Akshay jest jednym z wielu młodych Hindusów, którzy są doświadcza udarów mózgu w młodym wieku. Z niedawnego badania opublikowanego w Scientific Reports wynika, że ​​w Indiach częstość występowania udaru wzrosła o 50 procent w ciągu ostatnich 17 lat. Obecnie co czwarta osoba jest narażona na ryzyko wystąpienia udaru mózgu w ciągu swojego życia. Nowa analiza przeprowadzona w badaniu Global Burden of Disease, Injuries and Risk Factors Study (GBD) z 2021 r. wykazała, że ​​udar mózgu, obok choroby Alzheimera, jest odpowiedzialny za wzrost liczby osób żyjących lub umierających o 18% w ciągu 30 lat.

JAK STRES WYWOŁA UDERZENIE MÓZGU

Doktor Praveen Gupta, główny dyrektor i kierownik oddziału neurologii w Fortis w Gurugram, nie był zaskoczony, gdy Akshay się z nim skonsultował. „Każdego dnia spotykam się z co najmniej dwoma pacjentami po udarze, którzy nie ukończyli 40. roku życia. Czynniki wywołujące udar są zawsze takie same, a na pierwszych miejscach listy znajdują się stres, przepracowanie i stany lękowe, a następnie otyłość i bezdech senny. Niedawno miałem 12-letniego pacjenta, który doznał udaru mózgu” – mówi, dodając, że w ciągu ostatnich dwóch lat liczba przypadków wzrosła.

Stres, wyjaśnia dr Gupta, powoduje, że serce pracuje ciężej i zwiększa tętno, ciśnienie krwi oraz poziom cukru i tłuszczów we krwi. Pobudza organizm do wytwarzania większej ilości hormonów stresu, co powoduje stan zapalny, uszkodzenie i rozdarcie wyściółki naczyń krwionośnych oraz tworzenie się skrzepów, w wyniku których płytki krwi spieszą się. Przemieszczony skrzep może przedostać się do mózgu i spowodować udar. „Poziom niepokoju Akshaya był tak wysoki, że jego organizm znajdował się w trybie permanentnego kryzysu, co skutkowało nagłymi skokami ciśnienia krwi i tętna” – dodaje. Z badania przeprowadzonego przez American Heart Association wynika, że ​​nawet niewielki wzrost poziomu stresu i lęku może zwiększyć ryzyko udaru mózgu. Naukowcy obserwowali ponad 6000 osób przez 22 lata i odkryli, że osoby o najwyższym poziomie stresu były o 33% bardziej narażone na udar niż osoby, które czuły się mniej niespokojne i zestresowane.

Kolejny powód udary mózgu wśród młodej populacji jest homocysteina, aminokwas, który szybciej krzepnie krew. „Wysoki poziom homocysteiny ma korelację z umiarkowanym do wysokiego poziomem lęku. Może Ci też brakować niektórych witamin z grupy B” – mówi dr Gupta.

HISTORIA TRAUMI

Akshay był tak zdruzgotany śmiercią ojca w maju 2019 roku, że stłumił emocje i opuścił rodzinne miasto, podejmując pracę w innym mieście. Ale to dystansowanie pogrążyło go jeszcze bardziej w samotności. „Każdy miał kogoś, przy kim mógł się smucić. Byłem sam i nie mogłem się powstrzymać od emocji” – mówi. Tak bardzo potrzebował towarzystwa, że ​​zbyt szybko wszedł w związek. To przyniosło mu pewną ulgę emocjonalną. Dlatego kiedy rozstał się z partnerką, znów się załamał. To był czas, kiedy wykazywał klasyczne objawy zespołu stresu pourazowego, miał koszmary o ojcu i budził się cały spocony i bez tchu. „Serce biło mi tak mocno, że w sierpniu 2020 roku zgłosiłam się do kardiologa. Przez dwa miesiące przepisywała mi leki przeciwlękowe. Ale wtedy rozpętało się piekło. Poza zajęciami i interakcją z uczniami w Internecie brak kontaktu z ludźmi oznaczał, że po raz kolejny spadłem na ziemię” – wspomina Akshay.

Do lutego 2021 r. potrzebował wizyty u psychiatry, który zalecił mu leki przeciwdepresyjne i nasenne. W kwietniu tego samego roku zachorował na Covid-19. Jego wynik testu D-dimerów, który wskazuje na problemy z krzepnięciem krwi, był dwukrotnie większy niż normalnie. To była pierwsza czerwona flaga. „U niektórych osób chorych na Covid-19 powstają nieprawidłowe zakrzepy krwi, także w najmniejszych naczyniach krwionośnych. A Akshay i tak miał starsze wyzwalacze” – mówi dr Gupta.

Drugą czerwoną flagą był wrzesień 2021 r., kiedy Akshay miał epizod niewyraźnej mowy, który jego psychiatra błędnie zdiagnozował jako atak paniki. 9 października 2021 roku Akshay doznał utraty przytomności, co było jego pierwszym udarem. Ale ponieważ ożył w ciągu kilku sekund, sądził, że upadł z powodu zwykłego wyczerpania, co nie jest rzadkością wśród osób wracających do zdrowia po ciężkim ataku Covid-19. Zaledwie trzy dni później doznał poważnego udaru. Poczuł zawroty głowy, stracił przytomność i stracił czucie w prawych kończynach. „Tego dnia jeździłem na rowerze i w ostatniej chwili zostałem uratowany. Przyjaciel szybko zabrał mnie do neurologa, a rezonans magnetyczny wykazał dwa skrzepy” – mówi Akshay. Miał udar MCA (tętnicy środkowej mózgu). „Zaopatruje dużą część płatów czołowych, skroniowych i ciemieniowych mózgu, które kontrolują wiele funkcji, w tym ruch, czucie, koordynację i język” – mówi dr Gupta.

Akshay wrócił do rodzinnego miasta i zajęło mu dobre dwa i pół miesiąca, zanim odzyskał czucie w ciele. Musiał jednak zrezygnować z pracy nauczyciela, ponieważ nie mówił płynnie.

POWTARZALNE UDERZENIA

Po wyzdrowieniu Akshay podjął pracę jako moderator treści w firmie zajmującej się mediami społecznościowymi. Przez dwa lata nic się nie działo, jego stany lękowe były pod kontrolą i stopniowo odstawiano leki. Firma w Gurugram zaproponowała mu pracę, która była podekscytowana i zdecydował się przenieść tam na stałe. Ale 31 stycznia tego roku Akshay miał epizod zawrotów głowy. Badania wykazały drobne udary i przez cztery dni otrzymywał zastrzyki rozrzedzające krew.

„Ale 2 lutego poczułem niepokój, zawroty głowy i myślałem, że moja głowa eksploduje. Skany mózgu wykazały dwa skrzepy, więc na sześć dni wznowiłem zastrzyki rozrzedzające krew. Dokładnie dziesięć dni później, 12 lutego, straciłem przytomność w centrum handlowym i znowu bełkotałem. Trwało to 10-15 sekund. Przepisał mi leki przeciwzakrzepowe i zwiększył dawkę innych leków. Następnie 9 marca poślizgnąłem się, próbując wysiąść z pociągu w moim rodzinnym mieście. Znów nie mogłem poruszać prawą ręką i nogą. Po prostu leżałem w szpitalu przez pięć dni i zawroty głowy nie ustąpiły” – mówi Akshay, który zdecydował się na konsultację z doktor Guptą w Gurugram.

Doktor Gupta odkrył prawdziwy problem — Akshay stał się teraz odporny na leki. „W takich przypadkach musimy stale zmieniać leki. Zwykle, gdy udar zdarza się u młodych pacjentów, występują problemy z sercem, takie jak dziura, skrzepy krwi i zdeformowane tętnice. Na szczęście Akshay nie ma tego wszystkiego i teraz wszystko będzie z nim w porządku. Jednak u pacjenta po udarze mózgu mogą wystąpić wtórne udary, jeśli czynniki wyzwalające, takie jak ciśnienie krwi, poziom cukru we krwi, cholesterol, dieta i aktywność fizyczna, nie zostaną agresywnie zaadresowane” – dodaje.

Obecnie Akshay przyjmuje podwójne leki rozrzedzające krew, które zapobiegają krzepnięciu na dwa sposoby. Bierze także łagodne leki na nadciśnienie, statyny i Clonazepam, które mają rozluźnić mózg i pomóc mu lepiej spać.

„Jednak teraz mam bardziej holistyczne podejście do swojego zdrowia, ponieważ leki mogą jedynie zapobiec kryzysowi, ale zmiana stylu życia może przede wszystkim powstrzymać mnie przed dotarciem do krawędzi. Jem dużo zielonych warzyw, unikam diet wysokocholesterolowych i ćwiczę codziennie przez 30 minut. Nie palę i nie śpię wystarczająco dużo” – mówi Akshay, który uczy się stawiać siebie na pierwszym miejscu w stosunku do swoich problemów.