Rada Praw Człowieka
Sesja pięćdziesiąta szósta
18 czerwca – 12 lipca 2024 r
Punkt porządku obrad 3
Promocja i ochrona wszelkich praw człowieka, praw obywatelskich, politycznych, gospodarczych, społecznych i kulturalnych, w tym prawa do rozwoju

Streszczenie

Specjalna Sprawozdawczyni ds. przemocy wobec kobiet i dziewcząt, jej przyczyn i skutków, Reem Alsalem, odbyła oficjalną wizytę krajową w Polsce w dniach 27 lutego – 9 marca 2023 r. W raporcie analizuje luki i wyzwania w wypełnianiu obowiązków państwa w celu wyeliminowania przemocy wobec kobiet i dziewcząt, jej przyczyn i skutków oraz zaleca podjęcie środków zapobiegania i zwalczania przemocy wobec kobiet i dziewcząt w kraju.

Załącznik

Sprawozdanie Specjalnej Sprawozdawczyni ds. przemocy wobec kobiet i dziewcząt, jej przyczyn i skutków z wizyty w Polsce

I. Wstęp

1. Specjalny Sprawozdawca ds. przemocy wobec kobiet i dziewcząt, jej przyczyn i skutków, Reem Alsalem, odbył oficjalną wizytę w Polsce w dniach 27 lutego – 9 marca 2023 r. na zaproszenie Rządu. Głównym celem wizyty była ocena sytuacji w kraju w zakresie przemocy ze względu na płeć wobec kobiet i dziewcząt, a także przepisów, polityk i usług mających na celu zapobieganie tej przemocy i jej zwalczanie, w celu przedstawienia zaleceń dotyczących wzmocnienia tych wysiłków, aby w pełni realizować międzynarodowe zobowiązania Polski w zakresie przemocy wobec kobiet i praw człowieka kobiet.

2. Specjalna Sprawozdawczyni pragnie serdecznie podziękować Rządowi Polskiemu za zaproszenie do odbycia wizyty oraz za konstruktywne zaangażowanie i współpracę przed wizytą i w jej trakcie.

3. Podczas swojej wizyty Specjalna Sprawozdawczyni spotkała się z kilkoma wysokimi urzędnikami rządowymi, w tym z Ministerstwem Spraw Zagranicznych, Ministerstwem Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Ministerstwem Sprawiedliwości, Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwem Ministerstwo Oświaty i Nauki, Ministerstwo Zdrowia i Kancelaria Prezesa Rady Ministrów. Spotkała się także z członkami obu izb parlamentu (Sejmu i Senatu) oraz z przedstawicielami Prokuratury Krajowej. Ponadto Specjalny Sprawozdawca spotkał się z Urzędami Wojewódzkimi Lubelskiego i Małopolskiego. Odwiedziła także Areszt Śledczy i Szkołę Podstawową w Lublinie, ośrodek dla uchodźców w Krakowie oraz ośrodek wsparcia dla ofiar przemocy domowej w Rusocinie k. Gdańska.

4. Podczas wizyty Specjalny Sprawozdawca spotkał się także z przedstawicielami organizacji międzynarodowych, w tym właściwych agencji Narodów Zjednoczonych, z przedstawicielami instytucji praw człowieka, organizacji społeczeństwa obywatelskiego i stowarzyszeń zawodowych, a także z polskimi i cudzoziemskimi kobietami i dziewczętami będącymi ofiarami przemocy .

5. Specjalna Sprawozdawczyni pragnie wyrazić swoją wdzięczność Biuru Koordynatorów Rezydentów ONZ, Biuru Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców, Jednostce Narodów Zjednoczonych ds. Równości Płci i Wzmocnienia Kobiet (UN-Women), Organizacji Narodów Zjednoczonych Funduszu Ludnościowego Narodów Zjednoczonych i Programu Rozwoju Narodów Zjednoczonych za ich szerokie wsparcie zarówno przed wizytą, jak i w jej trakcie, a także wszystkim przedstawicielom podmiotów międzynarodowych i organizacji społeczeństwa obywatelskiego za hojne dzielenie się swoim czasem i wiedzą.

6. Wizyta Specjalnego Sprawozdawcy miała miejsce po czwartym cyklu powszechnego okresowego przeglądu Polski w listopadzie 2022 r. Specjalny Sprawozdawca ma zatem nadzieję, że zalecenia przedstawione w niniejszym raporcie zostaną wdrożone w powiązaniu z zaleceniami Grupy Roboczej ds. Powszechnego Okresowego Przeglądu1 oraz przez innych posiadaczy mandatów dotyczących procedury specjalnej, którzy w ostatnich latach odbyli wizyty w Polsce2, w celu opracowania planu działania mającego pomóc Rządowi w jego wysiłkach na rzecz wyeliminowania przemocy wobec kobiet i dziewcząt oraz przestrzegania praw kobiet kobiet w sferze publicznej i prywatnej, zgodnie z Konwencją w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet, Deklaracją w sprawie eliminacji przemocy wobec kobiet oraz Celem 5 Celów Zrównoważonego Rozwoju, w szczególności celem 5.5.

7. Niniejsze sprawozdanie opiera się na informacjach zebranych podczas wizyty i po niej, a zatem zawiera analizę przepisów i polityk obowiązujących w tamtym czasie oraz pod egidą poprzedniego rządu.3 Specjalny Sprawozdawca przyznaje, że w następstwie w październiku 2023 r. nowy Rząd4 ogłosił szereg propozycji, które będą miały na celu zapewnienie dalszej poprawy praw wszystkich kobiet i dziewcząt w Polsce. Biorąc pod uwagę znaczny okres czasu, jaki upłynął od zakończenia wizyty, Specjalny Sprawozdawca z niecierpliwością oczekuje dalszych informacji na temat rozwoju sytuacji w tym zakresie.