Po sześciu miesiącach urzędowania premierowi Donaldowi Tuskowi i jego centrolewicowej koalicji udało się wprowadzić w życie kilka ze zmian, które obiecali polskim liberalnym i proeuropejskim wyborcom.

Teraz, na kilka dni do wyborów do Parlamentu Europejskiego, narodowo-konserwatywna partia Prawo i Sprawiedliwość (PiS) pod przewodnictwem głównego rywala Tuska, Jarosława Kaczyńskiego, przezwyciężyła słaby początek swojej kampanii i ponownie prowadzi w sondażach.

Próbując zmobilizować swoich zwolenników do niedzielnych wyborów, Tusk zdecydował się na sprawdzoną strategię: zwołał we wtorek wiec w Warszawie.

Około rok temu zwołał masową demonstrację, która zapoczątkowała jego udaną kampanię przed wyborami parlamentarnymi, które odbyły się 15 października. Wtedy setki tysięcy – niektórzy mówią nawet milion – posłuchały jego wezwania i przystąpiły do ulice.

Tusk gromadzi swoich zwolenników w Warszawie

4 czerwca był w Polsce datą niezwykle symboliczną, gdyż przypadała 35. rocznica pierwszych częściowo wolnych wyborów w Polsce, które zwiastowały upadek systemu komunistycznego w kraju w 1989 roku.

Do tego historycznego wydarzenia nawiązał we wtorek Tusk, zwracając się do około 30-tysięcznego tłumu zgromadzonego na Placu Zamkowym w Warszawie: „Historią roku 1989 było wyparcie systemu sowieckiego z naszego kraju. Dziś jesteśmy tu po to, aby zapewnić, że ten system nie wróci” – powiedział.

Przestrzegł przed niebezpieczeństwami zwycięstwa partii prorosyjskich w wyborach europejskich. „Uwierz mi, dla Kremla polityczny podbój Brukseli byłby ważniejszy niż zdobycie Charkowa” – powiedział, dodając: „Nie możemy zasypiać, nie możemy spocząć na laurach”.

Rośnie strach przed wpływami Rosji

Tusk od tygodni przedstawia wybory jako konfrontację Europy z Rosją.

Zarzuca narodowo-konserwatywnej opozycji Jarosława Kaczyńskiego o zawarcie paktu z eurosceptycznymi partiami Viktora Orbana na Węgrzech i Marine Le Pen we Francji. Tusk stwierdził, że partie te chcą osłabić Unię Europejską, co byłoby na rękę Kremlowi i nazwał polityków PiS w parlamencie „płatnymi zdrajcami i lokajami Moskwy”.

Strach przed wrogimi działaniami Rosji nie bierze się znikąd i jest odpowiedzią na szereg ostatnich wydarzeń.

Polskie siły bezpieczeństwa podejrzewają, że za kilkoma podpaleniami w Warszawie i w całym kraju stoi Rosja.

Ostatnio wzrosła także liczba cyberataków. Władze podejrzewają, że najnowszym celem takiego ataku była Polska Agencja Prasowa (PAP). Hakerom udało się ominąć systemy bezpieczeństwa agencji i opublikowali fałszywy raport, w którym stwierdzono, że 200 000 polskich rezerwistów zostanie zmobilizowanych i wysłanych na Ukrainę.

Wzrost napięcia na granicy polsko-białoruskiej

W ostatnich tygodniach zaostrzyła się także sytuacja na granicy polsko-białoruskiej, która stanowi część wschodniej granicy UE. Pomimo barier zbudowanych przez poprzedni rząd, codziennie odnotowuje się około 300 incydentów z udziałem członków polskich sił bezpieczeństwa i migrantów. Ci migranci próbują przekroczyć granicę i dostać się do UE.

Istnieją doniesienia o migrantach rzucających kamieniami i kłodami w polską straż graniczną oraz atakujących ich ostrymi narzędziami. Tydzień temu żołnierz został poważnie ranny, gdy został dźgnięty nożem w żebra podczas próby zatrzymania migranta.

Na wiecu w Warszawie Tusk oskarżył Moskwę i Mińsk o stosowanie „zorganizowanego nacisku” w celu destabilizacji sytuacji na granicy. „To tam wojna – każdego dnia, co godzinę – kierowana przez Łukaszenkę i Putina” – powiedział zgromadzonym.

Zapowiedział utworzenie wzdłuż granicy z Białorusią strefy buforowej z ograniczoną swobodą przemieszczania się. Ogłoszono także program obronny „Tarcza Wschodnia”, który ma zapewnić bezpieczeństwo przed zagrożeniem ze strony Rosji.

PiS pozostaje silny pomimo zarzutów o korupcję

Nadzieje obozu liberalnego, że PiS straci na znaczeniu po usunięciu go z urzędu i ograniczeniu jego wpływu na media państwowe, nie spełniły się. Lider partii Jarosław Kaczyński przetrwał krytykę swojego stylu przywództwa ze strony wewnątrz partii i nadal jest niekwestionowanym przywódcą obozu narodowo-konserwatywnego.

Liczne afery wokół PiS, które wyszły na jaw po przekazaniu władzy, również nie wydają się mieć wpływu na poparcie dla tej partii wśród zwolenników PiS. Ujawniono, że politycy bliscy byłemu ministrowi sprawiedliwości Zbigniewowi Ziobro przeznaczyli pieniądze z funduszu na rzecz ofiar brutalnych przestępstw na wsparcie kampanii wyborczej tej partii.

Wiadomo też, że poprzedni rząd wykorzystywał oprogramowanie szpiegowskie Pegasus przeciwko przeciwnikom politycznym oraz że skorumpowani członkowie MSZ sprzedawali polskie wizy mieszkańcom Azji i Afryki.

Powołano trzy komisje parlamentarne, które pracują pełną parą. Ale podczas gdy prawodawcy w tych komisjach grzęzną w szczegółach, wezwani do stawienia się przed nimi politycy PiS okazują się mistrzami w obronie i próbie sabotowania pracy komisji. Na razie nie ma konkretnych rezultatów, a zwolennicy Tuska zaczynają się niecierpliwić.

Większość Polaków jest proeuropejska

Poparcie dla UE pozostaje szczególnie wysokie w Polsce. Najnowsze badanie przeprowadzone przez Pew Research Center twierdzi, że 76% Polaków opowiada się za integracją europejską, a 21% krytycznie odnosi się do UE. Jednak lata antyeuropejskiej retoryki PiS – w szczególności przeciwko unijnemu Zielonemu Ładowi i polityce migracyjnej – pozostawiły swoje piętno: dwa lata temu poparcie dla UE sięgało aż 89%.

W najbliższą niedzielę polscy wyborcy pójdą do urn po raz trzeci w ciągu zaledwie ośmiu miesięcy. Nie jest jasne, jak zmęczenie wyborców wpłynie na frekwencję, która prawdopodobnie nie będzie tak wysoka jak podczas wyborów parlamentarnych w październiku ubiegłego roku, kiedy prawie 75% uprawnionych do głosowania tak zrobiło, a niektórzy stali w kolejce do późnych godzin nocnych aby oddać swój głos. Frekwencja w poprzednich wyborach europejskich w Polsce wahała się pomiędzy 20% a 24%. W 2019 r. podskoczył jednak do prawie 46%.

„Decydująca będzie frekwencja wyborcza” – napisał w polskim dzienniku Michał Schuldrzyński Rzeczpospolita w środę. Wyjaśnił, że dlatego Tusk tak mocno skupiał się na nastrojach antyrosyjskich. Zdaniem Schuldrzyńskiego strach przed PiS i Rosją to jedyne narzędzia, którymi Tusk dysponuje, aby zmobilizować wyborców.

Artykuł ten został pierwotnie opublikowany w języku niemieckim.