• Do zmiany dotychczasowego systemu rozliczeń zobowiązały Polskę dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2018/2001 z dnia 11 grudnia 2018 r.
• Niesprawiedliwie potraktowani czują się także obywatele, którzy w chwili wejścia w życie zmian w Programie Mój Prąd byli już prosumentami na starych zasadach i nie zdecydowali się na zmianę systemu rozliczeń. Obywatele ci nie mogą skorzystać z dofinansowania do ekologicznych źródeł ciepła czy magazynów energii, oferowanego w ramach tego programu.
• Ireneusz Zyska, sekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, zapewnia, że aktualizowany system rozliczeń dla prosumentów ma na celu zwiększenie autokonsumpcji energii produkowanej przez prosumentów.

Zmiana systemu rozliczania energii z net metering (system opustów) na net billing (system kosztowy) nastąpiła w sposób nagły, co uniemożliwiło racjonalną decyzję o zainwestowaniu w mikrofotowoltaikę lub o przejściu na nowy system. Zmiana zasad udzielania dofinansowania z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, w związku z przejściem na net billing jest dyskryminująca dla prosumentów rozliczających się na zasadzie opustów, prosumenci zostali niesprawiedliwie wykluczeni ze świadczeń osłonowych w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej  – to zarzuty, które pojawiają się najczęściej w skargach obywateli, jakie wpływają do rzecznika praw obywatelskich (RPO) w związku z wdrażaniem w ich gospodarstwach domowych ekologicznych rozwiązań opartych na instalacjach zeroemisyjnych. 

Do zmiany dotychczasowego systemu rozliczeń zobowiązały Polskę  dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych oraz dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/944 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej. 

Rzecznik praw obywatelskich komentuje skargi obywateli: Zrozumiałe poczucie rozgoryczenia i niesprawiedliwości

Od publikacji tych dyrektyw do nowelizacji ustawy o odnawialnych źródłach energii z 29 października 2021 r. minęły niemal 3 lata. Przez ten czas rozliczanie energii z mikroinstalacji fotowoltaicznej następowało w Polsce w formie opustów. Od ogłoszenia nowelizacji 21 grudnia 2021 r. do jej wejścia w życie 1 kwietnia 2022 r. obywatele mieli zaledwie 3 miesiące na przygotowanie się do zmiany systemu rozliczeń i ewentualne zrewidowanie planów inwestycji. Z ich punktu widzenia zmiana miała nagły charakter, a decyzję o wyborze fotowoltaiki podejmowali na długo przed nią, mając na uwadze m.in. korzyści wynikające z rozliczeń net metering.

„Od rozpoczęcia całej inwestycji (zawarcia umowy z firmą montażową) do chwili, gdy korzysta się z nowego źródła energii, może minąć nawet kilka miesięcy. Jeśli zatem decyzja o inwestycji była u części obywateli podyktowana dogodnym systemem rozliczeń energii, to zmiana go przed zakończeniem inwestycji może wywoływać zrozumiałe poczucie rozgoryczenia i niesprawiedliwości” – zauważył RPO.

Niesprawiedliwie potraktowani czują się także obywatele, którzy w chwili wejścia w życie zmian w Programie Mój Prąd byli już prosumentami na starych zasadach i nie zdecydowali się na zmianę systemu rozliczeń na net billing, uznając go za mniej dogodny finansowo. Obywatele ci nie mogą skorzystać z dofinansowania do ekologicznych źródeł ciepła czy magazynów energii, oferowanego w ramach tego programu.

Ministerstwo Klimatu i Środowiska odpowiada na skargi dotyczące rozliczania przydomowej fotowoltaiki

W odpowiedzi na te skargi Ireneusz Zyska, sekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, zapewnia, że aktualizowany system rozliczeń dla prosumentów ma na celu zwiększenie autokonsumpcji energii produkowanej przez prosumentów oraz wspieranie dążeń do minimalizacji negatywnego wpływu emisji CO2 na środowisko naturalne.

Zauważył też, że „dalsze zwiększanie ilości prosumentów na rynku w systemie rozliczeń net-metering mogłoby doprowadzić do blackoutu, w szczególności w okresie zimowym, kiedy instalacja fotowoltaiczna nie produkuje energii. Z tego powodu dofinansowanie z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej jest dedykowane jedynie dla tych prosumentów, którzy rozliczają się w systemie net-billing”.

W odpowiedzi ministerstwo zwraca także uwagę, że system net-billing został starannie zaprojektowany tak, aby umożliwić prosumentom wykorzystanie w jak największym stopniu autokonsumpcji energii. Odbywa się to poprzez zastosowanie urządzeń służących magazynowaniu energii, co pozytywnie wpływa na zwiększenie elastyczności lokalnych systemów energetycznych i jest zgodne z krajowymi celami i priorytetami w zakresie kierunków rozwoju elektroenergetyki.

Materiał chroniony prawem autorskim – zasady przedruków określa regulamin.