KIJÓW, Ukraina (AP) – prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski powiedział, że on i chiński przywódca Xi Jinping odbyli w środę „długą i znaczącą” rozmowę telefoniczną, ich pierwszy znany kontakt od czasu inwazji Rosji na Ukrainę ponad rok temu, a Pekin wyznaczył wysłannika do dążenia do „ugody politycznej”.

Godzinny telefon przyszedł dwa miesiące po tym, jak Pekin, który od dawna sprzymierzył się z Rosją, powiedział, że chce działać jako mediator, a miesiąc po wizycie Xi w Moskwie. Wezwanie zbiegło się też z sygnałami, że Ukraina przygotowuje swoje siły do ​​wiosennej kontrofensywy.

Zełenski był optymistycznie nastawiony do rozmowy, która dała mu szansę na włączenie swoich poglądów do dwustronnego dialogu między Moskwą a Pekinem. Prezydent Rosji Władimir Putin chce trzymać Xi blisko siebie jako przeciwwagę dla Stanów Zjednoczonych, które stanęły po stronie Ukrainy.

„Wierzę, że to wezwanie, jak również powołanie ambasadora Ukrainy w Chinach, da potężny impuls do rozwoju naszych stosunków dwustronnych” – napisał Zełenski na Facebooku.

Oficjalny odczyt na jego stronie internetowej nazwał rozmowę „produktywną” i powiedział, że prowadzi ona do „możliwej interakcji w celu ustanowienia sprawiedliwego i trwałego pokoju dla Ukrainy”.

Zełenski podkreślił potrzebę odzyskania wszystkich ziem ukraińskich i stwierdził: „Nie może być pokoju kosztem kompromisów terytorialnych”. W pośrednim nawiązaniu do amerykańskich raportów, że Chiny rozważały dostarczanie Rosji broni na potrzeby swojej wojny, biuro Zełenskiego powiedziało, że poprosił kraje o powstrzymanie się od tego, ponieważ „wszelkie wsparcie – nawet częściowe – jest przekształcane przez Rosję w kontynuację jej agresji” , do dalszego odrzucania pokoju”. Chiny oświadczyły, że nie będą dostarczać broni żadnej ze stron konfliktu.

Chińskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych stwierdziło, że „podstawowym stanowiskiem Pekinu jest ułatwienie rozmów pokojowych”, ogłaszając, że wysłannik – były ambasador w Rosji – odwiedzi Ukrainę w poszukiwaniu „politycznego porozumienia”.

Oświadczenie ministerstwa nabrało pozytywnego tonu, dając ukłon w stronę nalegań Kijowa, że ​​jego terytorium nie może zostać rozbite przez rosyjskie aneksje i dając jasno do zrozumienia, że ​​Pekin ceni sobie wieloletnie związki z Ukrainą.

„Wzajemny szacunek dla suwerenności i integralności terytorialnej jest politycznym fundamentem stosunków chińsko-ukraińskich” – czytamy w oświadczeniu. „Gotowość Chin do rozwoju stosunków z Ukrainą jest konsekwentna i jednoznaczna. Bez względu na to, jak rozwinie się sytuacja międzynarodowa, Chiny będą współpracować z Ukrainą, aby rozwijać obopólnie korzystną współpracę”.

Analitycy wyrazili sceptycyzm co do perspektyw pokoju.

Wezwanie równoważy dialog Chin z Rosją, pokazując, że Chiny „uznają przywództwo Ukrainy i wskazują, że Ukraina jest ważnym podmiotem” – powiedziała profesor nauk politycznych Kimberly Marten z Barnard College na Uniwersytecie Columbia w Nowym Jorku.

Ale dodała w wywiadzie dla The Associated Press, chyba że nieujawnione szczegóły ujawniają inaczej, „to nie start. To prorosyjskie. Nie przypuszczałbym, że ma to duże znaczenie dla zakończenia wojny”.

Zauważyła, że ​​chińskie oświadczenie nie wzywa Rosji do opuszczenia terenów okupowanych ani piętnowania Rosji jako agresora i określa sytuację jako „raczej kryzys niż wojnę”.

Elizabeth Wishnick z amerykańskiego think tanku CNA i Weatherhead East Asian Institute na Uniwersytecie Columbia zauważyła w e-mailu do AP, że chińskie oświadczenie w sprawie wezwania nie zawiera „żadnej wzmianki o wycofaniu wojsk rosyjskich, co moim zdaniem czyni to mniej niż poważna inicjatywa i mało prawdopodobne, aby przyczyniła się w jakikolwiek znaczący sposób do zakończenia wojny, co prawdopodobnie rozstrzygnie się na polu bitwy”.

W Moskwie rzeczniczka rosyjskiego MSZ Maria Zacharowa pochwaliła podejście Chin, chwaląc „gotowość Pekinu do dążenia do ustanowienia (pokojowego) procesu negocjacyjnego”, jednocześnie potępiając „odrzucenie przez Kijów wszelkich rozsądnych inicjatyw zmierzających do porozumienia”.

Biały Dom określił to jako pozytywną zmianę, pozwalając Xi poznać opinię Ukrainy na temat „nielegalnej, niesprowokowanej inwazji”.

„Uważamy, że to dobrze” – powiedział rzecznik Rady Bezpieczeństwa Narodowego Białego Domu, John Kirby.

Rozmowy między dwoma przywódcami oczekiwano od tygodni, po tym jak Chiny przedstawiły 12-punktową propozycję zakończenia walk, choć nie zawierała ona szczegółów.

Rosja i Ukraina są daleko od siebie, jeśli chodzi o warunki pokoju. Kreml chce, aby Kijów uznał aneksję przez Rosję Półwyspu Krymskiego i ukraińskich prowincji Donieck, Chersoń, Ługańsk i Zaporoże, którą większość państw potępiła jako nielegalną. Ukraina odrzuciła te żądania i wykluczyła jakiekolwiek rozmowy z Rosją, dopóki jej wojska nie wycofają się ze wszystkich okupowanych terytoriów.

— powiedział Zełenski w rozmowie z AP w zeszłym miesiącu, że nie rozmawiał z Xi od początku wojny i zaprosił go do odwiedzenia Ukrainy.

Chiny ogłosiły, że chcą działać jako mediator w wojnie, która ożywiła NATO. Stanowisko Xi wzmacnia twierdzenie Chin, że są one neutralne w wojnie, pomimo blokowania wysiłków ONZ zmierzających do potępienia inwazji Kremla.

Podczas gdy Zełenski zbliżył swój kraj do NATO i przekonał członków sojuszu do wysłania na Ukrainę wyrafinowanej broni, aby pomóc pokonać Rosję, Pekin powtórzył linię Kremla, oskarżając Zachód o prowokowanie konfliktu i „podsycanie płomieni” poprzez uzbrajanie Kijowa.

Kiedy w lutym Chiny wezwały do ​​zawieszenia broni i rozmów pokojowych między Ukrainą a Rosją, Zełenski ostrożnie przyjął zaangażowanie Pekinu, ale powiedział, że sukces będzie zależał od czynów, a nie od słów.

Putin ciepło powitał Xi na Kremlu, co zostało odebrane jako potężny komunikat dla zachodnich przywódców, że ich wysiłki na rzecz izolacji Moskwy z powodu walk na Ukrainie nie powiodły się.

Również w środę Zełenski wykorzystał 37. rocznicę największej na świecie katastrofy nuklearnej w Czarnobylu powtórzyć swoje ostrzeżenia o groźbie nowej katastrofy atomowej podczas wojny swojego kraju z Rosją.

Zełenski porównał wypadek w Czarnobylu 26 kwietnia 1986 r. do krótkiego zajęcia tej elektrowni przez Moskwę i jej skażonej promieniowaniem strefy zamkniętej po pełnej inwazji na Ukrainę.

„W zeszłym roku okupant nie tylko przejął elektrownię jądrową (Czarnobyl), ale także ponownie zagroził całemu światu” – powiedział Zełenski w poście w Telegramie w języku angielskim.

W innych wydarzeniach Środa:

— Urzędnicy ukraińscy i rosyjscy ogłosili ostatnią wymianę więźniów, mówiąc, że w tym tygodniu zwolniono 44 ukraińskich i 40 rosyjskich jeńców wojennych. Szef kancelarii prezydenta Ukrainy Andrij Jermak powiedział w Telegramie, że wśród Ukraińców byli żołnierze, marynarze, straż graniczna i narodowa oraz dwóch cywilów.

— Szef południowo-wschodniej Obwodowej Administracji Wojskowej Zaporoża, Jurij Malashko, powiedział, że Rosja uderzyła w 19 obszarów cywilnych 53 atakami artyleryjskimi, sześcioma atakami rakietowymi, siedmioma atakami dronów i jednym nalotem w nocy.

— Od wtorku na Ukrainie zginęło co najmniej dwóch cywilów, a 13 innych zostało rannych — poinformowało biuro prezydenta.

— Włoski dziennikarz na Ukrainie, Corrado Zunino, został ranny, a jego tłumacz Bogdan Bitik zabity w południowym mieście Chersoniu. Zunino, korespondent dziennika La Repubblica, powiedział gazecie, że podejrzewa, że ​​rosyjscy snajperzy trafili go po przejściu przez punkty kontrolne obsadzone przez Ukraińców.

___

McDonald relacjonował z Pekinu. Yuras Karmanau w Tallinie w Estonii i Andrew Katell w Nowym Jorku przyczynili się.

___

Śledź relację AP z wojny na Ukrainie o godz