CNN
—

Hiszpańska skrajnie prawicowa partia Vox prawdopodobnie utrzyma swój błyskawiczny wzrost w niedzielnych wyborach parlamentarnych i zamierza wykorzystać swoje rosnące wpływy, aby cofnąć dziesięciolecia postępu w zakresie praw kobiet, blokując dostęp do aborcji, uchylając przepisy dotyczące przemocy ze względu na płeć i zamykając ministerstwo ds. równości.

Według sondaży partia, która powstała zaledwie dziesięć lat temu, może stać się politycznym królem i członkiem kolejnego hiszpańskiego rządu koalicyjnego po głosowaniu.

Aktywistki feministyczne obawiają się, że będzie to próba cofnięcia czasu do czasów, gdy hiszpańskie kobiety miały bardzo ograniczone prawa, a jedna z działaczek powiedziała CNN, że wejście Vox do rządu krajowego oznaczałoby „cofnięcie się o 40 lub 50 lat za jednym zamachem”.

Zgodnie z trendem, który nabiera tempa w całej Europie, oczekuje się, że w niedzielę po kilku latach rządów lewicy Hiszpania skręci w prawo. Średnia z ostatecznych sondaży sporządzonych przez Reuters 17 lipca przewiduje, że konserwatywna Partia Ludowa (PP) zdobędzie około 140 z 350 mandatów w parlamencie i będzie musiała utworzyć koalicję, by rządzić.

Współpraca z Voxem, który ma otrzymać 36 mandatów, dałaby prawicowej koalicji niewielką większość pracującą.

Obecny premier Hiszpanii Pedro Sanchez ogłosił przedterminowe wybory parlamentarne po tym, jak koalicja rządząca jego Partii Socjalistycznej (PSOE) i lewicowych partnerów poniosła poważne niepowodzenia w majowych wyborach regionalnych i lokalnych.

PP osiągnęła ogromne zyski, pokonując obecnych członków koalicji w wielu kluczowych samorządach regionalnych i miejskich, przygotowując grunt i ton niedzielnych wyborów.

Wejście w koalicję z Voxem byłoby kontrowersyjne dla nominalnie centroprawicowej PP. Jednak w ostatnich latach partia uzgodniła już umowy dotyczące rządzenia przy wsparciu Vox w różnych administracjach regionalnych, pomimo krytyki, że pomaga legitymizować skrajnie prawicową politykę.

Vox został założony w 2013 roku i szybko zyskał na popularności. W 2018 roku stała się pierwszą skrajnie prawicową partią, która zdobyła mandaty w rządzie regionalnym od śmierci dyktatora Francisco Franco w 1975 roku. W 2019 roku stała się trzecią co do wielkości partią w hiszpańskim Kongresie Deputowanych.

Sondaże wskazują, że przewiduje się, że partia zdobędzie w tym głosowaniu mniej mandatów niż w ostatnich wyborach, ale jeśli dostanie się do koalicji rządzącej, oznaczałoby to nowy etap w rozwoju Vox z początkującej partii outsiderów do powstańczej siły politycznej.

Według Palomy Román Marugan, profesor nauk politycznych na Uniwersytecie Complutense w Madrycie (UCM), program partii koncentruje się na twardym stanowisku w sprawie nielegalnej imigracji, pragnieniu utrzymania integralności terytorialnej Hiszpanii w obliczu ruchów niepodległościowych z regionów takich jak Katalonia i sprzeciwu wobec tego, co nazywa ideologią gender.

W swoim manifeście Vox obiecuje ograniczenie autonomii regionalnej, zastąpienie autonomicznych regionalnych sił policyjnych – takich jak Mossos d’Esquadra w Katalonii – przez narodową Guardia Civil oraz nałożenie surowszych wyroków na gwałcicieli i pedofilów, a także wycofanie prawa gwarantującego równość osobom LGBTQ, które zostało opublikowane dopiero w marcu 2023 r.

Manifest Vox stwierdza również, że będzie działać na rzecz „eliminacji wszelkich przepisów dotyczących płci”. Chce zamknąć ministerstwo ds. równości, które jest atakowane przez hiszpańskie partie prawicowe, odkąd zostało utworzone w 2008 r. w celu wdrażania polityki dotyczącej równości płci, a które, jak twierdzi lider partii Santiago Abascal, jest pełne „psychopatów”.

Zamiast tego Vox chce to zastąpić duszpasterstwem rodzin, które odpowiadałoby za promowanie wyższego wskaźnika urodzeń i „tradycyjnej”, wąskiej wizji życia rodzinnego.

W swoim manifeście proponuje również uchylenie szeregu ustaw wprowadzonych w ostatnich dziesięcioleciach, które mają na celu zagwarantowanie praw kobiet, takich jak dostęp do aborcji czy zapewnienie lepszej ochrony przed przemocą ze względu na płeć.

Na przykład Vox chce pozbyć się prawa dotyczącego przemocy ze względu na płeć i zastąpić je takim, „które chroni każdą możliwą ofiarę przemocy w środowisku domowym”.

Ta propozycja odzwierciedla zaprzeczanie przez partię, że istnieje przemoc na tle płciowym, powiedzieli działacze CNN. Tymczasem od 2003 roku, według danych ministerstwa ds. równości, ponad 1200 hiszpańskich kobiet zostało zabitych przez obecnych lub byłych partnerów. Demonstracje wzywające do lepszej ochrony kobiet przyciągnęły w ostatnich latach tłumy, a działacze twierdzą, że proponowana przez Vox zmiana ustawodawstwa tylko bardziej zagrozi kobietom.

Wielu zastanawia się również nad długoterminowymi skutkami zawarcia sojuszu z taką grupą przez PP, jedną z największych w historii hiszpańskich partii politycznych.

„PP rzekomo nie podziela tej polityki, ale wydaje się, że decyduje się poświęcić te postępy w zakresie praw, aby dostać się do władzy”, powiedział Román.

„To trochę niepokojące dla kraju, że on (PP) jest w stanie powiedzieć, że aby być w rządzie, jest gotów ustąpić w kwestiach, które tak naprawdę nie były nawet przedmiotem debaty w hiszpańskim społeczeństwie, przewróciliśmy tę stronę”.

Vox nie odpowiedział na prośbę CNN o komentarz. PP odpowiedziała, ale tylko po to, by odesłać CNN do wywiadów udzielonych przez lidera partii Alberto Núñez Feijóo na ścieżce kampanii.

Laura Nuño Gómez, politolog, działaczka feministyczna i profesor na Uniwersytecie Króla Juana Carlosa w Madrycie, wyjaśnia, że ​​o ile tego rodzaju niechęć do redystrybucji władzy w społeczeństwie można zaobserwować w wielu krajach, o tyle sytuację w Hiszpanii pogarsza tempo zmian od końca dyktatury Franco, w której prawa kobiet były mocno ograniczane.

Zaledwie 10 lat po zakończeniu dyktatury Hiszpania przystąpiła do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, prekursora Unii Europejskiej, i musiała dokonać hurtowych zmian, aby sprostać wymaganiom organizacji w zakresie równości, powiedział Nuño.

„Ponieważ postęp był szybszy, sprzeciw wobec polityki równości płci był również bardziej intensywny i ożywiony” – powiedziała.

Reakcję tę częściowo tłumaczy przekonanie, że te polityki są niepotrzebne, ponieważ kobiety już osiągnęły równość, a częściowo uporczywe przekonanie, że nierówność między mężczyznami i kobietami jest „częścią pewnego rodzaju naturalnego porządku społecznego”, powiedział Nuño.

„Vox dużo mówi o ideologii płci, ale prawdziwa ideologia płci jest ich, zgodnie z którą mężczyźni i kobiety są zasadniczo różni i mają inny cel społeczny” – dodała.

Jeśli partia miałaby wejść do rządu, mogłaby poważnie wpłynąć na życie hiszpańskich kobiet, powiedział Nuño.

„Obawiam się, że spróbują zaszczepić swoje seksistowskie idee, aw niektórych obszarach, takich jak prawa i wolności seksualne i reprodukcyjne, nastąpi kontrreforma o niewyobrażalnych proporcjach” – powiedziała.

Izaskun Gutiérrez Vecilla, pracownica socjalna w Asociación Clara Campoamor, feministycznej organizacji pozarządowej działającej na rzecz obrony praw kobiet, powiedziała, że ​​gdyby Vox stał się częścią rządu krajowego, mogłoby to oznaczać „cofnięcie się o 40 lub 50 lat za jednym zamachem, kiedy przestępstwa przemocy ze względu na płeć były sprawą prywatną i miały pozostać za zamkniętymi drzwiami”.

Vox i Abascal jasno określają swoje zamiary wobec kraju, nie pozostawiając Gutiérrezowi wątpliwości co do tego, o co toczy się gra w niedzielę.

Powiedziała, że ​​dwa terminy podsumowują politykę Vox wobec kobiet: „Zaprzeczanie przemocy na tle płciowym i niszczenie wszystkiego, co kobiety w tym kraju osiągnęły w ostatnich dziesięcioleciach”.

Podczas gdy skala wpływu Vox na przyszły rząd pozostaje do ustalenia, partia już pokazała, do czego jest zdolna, powiedział Gutiérrez.

Powiedziała, że ​​w lokalnych administracjach, w których zdobyła wpływy, Vox był w stanie zakończyć inicjatywy równościowe i cenzurować wydarzenia kulturalne.

Aktywiści są głęboko zaniepokojeni tym, co sukces partii i wynik niedzielnych wyborów może oznaczać dla przyszłości Hiszpanii.

„Widzieliśmy, że zamierzają wdrożyć szereg reakcyjnych polityk, które powodują więcej seksizmu, więcej homofobii, więcej rasizmu w naszym kraju, a także bardzo niebezpieczną konfrontację w hiszpańskim społeczeństwie” – powiedział Gutiérrez.