Cukrzyca typu 1 to choroba autoimmunologiczna, w której układ odpornościowy organizmu atakuje i niszczy komórki trzustki, które wytwarzają hormon insulinę. Prowadzi to do bardzo małej lub żadnej produkcji insuliny.

Insulina jest ważna dla transportu glukozy z krwi do naszych komórek, aby mogła być wykorzystana jako energia, dlatego osoby z cukrzycą typu 1 potrzebują codziennie leków insulinowych. Cukrzyca typu 1 zwykle występuje u dzieci lub młodych dorosłych.

Cukrzyca typu 2 nie jest chorobą autoimmunologiczną. Występuje, gdy komórki organizmu stają się oporne na insulinę z czasem, a trzustka nie jest już w stanie wytwarzać wystarczającej ilości insuliny, aby pokonać tę oporność. W przeciwieństwie do cukrzycy typu 1 osoby z cukrzycą typu 2 nadal produkują pewną ilość insuliny.

Podobnie jak cukrzyca typu 1, cukrzyca typu 1.5 występuje, gdy układ odpornościowy atakuje komórki trzustki, które wytwarzają insulinę. Jednak osoby z cukrzycą typu 1.5 często nie potrzebują insuliny natychmiast, ponieważ ich stan rozwija się wolniej. Większość osób z cukrzycą typu 1.5 będzie musiała stosować insulinę w ciągu pięciu lat od diagnozy, podczas gdy osoby z cukrzycą typu 1 zazwyczaj wymagają jej od momentu diagnozy.

Cukrzycę typu 1,5 diagnozuje się zazwyczaj u osób powyżej 30. roku życia, prawdopodobnie ze względu na powolny postęp choroby. Jest to wiek wyższy niż typowy wiek dla cukrzycy typu 1, ale niższy niż typowy wiek diagnozy dla cukrzycy typu 2.

Cukrzyca typu 1,5 ma takie same czynniki ryzyka genetycznego i autoimmunologicznego jak cukrzyca typu 1, takie jak specyficzne warianty genów. Jednak dowody wskazują również, że może być ona pod wpływem czynników związanych ze stylem życia, takich jak otyłość i brak aktywności fizycznej, które są częściej kojarzone z cukrzycą typu 2.

Jakie są objawy i jak się je leczy?

Objawy cukrzycy typu 1,5 są bardzo różne u różnych osób. Niektórzy nie mają żadnych objawów. Jednak ogólnie rzecz biorąc, ludzie mogą doświadczać następujących objawów:

• zwiększone pragnienie
• częste oddawanie moczu
• zmęczenie
• niewyraźne widzenie
• niezamierzona utrata wagi.

Zazwyczaj cukrzycę typu 1,5 początkowo leczy się doustnymi lekami, aby utrzymać poziom glukozy we krwi w normie. W zależności od kontroli glikemii i przyjmowanych leków osoby z cukrzycą typu 1,5 mogą potrzebować regularnego monitorowania poziomu glukozy we krwi w ciągu dnia.

Lance Bass powiedział, że początkowo zdiagnozowano u niego cukrzycę typu 2, ale później dowiedział się, że tak naprawdę ma cukrzycę typu 1,5. Nie jest to zupełnie niezwykłe. Szacunki sugerują, że cukrzyca typu 1,5 jest błędnie diagnozowana jako cukrzyca typu 2 w 5–10 procentach przypadków.

Po pierwsze, dokładne zdiagnozowanie cukrzycy typu 1,5 i odróżnienie jej od innych typów cukrzycy wymaga specjalnych testów przeciwciał (rodzaj badania krwi) w celu wykrycia markerów autoimmunologicznych. Nie wszyscy pracownicy służby zdrowia koniecznie zlecają te testy rutynowo, albo ze względu na obawy dotyczące kosztów, albo dlatego, że mogą ich nie brać pod uwagę.

Po drugie, cukrzyca typu 1,5 występuje powszechnie u osób dorosłych, więc lekarze mogą błędnie założyć, że u danej osoby rozwinęła się cukrzyca typu 2, która częściej występuje w tej grupie wiekowej (podczas gdy cukrzyca typu 1 zwykle dotyka dzieci i młodych dorosłych).

Po trzecie, osoby z cukrzycą typu 1,5 często początkowo wytwarzają wystarczającą ilość insuliny w organizmie, aby kontrolować poziom glukozy we krwi bez konieczności rozpoczynania leczenia insuliną. Może to sprawić, że ich stan będzie przypominał cukrzycę typu 2, w której ludzie również wytwarzają pewną ilość insuliny.

Ponieważ objawy cukrzycy typu 1,5 są podobne do objawów cukrzycy typu 2, początkowo można ją leczyć tak samo jak cukrzycę typu 2.

Nadal uczymy się o typie 1.5

W porównaniu z cukrzycą typu 1 i typu 2, przeprowadzono znacznie mniej badań na temat tego, jak powszechna jest cukrzyca typu 1,5, zwłaszcza w populacjach pozaeuropejskich. W 2023 r. szacowano, że cukrzyca typu 1,5 stanowiła 8,9 proc. wszystkich przypadków cukrzycy, co jest podobne do typu 1. Jednak potrzebujemy więcej badań, aby uzyskać dokładne liczby.

Ogólnie rzecz biorąc, świadomość istnienia cukrzycy typu 1,5 jest ograniczona, a kryteria diagnostyczne są niejasne, co spowalnia naszą wiedzę na temat tej choroby.

Błędna diagnoza może być stresująca i myląca. W przypadku osób z cukrzycą typu 1,5 błędna diagnoza cukrzycy typu 2 może oznaczać, że nie otrzymają insuliny, której potrzebują w odpowiednim czasie. Może to prowadzić do pogorszenia stanu zdrowia i większego prawdopodobieństwa wystąpienia powikłań w przyszłości.

Pierwsze opublikowanie: 27 sierpnia 2024 | 9:47 AM IST