U osób starszych z przewlekłą chorobą nerek (CKD) większe spożycie białka zwierzęcego lub roślinnego wiąże się ze zmniejszoną śmiertelnością. Odkrycie to pochodzi z analizy trzech kohort z Hiszpanii i Szwecji, której wyniki opublikowano w Sieć JAMA otwarta.

W podeszłym wieku zapotrzebowanie na białko wzrasta. Zalecane spożycie białka wynosi od 1,0 do 1,2 g na kg rzeczywistej masy ciała na dzień. W przypadku pacjentów w podeszłym wieku z ostrymi i przewlekłymi chorobami, urazami lub niedożywieniem zapotrzebowanie może być wyższe.

„Choć osoby starsze mogą potrzebować więcej białka niż osoby młodsze, większe spożycie białka może przyspieszyć postęp choroby u osób z przewlekłą chorobą nerek, powszechną chorobą u osób starszych, na którą często nie ma lekarstwa, a która charakteryzuje się wysoką zachorowalnością i śmiertelnością” – napisał dr Adrián Carballo-Casla z Centrum Badań nad Starzeniem się w Instytucie Karolinska w Sztokholmie w Szwecji i jego współpracownicy.

Ograniczenie białka

Aktualne wytyczne Kidney Disease: Improving Global Outcomes zalecają, aby pacjenci z łagodną PChN (tj. stadia 1 i 2) nie spożywali więcej niż 1,3 g/kg/dzień białka. W stadiach 3–5 (bez dializy) PChN spożycie białka powinno być ograniczone do 0,6–0,8 g/kg/dzień. „Wykazano, że taki schemat mniejszego spożycia białka spowalnia tempo postępu PChN i poprawia zaburzenia metaboliczne u osób z PChN w stadiach 4 i 5, które nie są dializowane” — napisali badacze. „Dostępne są niewystarczające dowody na ogólny wpływ ograniczenia spożycia białka na zdrowie u osób starszych z łagodną lub umiarkowaną PChN i czy ten wpływ jest inny u osób starszych bez PChN”.

Autorzy przeanalizowali dane z trzech kohort z Hiszpanii i Szwecji, które obejmowały 8543 uczestników w wieku co najmniej 60 lat. Łącznie przeanalizowano 14 399 obserwacji, w tym 4789 uczestników z CKD w stadiach 1–3 i 9610 bez CKD. Aby uchwycić spożycie białka w dłuższym okresie i zminimalizować różnice między poszczególnymi uczestnikami badania, naukowcy uporządkowali dane tak, aby dla każdego uczestnika przypadała jedna obserwacja na przedział czasowy. Podczas 10-letniego okresu obserwacji udokumentowano 1468 zgonów.

„Zaobserwowaliśmy odwrotną zależność między całkowitym spożyciem białka a śmiertelnością wśród uczestników z PChN, ale nieco słabszą niż wśród osób bez PChN” – napisali badacze.

Nieco słabsze stowarzyszenie

W porównaniu z uczestnikami, którzy spożywali 0,8 g białka/kg/dzień, uczestnicy z CKD, którzy spożywali 1,0 g białka/kg/dzień, mieli o 12% mniejsze ryzyko zgonu. Przy spożyciu 1,2 g/kg/dzień ryzyko zgonu zmniejszyło się o 21%. Zmniejszyło się o 27% przy spożyciu 1,4 g białka/kg/dzień. U pacjentów bez CKD odpowiednie zmniejszenie ryzyka wyniosło 23%, 37% i 44%.

Podczas gdy wśród uczestników bez PChN śmiertelność spadała o 15% przy każdym zwiększeniu spożycia białka o 0,2 g/kg/dzień, u pacjentów z PChN spadek ten wyniósł zaledwie 8%.

Związek nie zmieniał się w zależności od tego, czy białko było pochodzenia zwierzęcego czy roślinnego. Wiek uczestników badania (tj. czy byli poniżej czy powyżej 75 roku życia) również nie odgrywał roli.

Korzyści przewyższają wady

Naukowcy wskazali, że biologiczne efekty źródeł białka mogą zależeć od całkowitego spożycia, jak również od proporcji białka roślinnego w diecie. „Nie tylko 68% całkowitego białka pochodziło ze źródeł zwierzęcych w naszym badaniu, ale także średnie spożycie białka znacznie przekraczało obecne zalecenia dla osób z umiarkowaną PChN” – napisali. Nie jest zatem jasne, czy wyniki można ekstrapolować na starszych pacjentów, którzy stosują dietę roślinną lub niskobiałkową.

„Silniejsze powiązania u uczestników bez PChN wskazują, że korzyści płynące ze spożywania białek mogą przewyższać wady u osób starszych z łagodną lub umiarkowaną PChN” – podsumowali badacze.

Ta historia została przetłumaczona z Medscape wydanie niemieckie używając kilku narzędzi redakcyjnych, w tym AI, jako części procesu. Ludzcy redaktorzy sprawdzili tę treść przed publikacją.