UE zamyka po siedmiu latach postępowanie przeciwko Polsce na podstawie art. 7 w sprawie praworządności
Komisja Europejska oficjalnie zakończyła postępowanie w sprawie praworządności, tzw. art. 7, które wszczęła przeciwko Polsce w grudniu 2017 r. w związku z obawami dotyczącymi reform sądownictwa poprzedniego rządu Prawa i Sprawiedliwości (PiS).
„Komisja uważa, że nie ma już wyraźnego ryzyka poważnego naruszenia praworządności w Polsce” – ogłosiła w dzisiejszym oświadczeniu,
Zauważył, że nowy polski rząd, który w grudniu zastąpił PiS, „rozpoczął szereg działań mających rozwiać obawy dotyczące niezależności wymiaru sprawiedliwości, uznał prymat prawa UE i zobowiązał się do wdrożenia wszystkich [European court] wyroków związanych z praworządnością”.
Podjęliśmy decyzję o zamknięciu procedury art. 7 ust. 1 TUE dla Polski.
Uważamy, że nie ma już wyraźnego ryzyka poważnego naruszenia praworządności.
Trwające przywracanie praworządności w Polsce jest dobre dla Polaków i całej Unii.
— Komisja Europejska (@EU_Commission) 29 maja 2024 r
Artykuł 7, określany mianem „opcji nuklearnej”, mógł teoretycznie skutkować zawieszeniem praw członkowskich Polski w UE. Jednakże każde takie posunięcie wymagałoby jednomyślności pozostałych państw członkowskich.
Szczególnie Węgry, na czele których stał sojusznik PiS Viktor Orbán, nigdy nie były skłonne poprzeć karania Polski za praworządność. W 2018 r. Komisja Europejska wszczęła również postępowanie na podstawie art. 7 przeciwko Budapesztowi.
W zeszłym tygodniu Węgry jako jedyne państwo członkowskie UE wyraziły sprzeciw wobec propozycji Komisji Europejskiej dotyczącej zakończenia postępowania przeciwko Polsce.
Argumentowała, że nowy polski rząd nie wdrożył jeszcze „kamieni milowych”, które Bruksela narzuciła byłej administracji PiS w celu przywrócenia praworządności. Decyzja o wycofaniu się z art. 7 dowodzi zatem, że zawsze było to jedynie „narzędzie szantażu politycznego” – twierdzą Węgry.
Państwa członkowskie UE wyraziły poparcie dla zakończenia postępowania w sprawie praworządności przeciwko Polsce wszczętego za poprzedniego rządu.
Węgry sprzeciwiły się temu posunięciu, twierdząc, że jest to dowód na to, że Bruksela wykorzystuje praworządność jako „narzędzie szantażu politycznego”.
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 22 maja 2024 r
W dzisiejszym oświadczeniu polski minister sprawiedliwości przyznał, że „nie wdrożył jeszcze wszystkich rozwiązań” planu działań na rzecz przywrócenia praworządności, który przedstawił UE w lutym. Zaznaczyła jednak, że będzie w dalszym ciągu je kontynuować.
Eric Mamer, rzecznik przewodniczącej Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen, również powtórzył dzisiaj, że Bruksela będzie „w dalszym ciągu monitorować i wspierać” realizację planu działania przez Polskę.
Choć polski rząd dysponuje większością w obu izbach parlamentu, uchwalone przez niego ustawy może zawetować prezydent Andrzej Duda, sojusznik PiS, który był blisko zaangażowany w reformy sądownictwa, które doprowadziły do wszczęcia przez Komisję Europejską postępowania przeciwko Polsce.
Przed warszawskim sądem rozpoczęła się sprawa cywilna, w której obywatel pozywa Prezydenta Dudę za naruszenie praworządności.
Chce, aby Duda przeprosił „za bezprawną ingerencję w jego prawo obywatelskie do życia w demokratycznym państwie prawa”
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 11 maja 2024 r
Notatki z Polski są prowadzone przez niewielki zespół redakcyjny i wydawane przez niezależną fundację non-profit, która utrzymuje się z datków naszych czytelników. Bez Waszego wsparcia nie możemy zrobić tego, co robimy.
Główne źródło obrazu: Unia Europejska
Agata Pyka jest zastępcą redaktora w Notes from Poland. Jest dziennikarką i studentką komunikacji politycznej na Uniwersytecie w Amsterdamie. Specjalizuje się w polityce polskiej i europejskiej oraz dziennikarstwie śledczym. Pisała wcześniej dla Euractiv i The European Correspondent.
