Turcy głosują w najważniejszych wyborach we współczesnej historii, aby zadecydować, czy Recep Tayyip Erdogan pozostanie prezydentem po 20 latach sprawowania władzy.

Jego główny rywal, Kemal Kilicdaroglu, obiecuje zniesienie wielu uprawnień zdobytych przez prezydenta Erdogana po tym, jak przeżył nieudany zamach stanu w 2016 roku.

Dzięki szerokiemu sojuszowi opozycji ma realne szanse na zwycięstwo.

Dwie kwestie najbardziej niepokoiły 64 miliony wyborców w Turcji: rosnąca inflacja i dwa trzęsienia ziemi.

W ostatnich dniach wyścig stał się gorączkowy, a wyborcy ustawiali się w kolejkach do lokali wyborczych jeszcze przed ich otwarciem.

Pewien urzędnik ze szkoły w Stambule żartował, że Turcy są tak spragnieni demokracji, że już dwukrotnie złamali pieczęć wyborczą.

Do Antakyi, jednego z miast najbardziej dotkniętych lutowymi trzęsieniami ziemi, przyjechało ponad 100 autobusów, wioząc ludzi przesiedlonych w wyniku katastrofy, aby mogli głosować. Dotkniętych zostało jedenaście prowincji kraju.

Aby zapewnić sobie bezpośrednie zwycięstwo w niedzielę, zwycięzca potrzebuje ponad 50% głosów. W przeciwnym razie dojdzie do drugiej tury za dwa tygodnie.

74-letni Kilicdaroglu przybył do zatłoczonego lokalu wyborczego w szkole w Ankarze, śpiewając „wszystko będzie dobrze”, podczas gdy jeden z wyborców wykrzykiwał „dziadek”, co stało się określeniem sympatii młodych wyborców.

Sima, która przyjechała ze swoją przyjaciółką Pilay, aby go powitać, powiedziała, że ​​była podekscytowana na myśl o zmianie po ponad 20 latach.

Szalona inflacja w Turcji wynosi oficjalnie prawie 44%, ale wielu uważa, że ​​jest znacznie wyższa.

U optyka w Ankarze Burak Onder narzekał, że już prawie nikt nie kupuje okularów: „Ludzie nawet nie proszą o zniżki, nie stać ich na to”.

Inflacja gwałtownie wzrosła, gdy prezydent Erdogan porzucił ortodoksyjną ekonomię, obniżając stopy procentowe, podczas gdy większość innych krajów podnosiła swoje.

Kilka domów dalej sklepikarz Rahime odsłonił warstwy etykiet z cenami, które niemal codziennie przyklejała jedna na drugiej z powodu rosnących kosztów.

„Ludzie przychodzą i pytają, dlaczego ceny cały czas rosną, i wychodzą bez kupowania czegokolwiek” – powiedziała.

19-letnia córka Rahime, Sudenur, niepokoi się o przyszłość i martwi się, że może nie być w stanie spełnić swoich ambicji studiowania nauk o sporcie.

Oczekuje się, że jako wyborca ​​po raz pierwszy ona i pięć milionów podobnych jej osób będzie miało duży wpływ na wynik wyborów.

Turcy mają czas do 17:00 (14:00 GMT) na głosowanie, chociaż 1,76 miliona już oddało swoje głosy za granicą w Niemczech, Francji i innych krajach – rekordowa frekwencja 53%.

Dla wielu ocalałych, którzy zostali zmuszeni do opuszczenia swoich domów po trzęsieniach ziemi z 6 lutego, głosowanie oznacza powrót do rodzinnych miejscowości, w których są zarejestrowani.

Niektórzy z powracających do południowo-wschodniego miasta Antakya przybyli tylko po to, by oddać głos. Kilku wykorzystywało ten moment, by wrócić do domu, ładując walizki i ciężkie torby na pick-upy.

„Chcemy, aby nasz standard życia ponownie się podniósł. Przeszliśmy tak wiele” – powiedział jeden z mężczyzn po 18-godzinnej podróży autobusem z żoną i trójką dzieci.

Przez cały dzień przed rzędem kontenerów zamienionych na tymczasowe lokale wyborcze ustawiały się długie kolejki wyborców. Szkoła, w której zwykle odbywało się głosowanie, a dziesiątki wieżowców w okolicy mają popękane ściany i są opuszczone.

W Adanie, gdzie w zawalonych budynkach zginęły setki ludzi, wciąż można wyczuć gniew związany z reakcją.

„Myślę, że trzęsienie ziemi poważnie wpłynie na wynik wyborów, ponieważ ludzie czują urazę do rządu, jeśli nie do państwa” – powiedziała Ezgi Karaher, spacerując z młodą córką po parku.

Nie każdy ma możliwość powrotu. Dwie kobiety w supermarkecie w Ankarze powiedziały BBC, że przegapią głosowanie, ponieważ były leczone po trzęsieniu ziemi.

Twierdze partyjne w całym kraju płoną od swoich barw i haseł partyjnych.

Napięcie wzrosło w okresie poprzedzającym dzień wyborów.

Partie opozycyjne wysyłają wolontariuszy, aby zapewnić odpowiednią kontrolę 192 000 urn wyborczych i wyników, aby uniknąć ryzyka oszustwa.

Jeden z czterech kandydatów na prezydenta, Muharrem Ince, wycofał się z wyścigu trzy dni temu, powołując się na kampanię oszczerstw polegającą na „zabójstwie charakteru”. Ale było już za późno, aby usunąć jego nazwisko z karty do głosowania.

Wyścig o prezydenturę stał się tak intensywny, a stawka tak wysoka, że ​​prowadzenie kampanii osiągnęło szczyt.

74-letni Kilicdaroglu złożył goździki w mauzoleum współczesnego świeckiego założyciela Turcji, Ataturka.

Prezydent Erdogan, który ma 69 lat, został sfilmowany, jak naciąga zasady wyborcze, zwracając się do wiernych po tym, jak poprowadził sobotnie wieczorne modlitwy w meczecie Hagia Sophia w Stambule.

Wideo udostępnione w mediach społecznościowych pokazało, jak mówi wiernym, że świat muzułmański uważnie śledzi wydarzenia w Turcji.

Jego wybór miejsca i decyzja o wygłoszeniu przemówienia politycznego po oficjalnym zakończeniu kampanii były kontrowersyjne i wysoce symboliczne dla jego zwolenników.

Hagia Sophia, pierwotnie zbudowana jako prawosławna katedra chrześcijańska, była meczetem pod panowaniem Osmanów. Ale Ataturk przekształcił go w muzeum i to prezydent Erdogan przeciwstawił się założycielowi świeckiej Turcji i ponownie uczynił z niego meczet w 2020 roku.

Ultra-nacjonalista Sinan Ogan jest jedynym innym kandydatem na prezydenta.

Ale Turcy również głosują na parlament i jego 600 posłów. Chociaż od 2018 r. utracili uprawnienia na rzecz prezydencji wykonawczej Erdogana, kontrola nad parlamentem pozostaje kluczem do uchwalenia ustawodawstwa.

W tureckim systemie głosowania proporcjonalnego partie tworzą sojusze, aby osiągnąć próg 7% wymagany do wejścia do parlamentu.

Partia AK prezydenta, która ma islamistyczne korzenie, jest częścią Sojuszu Ludowego wraz z nacjonalistyczną MHP i dwiema innymi partiami, podczas gdy centrolewicowa Republikańska Partia Ludowa Kilicdaroglu współpracuje z nacjonalistyczną Partią Dobra i czterema mniejszymi partiami w ramach Sojuszu Nation.

Prokurdyjska HDP, druga co do wielkości partia opozycyjna w Turcji, jest częścią innego sojuszu, ale prowadzi kampanię pod inną nazwą – Zielona Lewica.