Niniejszy artykuł jest odpowiedzią na artykuł „Wzrost przypadków intususcepcji wywołanych przez Rotavac” z 5 lipca 2024 r. autorstwa Briana Hookera i Jacoba Puliyela

W artykule opublikowanym w czasopiśmie Międzynarodowe czasopismo ryzyka i bezpieczeństwa w medycynie (IJRSM), Brian Hooker i Jacob Puliyel twierdzą, że ryzyko intususcepcji wzrosło prawie 2,5-krotnie w ciągu 21 dni po trzeciej dawce, gdy przeprowadzono analizę serii przypadków kontrolowanych samodzielnie (SCCS) po usunięciu osób niezaszczepionych z analizy. Rysunek 1 New England Journal of Medicine (NEJM) pokazuje, że trzecia dawka osiągnęła szczyt w 16-17 tygodniu, a następnie gwałtownie spadła do 20-21 tygodnia i stopniowo zmniejszała się do końca 26-27 tygodnia. W przeciwieństwie do badań klinicznych, absorpcja szczepionki przeciw rotawirusom (dowolnej dawki) podczas powszechnego programu szczepień nie była dokładnie w zaplanowanych okresach 6, 10 i 14 tygodnia, co wyraźnie pokazano na rysunku 1.

Wyjaśniając przyczynę większej liczby przypadków w okresie wysokiego ryzyka 21 dni po trzeciej dawce, artykuł NEJM odnoszący się do ryciny 1 mówi: „Trzecia dawka szczepionki ma zostać podana w wieku 14 tygodni, ale dzieci zgłosiły się w wieku mediany 18 tygodni, co pokrywało się z wiekiem szczytowym intuscepcji”. Wyjaśnia to, dlaczego więcej przypadków zaobserwowano wśród zaszczepionych niemowląt po trzeciej dawce.

Zwiększona liczba przypadków po trzeciej dawce (pierwsze 21 dni po szczepieniu i okno po okresie wysokiego ryzyka) jest wyraźnie zilustrowana na wykresie słupkowym na rysunku 2 w artykule NEJM. Rysunek 2 przedstawia liczbę i rozkład przypadków intususcepcji wśród zaszczepionych niemowląt w ciągu pierwszych 21 dni (okres wysokiego ryzyka) po dowolnej dawce oraz liczbę przypadków do 59. dnia po podaniu szczepionki. Rysunek 2 pokazuje również, że duża liczba przypadków w trakcie i po okresie ryzyka po trzeciej dawce koreluje z opóźnionym podaniem trzeciej dawki.

Według artykułu IJRSM „podatność na zdarzenia niepożądane nie musi być najwyższa bezpośrednio po szczepieniu”. Jednak wszystkie badania SCCS nad szczepionkami przeciwko rotawirusom przeprowadzone na całym świecie stosowały okres 1–21 dni po podaniu dawki szczepionki jako okres wysokiego ryzyka. Podobnie, zgodnie z artykułem IJRSM, wybrano dwa okna czasowe, 0–30 dni i 31–60 dni po ostatnim szczepieniu przeciwko rotawirusom, aby „wykryć związek czasowy ze szczepieniem”. Jednak na całym świecie związek czasowy ze szczepieniem przeciwko rotawirusom jest definiowany przez okres wysokiego ryzyka wynoszący 1–21 dni i porównywany z okresem bez ryzyka wynoszącym 22 dni i dłużej po podaniu dawki szczepionki.

Przypadki intususcepcji po szczepieniu nie ustępują nagle po 60 dniach, jak wykazał rysunek 2 w artykule NEJM i innych badaniach SCCS wykorzystujących inne szczepionki przeciw rotawirusom. Zgodnie z rysunkiem 2 i tabelą 1 w artykule NEJM liczba przypadków w oknie wysokiego ryzyka (1-21 dni) po pierwszej dawce wyniosła cztery po pierwszej dawce, 19 po drugiej dawce i 37 po drugiej dawce. W okresie 22-59 dni odnotowano 27 przypadków po pierwszej dawce, 59 przypadków po drugiej dawce i 69 przypadków po trzeciej dawce. Zgodnie z podpisem pod rysunkiem 2 odnotowano 345 przypadków po ponad 59 dniach od pierwszej dawki, 265 przypadków po ponad 59 dniach od drugiej dawki i 181 przypadków po ponad 59 dniach od trzeciej dawki.

Zatem ograniczenie porównania częstości intususcepcji do okien czasowych 0–30 dni i 31–60 dni sprawia, że ​​wydaje się, że więcej przypadków (92) jest czasowo powiązanych z ostatnią dawką szczepionki w okresie 0–30 dni w porównaniu z 63 przypadkami w okresie 31–60 dni. Zatem wybór dwóch okien w celu znalezienia czasowego związku z ostatnią dawką szczepionki wydaje się mylący.

W odniesieniu do skrócenia czasu analizy do 180 dni, artykuł IJRSM stwierdza: „Postanowiliśmy ograniczyć naszą analizę do 6 miesięcy, ponieważ intususcepcje osiągają szczyt około 7 miesięcy u osób niezaszczepionych”. Jednak replika stwierdza, że ​​przypadki intususcepcji są „rzadkie” w okresie 180 dni. Według WHO w Azji „mediana wieku [for intussusception] wynosił około 4 do 8 miesięcy”. Retrospektywne badanie 19 szpitali strażniczych w Indiach przeprowadzone między lipcem 2010 a marcem 2016 r., zanim Rotavax został włączony do powszechnego programu szczepień, wykazało, że mediana wieku intususcepcji wynosiła osiem miesięcy, przy czym 34,6% przypadków miało od dwóch do sześciu miesięcy. Inny artykuł oparty na badaniu w CMC Vellore wykazał, że szczyt przypadł na wiek od czterech do sześciu miesięcy.

Rysunek 1 w artykule NEJM pokazuje, że rozkład przypadków po szczepieniu Rotavaxem utrzymuje się na wysokim poziomie do końca pierwszego roku, przy czym 10 przypadków pojawia się nawet w tygodniach 50-51, co jest najniższym wynikiem po podaniu trzeciej dawki, osiągając szczyt w 16-17 tygodniu. Tak więc obliczanie ryzyka intususcepcji po każdej dawce szczepionki poprzez ograniczenie przedziału czasowego do sześciu miesięcy jest mylące.