Tshiring Jangbu Sherpa nie może zapomnieć zwłok, które zobaczył zaledwie kilka metrów od szczytu góry Lhotse w Himalajach ponad dekadę temu.

Nepalczyk pracował jako przewodnik niemieckiego wspinacza, który w maju 2012 r. próbował zdobyć czwartą co do wysokości górę świata. Uważa się, że ciało blokujące im drogę należało do Milana Sedlacka, czeskiego alpinisty, który zginął zaledwie kilka dni wcześniej.

Pan Sherpa był ciekaw, dlaczego czeski wspinacz zginął tak blisko szczytu. Jedna z rękawiczek na zamarzniętym ciele zniknęła.

„Goła ręka mogła się wyślizgnąć z liny” – mówi przewodnik. „Mógł zginąć, tracąc równowagę i uderzając o skałę”.

Ciało pozostało na swoim miejscu i każdy wspinacz, który od tej pory wspinał się na górę Lhotse, musiał je ominąć.

46-letni pan Szerpa nie miał wówczas pojęcia, że ​​powróci 12 lat później, aby zabrać ciało wspinacza, jako jeden z członków ekipy składającej się z kilkunastu żołnierzy i 18 Szerpów wysłanych przez armię nepalską do sprzątania wysokich Himalajów.

Od czasu rozpoczęcia rejestracji wspinaczek górskich sto lat temu w regionie Everestu zginęło ponad 300 osób, a wiele z tych ciał nadal tam jest. Liczba ofiar śmiertelnych stale rośnie: w tym roku zginęło osiem osób, a 18 osób umrze w 2023 r., zgodnie z danymi nepalskiego departamentu turystyki.

Rząd po raz pierwszy rozpoczął kampanię sprzątania w 2019 r., która obejmowała usunięcie kilku ciał martwych wspinaczy. Jednak w tym roku władze po raz pierwszy postawiły sobie za cel odzyskanie pięciu ciał z tzw. „strefy śmierci” powyżej wysokości 8000 m (26 247 stóp).

Ostatecznie ekipa, która żywiła się wodą, czekoladą i sattu, mieszanką ciecierzycy, jęczmienia i mąki pszennej, odzyskała cztery ciała.

Po 54-dniowej operacji, która zakończyła się 5 czerwca, usunięto jeden szkielet i 11 ton śmieci.

„Nepal zyskał złą sławę z powodu śmieci i zwłok, które zanieczyściły Himalaje na ogromną skalę” – powiedział BBC Nepali major Aditya Karki, przywódca tegorocznej operacji.

Celem kampanii jest także poprawa bezpieczeństwa wspinaczy.

Jak mówi mjr Karki, wiele osób jest przerażonych widokiem ciał – w zeszłym roku pewien alpinista nie mógł się ruszyć przez pół godziny po tym, jak zobaczył zwłoki w drodze na Mount Everest.

Wiele osób nie stać na wywiezienie ciał krewnych, którzy zginęli w górach Nepalu. Nawet jeśli mają środki finansowe, większość prywatnych firm odmawia pomocy w wywiezieniu ciał ze strefy śmierci, ponieważ jest to zbyt niebezpieczne.

Wojsko przeznaczyło w tym roku pięć milionów rupii (37 400 USD; 29 000 GBP) na wydobycie każdego ciała. Do opuszczenia ciała z wysokości 8000 m potrzeba dwunastu osób, z których każda potrzebuje czterech butli z tlenem. Jedna butla kosztuje ponad 400 USD, co oznacza, że ​​na sam tlen potrzeba 20 000 USD.

Każdego roku jest tylko około 15-dniowe okno, w którym wspinacze mogą wejść i zejść z 8000 metrów, ponieważ wiatry zwalniają podczas przejścia między cyklami wiatru. W strefie śmierci prędkość wiatru często przekracza 100 km na godzinę.

Po zlokalizowaniu ciał zespół pracował głównie po zapadnięciu zmroku, ponieważ nie chciał przeszkadzać innym wspinaczom. W regionie Everestu, który obejmuje również Lhotse i Nuptse, jest tylko jedna drabina i kolejka linowa dla osób wspinających się i schodzących z obozu bazowego.

„Bardzo trudno było wynieść ciała ze strefy śmierci” – mówi pan Sherpa. „Wielokrotnie wymiotowałem kwaśną wodą. Inni ciągle kaszleli, a inni mieli bóle głowy, ponieważ spędziliśmy wiele godzin na bardzo dużej wysokości”.

Na wysokości 8000 m nawet wytrawni Szerpowie są w stanie unieść ciężar do 25 kg (55 funtów), co stanowi mniej niż 30% ich możliwości na niższych wysokościach.