Decyzja ta następuje po miesiącach dyskusji z krajami zachodnimi w sprawie nowych członków sojuszu w czasie wojny na Ukrainie.

Po miesiącach dyskusji z krajami zachodnimi w tej sprawie prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan przedłożył parlamentowi projekt ustawy w sprawie wniosku Szwecji o członkostwo w NATO.

Na lipcowym szczycie Erdogan powiedział swoim sojusznikom z NATO, że prześle ustawodawstwo tureckiemu parlamentowi po jego ponownym zebraniu się 1 października, po wcześniejszym zgłoszeniu zastrzeżeń dotyczących szeregu kwestii związanych z bezpieczeństwem.

Jednak od czasu ponownego otwarcia parlamentu tureccy urzędnicy wielokrotnie powtarzali, że Sztokholm musi podjąć bardziej konkretne kroki, aby rozprawić się z wyjętą spod prawa grupą zbrojną Partii Pracujących Kurdystanu (PKK), która została uznana za „organizację terrorystyczną” przez Turcję, Unię Europejską i Stany Zjednoczone.

„Protokół o przystąpieniu Szwecji do NATO został podpisany przez prezydenta Recepa Tayyipa Erdogana 23 października 2023 r. i skierowany do Wielkiego Zgromadzenia Narodowego Turcji” – podała w poniedziałek prezydencja na platformie mediów społecznościowych X.

Premier Szwecji Ulf Kristersson z zadowoleniem przyjął ten rozwój sytuacji.

„Teraz parlament musi zająć się tą kwestią” – powiedział Kristersson na platformie mediów społecznościowych X. „Nie możemy się doczekać bycia członkiem NATO”.

Sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg powiedział, że nie może się doczekać „szybkiego głosowania” w tureckim parlamencie.

Nie ma określonego terminu ratyfikacji. Projekt ustawy znajdzie się w porządku obrad parlamentarnej komisji spraw zagranicznych, która będzie musiała ją uchwalić, zanim będzie mogła zostać przesłana Zgromadzeniu Ogólnemu do ratyfikacji.

Zmiana stanowiska Turcji

Po inwazji Rosji na Ukrainę w lutym 2022 r. Szwecja i Finlandia porzuciły swój wieloletni status państw niezaangażowanych i w maju 2022 r. zwróciły się do NATO. Aby nowe kraje mogły przystąpić do transatlantyckiego sojuszu wojskowego, wszystkich 31 obecnych członków NATO musi poprzeć swoje starania.

Wniosek Finlandii został zaakceptowany przez wszystkich członków i w kwietniu Finlandia została członkiem NATO. Wniosek Szwecji o członkostwo został ratyfikowany przez wszystkich członków z wyjątkiem Węgier i Turcji.

Erdogan oskarżył Sztokholm o zbyt łagodną postawę wobec PKK i innych grup, które jego kraj uważa za zagrożenie dla bezpieczeństwa. Turcję rozgniewała także seria protestów przeciwko spaleniu Koranu w Szwecji.

Ministerstwo spraw zagranicznych Turcji w wydanym wówczas oświadczeniu nazwało te wydarzenia „nikczemnym atakiem” i wezwało do podjęcia „zdecydowanych środków w celu zapobieżenia temu przestępstwu z nienawiści”.

W lipcu szwedzki Sąd Najwyższy odrzucił wniosek Turcji o ekstradycję dwóch mężczyzn oskarżonych o przynależność do ruchu muzułmańskiego duchownego Fethullaha Gulena przebywającego w USA, którego Turcja obwinia za nieudaną próbę zamachu stanu w 2016 roku.

Turcja wycofała swój sprzeciw po tym, jak administracja prezydenta USA Joe Bidena zasygnalizowała, że ​​pozwoli Turcji kupić od USA 40 nowych myśliwców F-16 i zestawy modernizacyjne. Ankara otrzymała także zapewnienia ze Szwecji, że pomoże to ożywić dążenie Turcji do przystąpienia do UE.

Na mocy porozumienia NATO jako organizacja zgodziło się odpowiedzieć na obawy Turcji dotyczące „terroryzmu”. Stoltenberg powiedział, że mianował zastępcę sekretarza generalnego, który będzie jego specjalnym koordynatorem w tych działaniach.