Turcja zrezygnowała ze swojego sprzeciwu wobec przystąpienia Finlandii do NATO, torując drogę sojuszowi wojskowemu do rozszerzenia bezpośredniej granicy z Rosją, ale pozostawiając sąsiednią Szwecję, która wciąż walczy o uzyskanie zgody na swoją kandydaturę.

Prezydent Turcji Recep Tayyip Erdoğan poinformował swojego fińskiego odpowiednika Sauli Niinistö, że poleci parlamentowi ratyfikację przystąpienia Finlandii do NATO.

„Zdecydowaliśmy się rozpocząć proces zatwierdzania fińskiego protokołu w parlamencie ze względu na wrażliwość i postęp, jaki wykazał w łagodzeniu obaw związanych z bezpieczeństwem naszego kraju” – powiedział Erdoğan po rozmowach z Niinistö w Ankarze w piątek.

Zgadzając się na ofertę Finlandii, Erdoğan kontynuował swój sprzeciw wobec przystąpienia Szwecji do sojuszu. Oba kraje złożyły wniosek razem, ale teraz dołączą osobno, po 10 miesiącach sporów o twierdzenia, że ​​Szwecja nie odpowiedziała na obawy Turcji.

„Mam wrażenie, że członkostwo Finlandii w NATO nie jest kompletne bez Szwecji”, powiedział Niinistö, dodając, że ma nadzieję, że pozostałe bariery zostaną zniesione do czasu, gdy NATO odbędzie się w lipcu na szczycie NATO w Wilnie na Litwie.

Tobias Billström, minister spraw zagranicznych Szwecji, powiedział: „To jest rozwój, którego nie chcieliśmy, ale na który byliśmy przygotowani”.

Finlandia i Szwecja zakończyły dziesięciolecia niezaangażowania, aby wspólnie ubiegać się o członkostwo w NATO po tym, jak rosyjska inwazja na pełną skalę na Ukrainę w zeszłym roku zwiększyła obawy o bezpieczeństwo regionu nordyckiego. Podczas gdy większość członków NATO zatwierdziła wspólną ofertę tej pary, Turcja i Węgry, które utrzymywały stosunki z Rosją, starały się o ustępstwa w sporach politycznych z kandydatami.

NATO wyraziło większe zaniepokojenie stanowiskiem Turcji, zwłaszcza jej oskarżeniami, że Szwecja wspiera kurdyjskich bojowników. Ankara uważa, że ​​terroryści i schroniska dla członków islamistycznej siatki są obwiniani za próbę obalenia Erdoğana w nieudanym zamachu stanu z 2016 roku. Turcja była krytykowana przez organizacje broniące praw człowieka za traktowanie Kurdów i innych dysydentów politycznych.

Jens Stoltenberg, sekretarz generalny NATO, powiedział w piątek: „Jest absolutnie nie do pomyślenia, aby istniało jakiekolwiek zagrożenie militarne wobec Finlandii lub Szwecji bez reakcji NATO”. Erdoğan powiedział Stoltenbergowi, że Turcja będzie kontynuować rozmowy ze Szwecją „w dobrej wierze”.

Doradca ds. bezpieczeństwa narodowego USA Jake Sullivan wezwał Turcję do dalszych prac nad protokołami akcesyjnymi Szwecji. Naciskał także na Węgry, aby rozpatrzyły wnioski zarówno Finlandii, jak i Szwecji.

„Szwecja i Finlandia są silnymi, zdolnymi partnerami, którzy podzielają wartości NATO i wzmocnią sojusz oraz przyczynią się do bezpieczeństwa europejskiego” – powiedział.

Przedstawiciele NATO argumentują, że decyzja o włączeniu Finlandii i Szwecji do sojuszu wojskowego została już podjęta, a teraz tylko Turcja i Węgry muszą ratyfikować swoje członkostwo. Oczekuje się, że parlament Węgier ratyfikuje wniosek Finlandii 27 marca, ale nie wyznaczono daty zatwierdzenia wniosku Szwecji.

Turcja, która ma drugą co do wielkości armię NATO, zawiesiła negocjacje ze Szwecją w styczniu po tym, jak skrajnie prawicowy aktywista spalił kopię Koranu, świętej księgi islamu. Sztokholm twierdzi, że wypełnił swoją część umowy osiągniętej z Turcją na szczycie NATO w Madrycie w zeszłym roku, w tym nową ustawę antyterrorystyczną, którą parlament ma wkrótce uchwalić.

Twarda postawa Erdoğana dobrze współgra z nacjonalistycznymi wyborcami przed majowymi wyborami, które mają być dla niego największym wyzwaniem od dwóch dekad. Reakcja rządu na niszczycielskie trzęsienie ziemi w zeszłym miesiącu i kryzys związany z kosztami życia spowodowały, że poparcie dla partii rządzącej osiągnęło historyczne minimum.

Ulf Kristersson, premier Szwecji, powiedział w tym tygodniu, że ma nadzieję, że Ankara szybko ratyfikuje akcesję tego kraju po tureckich wyborach.

„Podział głosów w Szwecji i Finlandii. . . pozwala Turcji dowodzić, że nie wykonuje rozkazów Rosji i nie sprzeciwia się rozszerzeniu jako takiemu” – powiedział Aslı Aydıntaşbaş, członek waszyngtońskiego think tanku Brookings Institution.

Opóźnienia nadwyrężyły stosunki z NATO, a Stany Zjednoczone zasygnalizowały, że dostawa myśliwców F-16 do Turcji jest powiązana z zatwierdzeniem wniosków krajów nordyckich.

„Turcja chciałaby jakiejś gwarancji, że otrzyma F-16, jeśli ratyfikuje wnioski Szwecji i Finlandii” – powiedział Aydıntaşbaş. „Problem polega na tym, że turecka opinia publiczna jest tak rozdrażniona [against Sweden]trudniej jest się wycofać”.

Dodatkowe raporty Funja Güler w Ankarze, Marton Dunai w Budapeszcie i Felicia Schwartz w Waszyngtonie