Dzieci urodzone z cukrzycą typu 1 w Afryce Subsaharyjskiej zmarły w dzieciństwie, powiedziała Biyi Adesina, diabetolog z Nigerii. Z pewnością było to prawdą do niedawna. Obecnie większa świadomość na temat tej choroby w całym regionie pozwoliła wielu dzieciom chorym na cukrzycę typu 1, które wymagają codziennych zastrzyków insuliny, dożyć pierwszych i drugich urodzin.

Ale Adesina powiedziała DW, że diagnoza to dopiero połowa sukcesu. (Przeczytaj także | Powszechnie stosowane leki na cukrzycę i odchudzanie powiązane ze zwiększonym ryzykiem porażenia żołądka: badanie)

W prywatnym systemie opieki zdrowotnej w Nigerii większość populacji nie jest ubezpieczona. Leki na choroby niezakaźne – takie jak insulina – często stanowią wydatek z własnej kieszeni dla pacjentów lub ich rodziców.

Rodzice nie mogą płacić za leczenie cukrzycy swoich dzieci

Miesięczna dawka insuliny kosztuje 15 000 nairy nigeryjskiej, co stanowi połowę miesięcznej pensji minimalnej wynoszącej 30 000 nairy nigeryjskiej (20 dolarów, 18 euro). W zależności od stanu pacjenta może być konieczne podanie do trzech dawek miesięcznie.

Adesina stwierdziła, że ​​rodzice dzieci chorych na cukrzycę typu 1 nie wiedzą, co robić. Mają inne dzieci i siebie, które muszą wykarmić.

„Czasami rodzice tak wolą [their children] umrzeć” – powiedział. „Słuchamy młodych ludzi, którzy mówią: «Moi rodzice woleliby, żebym umarł, żebym nie był już ciężarem». Po prostu nie stać ich na insulinę.”

Jest to powszechna historia cukrzycy, zarówno typu 1, jak i 2, w Afryce Subsaharyjskiej.

Chociaż lekarze wiedzą, jak diagnozować i leczyć choroby niezakaźne, nie istnieje infrastruktura zapewniająca pacjentom wymaganą zbyt kosztowną opiekę.

Dane pokazują, że w Afryce Subsaharyjskiej osoby chore na cukrzycę niepotrzebnie umierają

Od 2000 r. liczba przypadków cukrzycy w Afryce Subsaharyjskiej wzrosła dziesięciokrotnie, co w dużej mierze przypisuje się globalizacji i industrializacji regionu.

Adesina stwierdziła, że ​​w przeciwieństwie do 20 lat temu ludzie obecnie prowadzą samochody, wykonują pracę siedzącą i spożywają więcej śmieciowego jedzenia, które jest tanie i wszechobecne w wielu krajach, w tym w Nigerii.

Według danych Międzynarodowej Federacji Diabetologicznej w 2021 r. cukrzyca zabiła w Afryce Subsaharyjskiej ponad 416 100 osób.

Dane Światowej Organizacji Zdrowia pokazują, że w tym samym roku w regionie afrykańskim około 410 000 osób zmarło z powodu chorób związanych z HIV/AIDS, około 365 000 na gruźlicę, a kolejne 580 000 na malarię.

W artykule opublikowanym w czasopiśmie medycznym The Lancet eksperci ds. zdrowia prognozują, że choroby niezakaźne, w tym cukrzyca, a zwłaszcza cukrzyca typu 2, wyprzedzą „choroby zakaźne, matczyne, noworodkowe i żywieniowe łącznie” jako główną przyczynę zgonów w krajach poniżej Afryka Saharyjska do 2023 r.

Te statystyki i prognozy dają jedynie wgląd w skalę problemu. W Afryce Subsaharyjskiej cukrzyca jest bardzo rzadko rozpoznawana — lekarze szacują, że około 50% przypadków pozostaje nieudokumentowanych.

W Nigerii szpitale są postrzegane jako „ostatnia deska ratunku”

Adesina dobrze zna problem. Powiedział DW, że zdecydował się specjalizować w diabetologii ze względu na historię choroby w jego rodzinie.

Powiedział, że gdy był dzieckiem, jego dziadek miał na nodze ogromną ranę, która „przez wiele lat” nie chciała się zagoić. Pamięta, jak w wieku 10 lat patrzył na tę zmianę i zastanawiał się, co to może być.

Teraz wie, dlaczego noga jego dziadka nigdy się nie zagoiła. Miał stopę cukrzycową, jeden z charakterystycznych objawów cukrzycy w Afryce Subsaharyjskiej.

Dodał, że Nigeryjczycy często przypisują rany lub owrzodzenia stóp, takie jak te, które miał jego dziadek, temu, co nazwał atakiem duchowym. „Szpital to zawsze ostateczność” – powiedziała Adesina.

„Takie jest tradycyjne przekonanie” – powiedział. „Och, to był duchowy atak na ciebie, w wyniku którego masz wrzód na nodze, który się nie goi… Dlatego zamiast iść do szpitala, ludzie zaczynają szukać alternatyw, aby odeprzeć duchowy atak”.

Adesina powiedziała, że ​​pacjenci będą szukać pomocy w szpitalu dopiero wtedy, gdy zawiodą wszystkie domowe sposoby. Jednak do tego czasu infekcja często osiąga tak poważny przebieg, że jedyną opcją jest amputacja.

Stopa cukrzycowa jest główną przyczyną amputacji w Afryce Subsaharyjskiej.

Prywatna opieka zdrowotna jest dla wielu osób zbyt droga

Eksperci utrzymują jednak, że wielu ludzi po prostu nie stać na niezbędną opiekę zdrowotną.

Chociaż większość mieszkańców Afryki Subsaharyjskiej może bezpłatnie otrzymać leki na HIV, terapię przeciwretrowirusową na malarię i szczepienia przeciw gruźlicy, muszą oni płacić z własnej kieszeni za opiekę związaną z chorobami niezakaźnymi, takimi jak cukrzyca czy nadciśnienie.

Może to spowodować, że ludzie odkładają leczenie, aż będzie za późno lub po prostu w ogóle go nie będą szukać – twierdzi Felicia Anumah, profesor medycyny/endokrynologii i diabetologii na Uniwersytecie w Abudży w Nigerii.

Nawet jeśli otrzymają właściwą diagnozę, pacjentów często nie stać na leki potrzebne do wyzdrowienia. Anumah powiedziała DW, że osoby chore na cukrzycę typu 2 często mają inne problemy zdrowotne i wymagają stosowania szeregu różnych leków, aby utrzymać ich stabilny poziom.

Na przykład biedny pacjent z cukrzycą, nadciśnieniem i dyslipidemią może potrzebować do sześciu leków, aby zachować zdrowie, powiedziała, ale realistycznie może sobie pozwolić tylko na dwa.

„Pacjent prawdopodobnie wybierze te dwa, na które go będzie stać” – stwierdziła Anumah, dodając, że gdy te leki się skończą, pacjentowi może nie wystarczyć pieniędzy, aby natychmiast uzupełnić receptę.

„Stosunek cukru we krwi rośnie i spada, ciśnienie krwi rośnie i spada” – powiedziała Anumah. Po dłuższym okresie tak niekonsekwentnego traktowania: „Czego się spodziewasz?” zapytała.

„Komplikacje i przedwczesna śmierć” – powiedziała, odpowiadając na własne pytanie. „Wyobrażasz sobie?”