Universe of Sound Data Sonification to projekt NASA, który pobiera dane i obrazy i przekłada je na dźwięki. Po wydaniu stworzonych komputerowo „kosmicznych piosenek” NASA poszła o krok dalej. Połączyli siły z kompozytorem i stworzyli prawdziwą symfonię opartą na „dźwiękach” Drogi Mlecznej. Jakie to jest świetne?

Co to jest sonifikacja?

Mówiąc najprościej, sonifikacja to proces przekształcania danych wizualnych w dźwięki. Naukowcy robią to poprzez mapowanie matematyczne. Pobierają piksele i przekładają je na różne rodzaje łóżek dźwiękowych. W niektórych przypadkach wyświetla czas, przestrzeń, głośność i wysokość dźwięku wyraźniej niż same obrazy. Badacze mogą używać samej sonifikacji lub łączyć ją ze zdjęciami, aby uzyskać potrzebne informacje.

Symfonia Drogi Mlecznej

Dr Kimberly Arcand jest naukowcem zajmującym się wizualizacją w Obserwatorium Chandra w Centrum Astrofizyki NASA. „Zawsze szukam nowych rzeczy, które możemy wypróbować, nowych sposobów rozumienia rzeczy, nowych sposobów przetwarzania informacji” – mówi. Nawiązała więc współpracę z kompozytorką Sophie Kastner. Na podstawie zdjęcia Drogi Mlecznej wykonanej przez NASA Kastner napisał artykuł Gdzie zbiegają się linie równoległe.

„Mój utwór koncentruje się wokół idei spirali” – wyjaśnia kompozytor. „Początkowy plan zakładał pobranie oryginalnych dźwięków i jak najdokładniejsze przełożenie ich na utwory, które będą grane przez muzyków”. Według Arcanda Kastner wniósł do projektu wyjątkową perspektywę.

„Wydawało mi się to po prostu genialnym pomysłem konwertowania danych na dźwięk” – wyjaśnia Kastner. „Nie tylko dla osób z wadą wzroku, które mogą wtedy docenić obrazy, których niekoniecznie mogą zobaczyć, ale także jako dodatkowe narzędzie dla osoby, która patrzy na obraz, dzięki czemu możesz go usłyszeć. Inaczej było, gdy zacząłem o tym myśleć z punktu widzenia kompozytora”.

„Tytuł „Gdzie zbiegają się linie równoległe” pochodzi z wiersza, który przeczytałem Sarah Howe. Czarne dziury, w których spotykają się równoległe linie, których surowy horyzont nie jest w stanie oprzeć się nawet zakrzywionemu w ich torach świetle gwiazd.”

„To jakby napisać fikcyjną historię w dużej mierze opartą na prawdziwych faktach” – stwierdził Kastner w oświadczeniu. „Pobieramy dane z kosmosu, które zostały przetłumaczone na dźwięk i nadajemy im nowy, ludzki wymiar”.

Tworzenie symfonii

Kastner skupił się na momentach danych, które sprawiłyby, że gra zespołu byłaby nieco prostsza. Skupiła się na znaczących fragmentach obrazu, w których można było opowiedzieć wspaniałą historię i stworzyć z niej fantastyczne łóżko dźwiękowe.

„Pracowałem z zespołem złożonym z około siedmiu muzyków. Niekoniecznie mogę to zrobić w ten sam sposób, zbierając dane i włączając oprogramowanie komputerowe… OK, pozwólcie, że zastosuję proces podobny do tego, co zrobiły oryginalne sonifikacje, ale dodam coś własnego do tego, ponieważ chciałem również, aby był to utwór muzyczny dostosowany do instrumentów, z którymi pracowałem. Koncepcja wykorzystania danych, a następnie przełożenia ich bezpośrednio na dźwięk była dla mnie naprawdę interesującym pomysłem. Patrzenie na te obrazy przestrzeni wiąże się z ogromną warstwą emocjonalną — o mój Boże, jestem taki mały w porównaniu z tym ogromnym obiektem! To takie wielkie uczucie. Chciałem zagłębić się w te emocje.

Ensemble Éclat z Montrealu pod dyrekcją Charlesa-Erica Fontaine’a nagrał utwór 19 lipca 2023 roku na Uniwersytecie McGill.

„W pewnym sensie jest to po prostu kolejny sposób interakcji ludzi z nocnym niebem, tak jak to miało miejsce w całej historii” – powiedział Arcand. „Używamy różnych narzędzi, ale koncepcja inspiracji niebiosami do tworzenia sztuki pozostaje ta sama”.

Kastner ma nadzieję, że jest to dopiero pierwszy z wielu projektów kompozytorskich opartych na zbiorze danych Chandry dotyczących sonifikacji. Pragnie także pozyskać innych współpracowników muzycznych, którzy są zainteresowani wykorzystaniem danych w swoich utworach. A jeśli jesteś muzykiem i chcesz spróbować odtworzyć tę sonifikację w domu, nuty znajdziesz tutaj.

[via Space.com]