Większe „błędne ukierunkowanie” układu odpornościowego przeciwko EBV stwierdzone w stwardnieniu rozsianym: badanie
Jak wynika z nowego badania, osoby chore na stwardnienie rozsiane (SM) mają podwyższoną odpowiedź immunologiczną na więcej białek wirusa Epsteina-Barra (EBV), niż wcześniej sądzono.
Komórki T odpornościowe specyficzne dla wirusa EBV wyizolowane od pacjentów ze stwardnieniem rozsianym mogą również reagować na wiele białek występujących w mózgu, zwłaszcza tych związanych z mieliną, ochronną powłoką wokół włókien nerwowych uszkodzonych w stwardnieniu rozsianym.
„Odkrycie związku między wirusem Epsteina-Barra a stwardnieniem rozsianym ma ogromne implikacje dla naszego zrozumienia chorób autoimmunologicznych, ale wciąż zaczynamy odkrywać mechanizmy, które za to odpowiadają” – dr Graham Taylor, współprowadzący badanie i współpracownik profesor na Uniwersytecie w Birmingham w Wielkiej Brytanii, stwierdził w komunikacie prasowym.
„Nasze najnowsze badanie pokazuje, że po zakażeniu wirusem Epsteina-Barra następuje znacznie więcej nieprawidłowego ukierunkowania układu odpornościowego lub reakcji krzyżowych, niż wcześniej sądzono” – dodał Taylor. „Wiedza o tym pomoże określić, które białka są ważne w stwardnieniu rozsianym i może zapewnić cele dla przyszłych spersonalizowanych terapii”.
Badania, „Zwiększona odporność na wirusa Epsteina-Barra i potencjalne reaktywności krzyżowe w stwardnieniu rozsianym” – ukazał się w czasopiśmie Patogeny PLOS.
Zakażenie wirusem EBV powszechne w dzieciństwie, przenoszone przez całe życie bezobjawowo
Zakażenie wirusem EBV, które występuje u około 90% ludzi do osiągnięcia dorosłości, często nabywa się w dzieciństwie jako cichą infekcję i większość ludzi jest przenoszona przez całe życie bez objawów.
Jeśli jednak pierwsza infekcja nastąpi w okresie dojrzewania lub później, może spowodować mononukleozę zakaźną (IM), znaną również jako mononukleoza lub „choroba pocałunku”, charakteryzującą się gorączką, bólem gardła, wysypką, zmęczeniem oraz powiększeniem wątroby lub śledziony.
Wirus infekuje komórki B, które są komórkami odpornościowymi wytwarzającymi przeciwciała. W początkowej fazie infekcji wirus aktywnie się rozmnaża i może powodować objawy, ale następnie pozostaje uśpiony w komórkach B przez resztę życia człowieka lub do czasu, gdy zdarzenie zainicjuje nowy cykl infekcji.
Zakażenie wirusem EBV jest prawdopodobnym warunkiem wystąpienia stwardnienia rozsianego. Pojawiające się dowody sugerują, że praktycznie wszystkie osoby chore na stwardnienie rozsiane zostały zakażone wirusem, a stan neurologiczny jest wywoływany przez komórki odpornościowe specyficzne dla wirusa EBV, które błędnie atakują mózg i rdzeń kręgowy.
Nie jest jasne, w jaki sposób EBV przyczynia się do rozwoju stwardnienia rozsianego, ale ostatnie badania sugerują, że niektóre białka wirusowe są bardzo podobne do niektórych białek mózgu, więc komórki odpornościowe ostatecznie uszkadzają tkankę mózgową, próbując zwalczyć wirusa.
Aby przeprowadzić dalsze badania, Taylor i współpracownicy zbadali odpowiedź immunologiczną na EBV u osób z rzutowo-remisyjną postacią stwardnienia rozsianego oraz zdrowych osób z wcześniejszym zakażeniem EBV, ale bez IM w wywiadzie, dobranych pod względem wieku, płci i genu HLA-DRB1*1501 stwardnienia rozsianego. wariant ryzyka — najsilniejszy genetyczny czynnik ryzyka stwardnienia rozsianego.
Istniała także trzecia grupa osób, u których rozwinęła się IM, od których pobierano próbki krwi 4–6 miesięcy po ustąpieniu objawów.
Analiza genetyczna wykazała, że pacjenci ze stwardnieniem rozsianym i zdrowi ludzie z grupy kontrolnej mieli podobne miano wirusa. Naukowcy zauważyli natomiast, że w grupie osób po zastrzyku domięśniowym poziom wirusa był podwyższony, czego oczekiwano ze względu na niedawną infekcję.
Pacjenci ze stwardnieniem rozsianym mieli podwyższoną odpowiedź przeciwciał na białka EBV
Zgodnie z wcześniejszymi badaniami, u pacjentów ze stwardnieniem rozsianym w porównaniu z pozostałymi dwiema grupami odpowiedź przeciwciał na EBNA1, białko EBV wytwarzane w fazie utajonej, była podwyższona.
Jednakże u tych pacjentów częściej występowała odpowiedź przeciwciał na kilka innych białek wirusowych, w tym EBNA2, EBNA3A, EBNA3B, EBNA3C i VCA, co wskazuje na „szersze rozregulowanie aktywności specyficznej dla EBV” [antibody] reakcji w stwardnieniu rozsianym niż wcześniej sądzono” – napisali naukowcy.
„Nasze badanie ma dwie główne implikacje” – powiedział Taylor. „Po pierwsze, odkrycia zwiększają wagę poglądu, że związek między wirusem EBV a stwardnieniem rozsianym nie wynika z niekontrolowanej infekcji wirusowej w organizmie. Po drugie, wykazaliśmy, że ludzki układ odpornościowy rozpoznaje krzyżowo znacznie szerszy wachlarz białek EBV i ośrodkowego układu nerwowego, niż wcześniej sądzono, oraz że istnieją różne wzorce reaktywności krzyżowej”.
Uważa się, że migracja odpornościowych komórek T do mózgu i rdzenia kręgowego jest kluczowym czynnikiem powodującym zapalenie związane ze stwardnieniem rozsianym. Co więcej, u pacjentów ze stwardnieniem rozsianym w płynie mózgowo-rdzeniowym występuje wysoki poziom limfocytów T, które specyficznie atakują komórki zakażone EBV.
Teraz naukowcy wykazali, że limfocyty T specyficzne dla EBV od pacjentów ze stwardnieniem rozsianym, a także od osób zdrowych, mogą reagować na wiele białek mózgowych związanych z mieliną.
„Nasze wykrycie reagujących krzyżowo limfocytów T u zdrowych osób sugeruje, że w przypadku stwardnienia rozsianego ważna może być zdolność tych komórek do dostępu do mózgu” – powiedziała dr Olivia Thomas, współprowadząca badanie z Instytutu Karolinska. w Szwecji.
„Chociaż nasza praca pokazuje, że związek między EBV a stwardnieniem rozsianym jest obecnie bardziej złożony niż kiedykolwiek” – dodał Thomas, „ważne jest, aby wiedzieć, jak daleko sięga ta reaktywność krzyżowa, aby w pełni zrozumieć związek między nimi”.
