Jak podkreślają autorzy projektu wprowadzenie zmian w ustawie z dnia 10 marca 2006 r. o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej (Dz. U. z 2022 r. poz. 846), ma na celu wprowadzenie limitu zużywanego oleju napędowego w odniesieniu do 1 sztuki świni, w przypadku prowadzenia przez producenta rolnego chowu lub hodowli świń, do którego przysługuje zwrot części podatku akcyzowego zawartego w cenie paliwa zakupionego do tej produkcji.

Jak określili autorzy projektu, wprowadzenie pomocy finansowej dla producentów świń w formie zwrotu podatku akcyzowego uzasadnione jest potrzebą zwiększenia konkurencyjności polskich gospodarstw rolnych na unijnym rynku.

Zmiany zaproponowane w ustawie mają przyczynić się do obniżenia kosztów produkcji w gospodarstwach rolnych, poprzez zwiększenie wsparcia finansowego do paliwa wykorzystywanego w produkcji rolnej.

Rosnące ceny paliw, standardy techniczne przy produkcji świń obniżaj opłacalność produkcji rolnej

Jak zauważają autorzy projektu w ostatnich latach wzrosły koszty produkcji rolnej, spowodowane między innymi  wykorzystaniem drożejącego paliwa . Zadaniem autorów projektów Intensyfikacja produkcji zwierzęcej w małych gospodarstwach rodzinnych oraz wielkoobszarowych wymaga zastosowania nowoczesnych technologii z wzrastającym udziałem paliw w wykonywaniu prac przez urządzenia mechaniczne w gospodarstwie.

Wzrastające wymagania jakościowe i standardy technologiczne w produkcji świń przyczyniają się do wzrostu zapotrzebowania na nośniki energii do celów grzewczych, do oświetlenia czy też napędu maszyn i urządzeń. Również technologia żywienia świń ma bezpośredni związek z większym ponoszeniem kosztów paliwa w kosztach ogółem utrzymania świń.

Jakie zmiany przy zwrocie podatku akcyzowego w cenie oleju napędowego nabywanego do produkcji świń?

W projekcie ustawy zaproponowana wprowadzenie zmian w ust. 2 w art. 4 obecnej ustawy.

Zgodnie z nowym brzmieniem tego przepisu kwota zwrotu podatku ustalana będzie jako iloczyn ilości oleju napędowego zakupionego przez producenta rolnego, wynikającej z posiadanych przez niego faktur VAT, i stawki zwrotu podatku akcyzowego określonej na 1 litr oleju napędowego.

Kwota zwrotu podatku akcyzowego będzie przysługiwała producentowi rolnemu w ramach rocznego limitu ustalonego na jedną świnię w gospodarstwie rolnym.

Limit ustalany będzie jako kwota stanowiąca iloczyn stawki zwrotu podatku akcyzowego na 1 litr oleju napędowego oraz liczby 4, stanowiącej zużycie oleju napędowego do prac związanych z chowem lub hodowlą świń.

Jakie obowiązki producenta świń ubiegającego się o zwrot podatku akcyzowego?

Producent świń ubiegający się o zwrot podatku akcyzowego będzie musiał określić we wniosku o zwrot podatku średnią roczną liczbę świń w swoim gospodarstwie. Będzie mógł określić ten stan na podstawie wystawionego przez kierownika powiatowego biura Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa dokumentu, zawierającego informację o średniorocznej liczbie świń ustalonej na podstawie liczby świń na koniec czerwca i grudnia w roku poprzedzającym rok złożenia wniosku o zwrot podatku.

Informacja ta będzie wydawana producentowi rolnemu na jego wniosek przez powiatowe biura Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, zgodnie z informacjami zawartymi w komputerowej bazie danych prowadzonej na podstawie ustawy z dnia 4 listopada 2022 r. o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt (Dz. U. poz. 2727). W związku z koniecznością określenia przez producenta rolnego średniej rocznej liczby świń w swoim gospodarstwie, w art. 4 zmienianej ustawy dodano ust. 3b, w którym określono sposób obliczania tej wartości.

W związku z wprowadzeniem możliwości zwrotu podatku akcyzowego zawartego w cenie paliwa zakupionego i wykorzystanego przy chowie lub hodowli świń zmianie ma ulec również ust. 2 w art. 6 ustawy, w którym określa się co zawiera wniosek o zwrot podatku.

Jak argumentują autorzy projektu, zmiana ta związana jest z wprowadzeniem konieczności określenia we wniosku średniej rocznej liczby świń będących w posiadaniu producenta rolnego w roku poprzedzającym rok złożenia wniosku.

Producent rolny, składając wniosek o zwrot podatku akcyzowego, w przypadku ubiegania się również o zwrot tego podatku z tytułu posiadanych świń, będzie obowiązany do podania we wniosku również informacji o średniej rocznej liczbie świń w swoim gospodarstwie w poprzednim roku.

Informację tę będzie podawał na podstawie uzyskanego z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa dokumentu zawierającego informację w tym zakresie.

Informacja ta będzie sporządzona dla każdego stada świń posiadanego przez producenta rolnego według siedziby tego stada, na podstawie informacji zawartych w komputerowej bazie danych prowadzonej na podstawie ustawy z dnia 4 listopada 2022 r. o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt.

Jak dodali autorzy projektu powyższe wynika z konieczności udokumentowania posiadanej przez producenta rolnego średniej rocznej liczby świń w roku poprzedzającym rok, w którym został złożony wniosek o zwrot podatku.

Terminy składania wniosków o zwrot podatku akcyzowego przez producentów trzody chlewnej

Producenci rolni ubiegający się o zwrot podatku akcyzowego składają wnioski do wójta, burmistrza (prezydenta miasta) właściwego ze względu na miejsce położenia gruntów będących w jego posiadaniu lub współposiadaniu, w terminach od dnia 1 lutego do ostatniego dnia lutego oraz od dnia 1 sierpnia do dnia 31 sierpnia danego roku oraz w związku z wejściem w życie projektowanej ustawy po pierwszym terminie składania wniosków przez producentów rolnych, wprowadza się przepis, który pozwoli w 2023 r. na ubieganie się przez producentów rolnych o zwrot podatku w odniesieniu do świń, w drugim – terminie tj. od dnia 1 sierpnia do dnia 31 sierpnia wraz z fakturami VAT albo ich kopiami, o których mowa w art. 6 ust. 3 pkt 1, wystawionymi od dnia 1 sierpnia 2022 r. do dnia 31 lipca 2023 r.

Według projektowanej ustawy, przepisy zawarte w art. 10a. określają że w 2023 r. wniosek o zwrot podatku w odniesieniu do świń za olej napędowy zakupiony od dnia 1 sierpnia 2022 r. do dnia 31 lipca 2023 r. będzie składało się w terminie od dnia 1 sierpnia do dnia 31 sierpnia wraz z fakturami VAT albo ich kopiami, stanowiącymi dowód zakupu oleju napędowego.

Maksymalne limity wydatków na zwrot podatku akcyzowego dla producentów świń 

 Z uwagi na zmianę poziomu wydatków budżetu państwa w stosunku do wielkości wynikających z obowiązujących przepisów ustawy, zgodnie z art. 50 ust. 1a, 4 i 5 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1634, z późn. zm.), określono w art. 3 projektu ustawy maksymalny limit tych wydatków oddzielnie dla każdego roku.

W art. 2. 1. projektowane ustawy określono że w latach 2023–2032 maksymalny limit wydatków budżetu państwa będących skutkiem finansowym niniejszej ustawy wynosi łącznie 450 mln zł, w tym w: 

• 2023 r. – 45 000 tys. zł; 
• 2024 r.  – 45 000 tys. zł;
• 2025 r. – 45 000 tys. zł;
• 2026 r. – 45 000 tys. zł;
• 2027 r. – 45 000 tys. zł;
• 2028 r. – 45 000 tys. zł;
• 2029 r. – 45 000 tys. zł;
• 2030 r. –  45 000 tys. zł;
• 2031 r. – 45 000 tys. zł;
• 2032 r. – 45 000 tys. zł. 

Minister właściwy do spraw rozwoju wsi będzie monitoruje przekroczenie limitu wydatków, o którym mowa w ust. 1, artykułu oraz w razie potrzeby wdraża mechanizm korygujący.

Ponadto w przepisie tym określono mechanizm korygujący, mający zastosowanie w przypadku przekroczenia lub zagrożenia przekroczenia przyjętego na dany rok budżetowy maksymalnego limitu wydatków, jak i określono właściwy organ, który monitoruje wykorzystanie limitu wydatków na wykonywanie zadania publicznego przez jednostki sektora finansów publicznych oraz odpowiada za wdrożenie mechanizmów korygujących.

Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami minister właściwy do spraw rozwoju wsi akceptuje wnioski poszczególnych wojewodów do ministra właściwego do spraw finansów publicznych o przekazanie gminom za pośrednictwem wojewodów dotacji na postępowanie w sprawie zwrotu podatku akcyzowego i jego wypłatę producentom rolnym.

W przypadku złożenia przez wojewodów wniosków o zwrot podatku akcyzowego przekraczających limit dotacji zaplanowanej na ten cel, zostanie wprowadzony mechanizm korygujący, polegający na zmniejszeniu stawki zwrotu podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej w następnym roku