobia jest nadal wysoka, więc osoby LGBT nie mogą traktować swojego bezpieczeństwa jako czegoś oczywistego. Jak powiedział Urbaniak jeden z rozmówców: „Nic złego mi się tu nie przytrafiło, ponieważ jestem gejem, co w naszym kraju wydaje się wielkim osiągnięciem, jeśli nie szczęściem”.

Widoczność

Lokalny aktywizm daje poznańskiej społeczności LGBT prawdziwą widoczność i pozwala im wyrażać swoją tożsamość bez dyskryminacji. Większość osób udzielających wywiadów, zatrudnionych na różnych stanowiskach, podkreślała, że ​​cieszyli się w pełni „otwartym” życiem i zgłaszali niewiele przypadków homofobicznego zachowania ze strony innych. Para lesbijek, obie pielęgniarki, powiedziała Urbaniak: „Jesteśmy otwarci również w pracy. Nasze bycie razem jest dla naszych kolegów całkowicie normalne”.

Większość osób LGBT w Poznaniu żyje w pełni „otwartym” życiem i zgłasza niewiele przypadków homofobii

Ale poza swoją codzienną widocznością, osoby identyfikujące się jako LGBT są również integralną częścią miasta: w instytucjach artystycznych, na stanowiskach kierowniczych i w administracji lokalnej. Jeden z otwarcie homoseksualnych rozmówców, Maciej Nowak, jest dyrektorem artystycznym poznańskiego Teatr Polski (Teatr Polski). Podczas jego kadencji teatr wyprodukował kilka sztuk o tematyce queer, takich jak te autorstwa kolektywów artystycznych pozqueer i Kolektyw 1A, które ustanowiły widoczność queer na scenie artystycznej miasta. W wywiadzie dla Urbaniaka Nowak podkreślił otwartość poznańskiego samorządu lokalnego, której słynnym przykładem był udział prezydenta Jacka Jaśkowiaka w miejskim Marszu Równości w 2015 r.

Wsparcie

Osoby LGBT w Poznaniu mogą również skorzystać z szerokiej gamy usług wsparcia. Grupa Stonewall, na przykład prowadzi klinikę zdrowia seksualnego, oferuje pomoc psychologiczną i porady prawne w zakresie afirmacji płci.

Wiele innych organizacji oferuje różne formy wsparcia. Fundacja Tęczowe Rodziny (Rainbow Families Foundation) na przykład wspiera rodziny nieheteronormatywne, zwłaszcza te wychowujące dzieci. Dzięki współpracy z lokalnymi władzami fundacja umożliwiła rodzinom queer dostęp do programu rabatowego Big Family Poznań Card.

Poznań zyskał krajową renomę dzięki inkluzywności osób queer, a władze współfinansują wiele usług, w tym jedną dla osób queer zagrożonych bezdomnością

W dalszym dowodzie odmienności Poznania od innych polskich miast, osoby LGBT zostały również uwzględnione w planowaniu strategii edukacyjnej na rok 2030. Poznań zyskał krajową reputację w zakresie inkluzji queer, a władze współfinansują wiele usług, w tym jedną dla osób queer zagrożonych bezdomnością. Władze miasta oficjalnie współpracują teraz również w Poznań Pride Week.

Dlaczego Poznań?

Respondenci wskazali kilka czynników wpływających na wysoką kulturową receptywność Poznania, w tym bliskość Berlina i odpowiadającą jej zachodnią orientację. „Bliskość Niemiec zawsze promieniowała kulturowo i społecznie na Poznań”, powiedział jeden z nich. To doprowadziło do „mentalnej niemieckości” i sugeruje, że miejscowi postrzegają siebie jako innych niż pozostali Polacy. Poznaniacy szanują prywatność innych: uważają nieheteronormatywną seksualność za sprawę osobistą i wierzą, że obecność queer w przestrzeni publicznej wzbogaca różnorodność.

Podczas gdy wpływ aktywizmu LGBT w Poznaniu jest oczywisty, naukowcy przewidują „efekty downstream” większej widoczności w innych miejscach. Badania wykazały, że nawet w społecznościach mniej podatnych na kulturę, zmiany ostatecznie zachodzą poprzez dyfuzję. Być może wraz z niedawną zmianą rządu my, Polacy, możemy pozwolić sobie na odrobinę większego optymizmu. W przyszłości mam nadzieję zobaczyć podobne rozwiązania w innych polskich miastach.

Nr 15 w naszym 🎭 Demokratycznych Transformacjach seria