Naukowcy zidentyfikowali wcześniej nieznaną genetyczną przyczynę późnej ataksji móżdżkowej.

Odkrycie poprawi diagnostykę i otworzy nowe możliwości leczenia tej postępującej choroby.

Ataksje móżdżkowe o późnym początku (LOCA) to heterogenna grupa chorób neurodegeneracyjnych, które objawiają się w wieku dorosłym niestabilnością. Jedna do trzech na 100 000 osób na całym świecie rozwinie ataksję o późnym początku.

Do niedawna większość pacjentów z ataksją o późnym początku pozostawała bez diagnozy genetycznej.

Naukowcy pod kierunkiem Bernarda Braisa, neurologa i naukowca z The Neuro (Montreal Neurological Institute-Hospital) na Uniwersytecie McGill oraz Stephana Züchnera z Miller School of Medicine na Uniwersytecie w Miami we współpracy z neurologami z uniwersytetów w Montrealu i Sherbrooke, badali grupa 66 pacjentów z Quebecu z różnych rodzin, którzy mieli ataksję o późnym początku, dla której nie znaleziono jeszcze przyczyny genetycznej.

Korzystając z najbardziej zaawansowanych technologii genetycznych, zespół odkrył, że 40 (61%) pacjentów było nosicielami tego samego nowego wariantu chorobotwórczego w genie FGF14, co czyni go najczęstszą genetyczną przyczyną późnej ataksji w Quebecu. Odkryli, że mały odcinek powtarzalnego DNA ulegał znacznemu powiększeniu u pacjentów, co jest zjawiskiem znanym jako ekspansja powtórzeń.

Aby potwierdzić swoje wstępne ustalenia, zespół skontaktował się z międzynarodowymi współpracownikami w Tybindze w Niemczech, Perth w Australii, Londynie w Wielkiej Brytanii i Bengaluru w Indiach. Odkryli, że 10-18% pacjentów LOCA w tych niezależnych kohortach również miało ten sam błąd FGF14. Wyniki te potwierdziły, że powtórna ekspansja w FGF14 jest jedną z najczęstszych genetycznych przyczyn ataksji o późnym początku opisanej do tej pory.

Wykraczając poza odkrywanie genów, zespół zbadał również mózgi zmarłych pacjentów oraz neurony pochodzące od pacjentów i odkrył, że błąd powoduje zmniejszenie ekspresji genu i jego białka.

Pacjenci z późną ataksją związaną z FGF14 doświadczają niestabilności (ataksji), która zwykle zaczyna się po pięćdziesiątce. Choroba może rozpocząć się od krótkich epizodów ataksji, które mogą być wywołane ćwiczeniami fizycznymi i spożyciem alkoholu. Problemy z koordynacją stają się trwałe średnio w wieku około 59 lat. Choroba zwykle postępuje powoli i wpływa na chodzenie, mowę i koordynację rąk. Często z czasem wymaga pomocy w chodzeniu. Choroba jest najczęściej przenoszona od dotkniętego chorobą rodzica, chociaż może pojawić się w rodzinach bez wcześniejszej historii ataksji.

Powtórzona sekwencja mutacji FGF14 GAA budzi duże zainteresowanie, ponieważ jest identyczna z tą, która powoduje ataksję Friedreicha w genie FXN, najczęstszą przyczynę autosomalnej recesywnej ataksji na całym świecie. Z powodu tego podobieństwa możliwe jest, że niektóre z nowych metod leczenia ataksji Friedreicha, które są opracowywane, mogą być stosowane w leczeniu pacjentów z ekspansją FGF14.

Badanie to sugeruje również, że pacjenci mogą odnieść korzyści z leku o nazwie aminopirydyna, który jest już sprzedawany w przypadku innych schorzeń neurologicznych. Jest to szczególnie obiecujące, ponieważ niektórzy pacjenci z ekspansją FGF14 dobrze zareagowali na to leczenie.

„To otwiera drzwi do badań klinicznych tego leku na tych pacjentach” – mówi Brais. „To wspaniała wiadomość dla pacjentów w Kanadzie i na całym świecie. Umożliwia również przeprowadzanie testów genetycznych, dzięki czemu ludzie i rodziny mogą dotrzeć do końca swojej długiej podróży diagnostycznej”.

Badanie pojawia się w New England Journal of Medicine. Fundusze na badania pochodziły od wielu agencji krajowych, w tym NIH, Fondation Groupe Monaco i Montreal General Hospital Foundation.

Źródło: Uniwersytet McGill