WARSZAWA, Polska (AP) – Niedzielne wybory samorządowe i regionalne w Polsce nie przyniosły premierowi Donaldowi Tuskowi miażdżącego zwycięstwa, na jakie liczył, starając się odwrócić ośmioletnie rządy partii populistycznej, oskarżanej przez Unię Europejską o podważanie norm demokratycznych.

Sondaże wyjściowe opublikowane po zamknięciu głosowania w niedzielę wieczorem pokazują, że centrowa Koalicja Obywatelska Tuska radziła sobie dobrze w dużych miastach, gdzie cieszy się popularnością wśród socjalliberałów. Więcej głosów w wyborach do 16 sejmików wojewódzkich zdobyła jednak opozycyjna partia Prawo i Sprawiedliwość, utrzymując swoją dominację na konserwatywnych obszarach wiejskich wschodniej Polski.

Wybory były sprawdzianem dla Tuska cztery miesiące po powrocie do władzy na stanowisku premiera, którą piastował wcześniej w latach 2007-2014.

Wrócił na urząd w zeszłym roku, obiecując przywrócenie niezawisłości sądownictwa i barier demokratycznych po tym, jak zmiany w sądownictwie zmusiły UE do obcięcia miliardowych euro w finansowaniu Polski.

Fundusze są przywracane, ale Tusk wciąż ma trudną drogę. Należy uchwalić nowe przepisy, aby odwrócić wiele zmian w sądownictwie, a jego przysięga liberalizacji surowego prawa aborcyjnego w kraju jest utrudniana przez konserwatystów z jego koalicji rządzącej.

Wyniki niedzielnego głosowania pokazują, że Polska pozostaje głęboko podzielona, ​​a Tusk w dalszym ciągu mierzy się z groźnym przeciwnikiem w konserwatywnej partii Prawo i Sprawiedliwość i jej 74-letnim przywódcą Jarosławem Kaczyńskim.

Część z nich odrzuciła Prawo i Sprawiedliwość po tym, jak w zeszłym roku utracili władzę na szczeblu krajowym. Jednak w poniedziałek było jasne, że partia sprawująca władzę w latach 2015-2023 pozostaje siłą, choć utraciła część przewag, jakie miała za sprawowania władzy. Obejmuje to kontrolę nad mediami publicznymi, narzędziem używanym przez lata do propagowania partyjnej propagandy. Rząd Tuska jednym z najwcześniejszych posunięć pozbawił jego przeciwników kontroli politycznej nad mediami finansowanymi przez podatników.

Według sondażu exit poll przeprowadzonego przez Ipsos, Prawo i Sprawiedliwość zdobyło 33,7%, a Koalicja Obywatelska Tuska 31,9%. W poniedziałek Państwowa Komisja Wyborcza nadal liczyła głosy.

Tusk ma powody do radości także po wyborach.

Jego sojusznicy zdobyli kluczowe role burmistrzowskie, m.in. w stolicy. Prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski świętował spektakularne zwycięstwo w reelekcji, zdobywając w niedzielę prawie 60% głosów. To stawia go na mocnej pozycji do ubiegania się o urząd prezydenta w przyszłym roku, kiedy prezydent Andrzej Duda zakończy drugą i ostatnią kadencję. Trzaskowski, obecnie 52-letni, ledwo przegrał z Dudą w wyścigu prezydenckim w 2020 roku.

Przewidywano także, że partia Tuska, Koalicja Obywatelska, zwiększy kontrolę nad zgromadzeniami 16 województw kraju. Partie jego krajowej koalicji rządzącej – obejmującej Trzecią Drogę i Lewicę – zdobyły łącznie około 52%.

Prognozowano, że Trzecia Droga uzyska 13,5%, co stanowi solidny wynik jak na nową grupę wyborczą obejmującą partię rolniczą i konserwatywną w kwestiach społecznych. Jednak był to bardzo słaby występ lewicy, dla której przewidywano, że zdobędzie zaledwie 6,8%.

Tusk w poniedziałkowym poście na platformie społecznościowej X wyraził radość z „rekordowego zwycięstwa swojej partii w miastach” i nowej przewagi, jaką uzyskała w sejmikach regionalnych. Wyraził jednak zaniepokojenie „demobilizacją, zwłaszcza wśród młodych ludzi, niepowodzeniem na wschodzie i na wsi”.