Według nowych badań przeprowadzonych na Uniwersytecie Kolumbii Brytyjskiej specjalny rodzaj testu genetycznego, który pomaga wybrać najlepszy lek przeciwdepresyjny dla pacjentów z umiarkowaną lub ciężką depresją, mógłby wygenerować znaczne oszczędności w systemie opieki zdrowotnej i znacznie poprawić wyniki pacjentów.

Badanie, opublikowane dzisiaj w czasopiśmie „ Dziennik Kanadyjskiego Stowarzyszenia Medycznego (CMAJ) pokazuje, że w samej Kolumbii Brytyjskiej wdrożenie testów farmakogenomicznych mogłoby zaoszczędzić prowincjonalnemu systemowi zdrowia publicznego szacunkowo 956 milionów dolarów w ciągu 20 lat.

„Testy farmakogenomiczne mają na celu dopasowanie pacjentów do leków, które z większym prawdopodobieństwem będą skuteczne i powodują mniej skutków ubocznych, w oparciu o ich profil genetyczny” – powiedział współautor dr Stirling Bryan (on/on), profesor w szkole populacji UBC i zdrowia publicznego oraz starszy naukowiec w Vancouver Coastal Health Research Institute (VCHRI). „Nasze odkrycia pokazują, że korzyści dla pacjentów z BC mogą być ogromne, obejmujące zwiększony odsetek remisji i lepszą jakość życia, przy jednoczesnym generowaniu znacznych oszczędności w postaci trzymania ludzi z dala od szpitali i stosowania bardziej intensywnych ścieżek leczenia”.

Jeden na 10 Kanadyjczyków doświadczy w którymś momencie życia poważnej depresji, co czyni ją jednym z największych obciążeń zdrowia publicznego. Chociaż w Kanadzie dostępnych jest ponad 35 leków przeciwdepresyjnych, ponad połowa pacjentów nie reaguje na lek przeciwdepresyjny, który im przepisano, a około 27% zgłasza działania niepożądane.

Poprzednie badania wykazały, że aż do 42% różnic w reakcji pacjentów na te leki wynika z czynników genetycznych. W badaniach farmakogenomicznych wykorzystuje się informacje genetyczne, zwykle uzyskiwane z wymazu z policzka, badania krwi lub próbki śliny, aby pomóc w wyborze i dawkowaniu leku.

„Geny odgrywają ważną rolę w metabolizmie różnych leków przeciwdepresyjnych przez nasz organizm, co ostatecznie wpływa na ich skuteczność” – powiedziała współautorka dr Jehannine Austin, profesor genetyki medycznej i psychiatrii na UBC. „Wnioski genetyczne uzyskane dzięki testom farmakogenomicznym mogą pomóc lekarzom w podejmowaniu bardziej świadomych decyzji dotyczących leczenia i skrócić długotrwały proces prób i błędów, którego doświadcza wielu pacjentów w poszukiwaniu skutecznego leku”.

Na potrzeby badania naukowcy współpracowali z partnerami, pacjentami, lekarzami, systemem opieki zdrowotnej i partnerami rządowymi, aby opracować model symulacyjny, który naśladowałby doświadczenia pacjentów z dużą depresją – od diagnozy po leczenie, nawrót i powrót do zdrowia. Uwzględniając dane administracyjne dotyczące zdrowia BC, dane z badań klinicznych i zdefiniowane strategie leczenia, w modelu porównano przewidywaną podróż 194 149 dorosłych z badaniami farmakogenomicznymi i bez nich w okresie 20 lat.

Model wykazał, że badania farmakogenomiczne skutkowałyby o 37% mniejszą liczbą pacjentów doświadczających depresji opornej na leczenie, czyli sytuacji, w której depresja pacjentów nie ustępuje pomimo stosowania kilku rodzajów leczenia. Testy farmakogenomiczne spowodowałyby również, że pacjenci spędzaliby o 15% więcej czasu bez objawów depresji, co przewidywałoby 1869 mniej zgonów i 21 346 mniej przyjęć do szpitala w ciągu 20 lat.

„Włączając do tego modelu perspektywy pacjentów z doświadczeniem życiowym oraz solidne zbiory danych, jesteśmy w stanie dokładnie symulować przebieg leczenia osób cierpiących na poważną depresję” – powiedziała pierwsza autorka, dr Shahzad Ghanbarian, specjalistka ds. modelowania matematycznego i specjalistka ds. zdrowia ekonomista w Centrum Epidemiologii Klinicznej i Ewaluacji, grupie badawczej w ramach VCHRI i stowarzyszonej z UBC. „Model symulacyjny został zaprojektowany z myślą o elastyczności i można go zastosować w innych jurysdykcjach poza BC, gdzie możemy spodziewać się podobnych korzyści, szczególnie w porównywalnym kontekście kanadyjskim”.

Linda Riches, która mieszka w Salmon Valley w Kolumbii Brytyjskiej, od ponad 30 lat cierpi na poważną depresję i była jedną z pacjentek, które pomogły w przeprowadzeniu badania.

„Wszystkie osoby cierpiące na poważną depresję zasługują na to, aby mieć nadzieję co do swojego życia. Testy genetyczne mogą dać im możliwość dowiedzenia się, jakiego leczenia potrzebują, a nie 10, których nie potrzebują” – stwierdził Riches.

Testy farmakogenomiczne nie są obecnie oferowane w publicznych systemach opieki zdrowotnej w całej Kanadzie, ale pacjenci mogą za nie płacić za pośrednictwem prywatnych firm.

Naukowcy twierdzą, że ich analiza stanowi mocny argument za włączeniem badań farmakogenomicznych do rutynowej, finansowanej ze środków publicznych opieki zdrowotnej dla osób z poważną depresją w BC, ale potrzeba więcej pracy, aby określić, w jaki sposób takie badania można zastosować w praktyce.

„Pokazaliśmy, że może to być skuteczne, a naszym następnym krokiem będzie znalezienie najlepszego sposobu, aby to osiągnąć, przy udziale pacjentów, lekarzy, rządu i partnerów z sektora zdrowia” – powiedział dr Bryan. „Badanie strategii wdrażania, np. określenie, którzy pracownicy służby zdrowia najlepiej nadają się do przeprowadzania testów farmakogenomicznych, jest naturalnym kolejnym krokiem i pozostaje niezbadane w Kanadzie”.