Zarobki a ceny mieszkań. Polska na tle UE. „Relatywnie komfortowa sytuacja dla młodych”
Silny rynek pracy, duży udział gospodarstw domowych z tytułem własności do zamieszkiwanego lokalu, upowszechnienie pracy zdalnej i być może niedługo obniżki stóp procentowych oraz nowy rządowy program to czynniki wspierające dostępność mieszkań — oceniają ekonomiści PKO BP.
Patrząc na relację wynagrodzeń do cen mieszkań w Polsce, na tle krajów UE wypadamy przeciętnie. Tak mierzona dostępność mieszkania jest w Polsce wyższa niż w najważniejszych państwach naszego regionu (Czechy, Słowacja, Węgry), a także względem części znacznie zamożniejszych społeczeństw (Austria, Francja, Niemcy) — wynika z raportu PKO BP „Puls Nieruchomości” pt. „Nie taka dostępność mieszkań straszna jak ją malują”.
Autorzy raportu oceniają, że gorzej w tej statystyce wypadamy na tle państw, w których mamy do czynienia z większym w niż Polsce udziałem zamieszkania w zabudowie jednorodzinnej, cechującej się relatywnie niższymi cenami za m kw. niż dla zabudowy wielorodzinnej (Belgia, Dania, Holandia, Irlandia), oraz Europy Południowej.
Wykres poniżej pokazuje, ile pensji netto trzeba średnio przeznaczyć na zakup mieszkania o powierzchni 50 m kw.
Niższe stopy procentowe i kredyty ze stałą stopą mogą wzmocnić popyt na mieszkania
Analitycy PKO BP oceniają, że oczekiwany spadek stóp procentowych w 2023 r. i ewentualne poluzowanie kryteriów wyliczania zdolności dla kredytów o stałej stopie procentowej może wzmocnić popyt na mieszkania finansowany kredytem.
Ich zdaniem pomimo wzrostu stóp procentowych oraz zaostrzenia warunków kredytowania, silny rynek pracy nadal daje możliwość zakupu mieszkania osobom na początku kariery zawodowej. Zarobki w niektórych branżach nie pozwalają jednak uzyskać satysfakcjonującego metrażu.
Analitycy: relatywnie komfortowa sytuacja dla młodych
„Obecna relatywnie komfortowa sytuacja młodego pokolenia jest konsekwencją wielu lat szybkiego wzrostu polskiej gospodarki, który doprowadził do wysokiego popytu na pracowników. Co więcej, coraz bardziej odczuwalne na rynku pracy są problemy demograficzne skutkujące niedoborem kadr i narastającą konkurencją między pracodawcami podczas rekrutacji. To m.in. napięta sytuacja podażowa na rynku pracy umożliwiła szybkie dostosowanie się pracodawców do silnej preferencji pracowników w zakresie pracy zdalnej” — czytamy w raporcie.
Autorzy powołują się na badanie Deloitte, w którym blisko połowa respondentów (46 proc.) deklaruje, że decyzja o zwiększeniu liczby dni obowiązkowej obecności w biurze skłoniłaby ich do zmiany pracodawcy.
„Warto zatem podkreślić, że w prężnie funkcjonującej gospodarce o niskiej stopie bezrobocia wysoka dynamika cen mieszkań nie jest przeszkodą w zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych młodego pokolenia, a wręcz jest naturalną konsekwencją wysokiej dostępności mieszkań” — czytamy.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo:
Analitycy podkreślają, że czynnikiem, który poprawia dostępność mieszkania, jest upowszechnienie pracy zdalnej i powstawanie nowych zawodów, pozwalające na wybór miejsca do zamieszkania dalej od drogich dzielnic dużych miast.
Ponadto duży w Polsce udział gospodarstw domowych z tytułem własności do zamieszkiwanego lokalu jest — według nich — istotnym czynnikiem wspierającym dostępność mieszkań i ułatwiającym zamianę mieszkania przy zmieniających się potrzebach w cyklu życia. W połączeniu z boomem mieszkaniowym i wzrostami cen w ostatnich latach, posiadanie mieszkań na własność wygenerowało pozytywny efekt majątkowy i wzrost siły nabywczej gospodarstw domowych.
Preferencyjny 2-proc. kredyt. Może korzystać ok. 40 tys. osób rocznie
W ramach programu preferencyjnego 2-proc. kredytu mieszkaniowego udzielanych będzie do ok. 40 tys. kredytów rocznie — szacują analitycy PKO BP.
„Obecnie trudno powiedzieć, w jaki sposób będzie wyliczana maksymalna zdolność kredytowa w ramach programu. Nie można jednak wykluczyć pewnego poluzowania zasad wyliczania zdolności” — czytamy w raporcie.
Zobacz też: Rząd obiecuje kredyty na 2 proc. Prezes ZBP ostrzega przed ryzykiem
Program kredytu mieszkaniowego o stałej stopie procentowej na poziomie 2 proc. na zakup pierwszego mieszkania ma dotyczyć osób, które nie ukończyły 45. roku życia. Wysokość kredytu ma sięgać maksymalnie 500 tys. zł w przypadku jednoosobowego gospodarstwa oraz 600 tys. zł w przypadku gospodarstw wieloosobowych.
