Utworzony w 1991 r. regionalny sojusz Francji, Niemiec i Polski, zwany „Trójkątem Weimarskim”, został w ostatnich latach w dużej mierze zamrożony.

Jednak inwazja Rosji na Ukrainę, która znacząco zmieniła politykę zagraniczną Niemiec i Francji wobec Rosji, sprawiła, że ​​format ten znów stał się aktualny.

Stosunki były napięte pod rządami polskiego wcześniej nacjonalistycznego rządu, który niedawno utracił władzę w kraju na rzecz rządu bardziej otwartego na współpracę europejską.

Łukasz Jasiński, analityk Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych, powiedział DW, że wszystkie te czynniki łącznie stworzyły okno możliwości dla Trójkąta Weimarskiego.

„To krótki moment, kiedy ta współpraca jest w interesie trzech krajów, kiedy jest wola polityczna oraz są perspektywy i pomysły przenoszące ich współpracę na bardzo praktyczny poziom” – wyjaśnił Jasiński, dodając, że celem Trójkąta Weimarskiego jest wysłać mocny sygnał polityczny do Rosji.

W marcu Emmanuel Macron, Olaf Scholz i Donald Tusk spotkali się w Berlinie, aby odnowić format weimarski i przede wszystkim rozmawiali o współpracy na rzecz wsparcia Ukrainy.

W poniedziałek w Paryżu ministrowie obrony państw trójkąta ogłosili bardziej konkretne kroki mające na celu wzmocnienie roli Europy w NATO w ramach planu B na wypadek, gdyby Amerykanie nie przyszli Europie z pomocą w razie ataku.

Niemiecki minister obrony Boris Pistorius oraz jego polscy i francuscy odpowiednicy Władysław Kosiniak-Kamysz i Sebastien Lecornu ogłosili plany zakupu rakiet dalekiego zasięgu, tworząc mechanizm wspólnego pozyskiwania „broni precyzyjnego uderzenia”, takiej jak rakiety manewrujące.

Przeciwwaga dla Rosji

Carlo Masala, profesor polityki międzynarodowej na Uniwersytecie Bundeswehry w Monachium, powiedział DW, że niezależnie od tego, kto wygra wybory w USA w listopadzie, Europa musi wziąć na siebie większą odpowiedzialność.

Masala wyjaśnił, że niekoniecznie chodzi o organizację obrony na wschodniej flance Europy, ale raczej o budowanie zdolności, takich jak rakiety manewrujące i obrona powietrzna, jako przeciwwagi dla Rosji.

„Jeśli Rosja zaatakuje kraje bałtyckie i spróbuje uniemożliwić innym krajom europejskim obronę Bałtyku, wyśle ​​pociski manewrujące i rakiety balistyczne do stolic europejskich. A my nie mamy obrony powietrznej, która chroniłaby europejskie miasta” – powiedział Masala.

Warunkiem koniecznym, aby skutecznie przeciwstawić się Rosji, jest posiadanie odpowiednich możliwości, aby uderzyć głęboko na terytorium Rosji – dodał Masala.

„Jeśli musisz walczyć z Rosją, pierwszą rzeczą, którą musisz zrobić, jest zniszczenie rzeczy, których Rosja potrzebuje, aby przeprowadzić operację militarną na dużą skalę, a te obiekty znajdują się głęboko w Rosji i nie możemy do nich dotrzeć. Więc daleki zasięg to dokładnie taka zdolność, jakiej potrzebujemy” – wyjaśnił.

Pociski manewrujące latają nisko nad ziemią, co utrudnia ich wykrycie przez radar. Europejskie zasoby rakiet manewrujących obejmują obecnie stosunkowo stare i drogie systemy, takie jak brytyjski Storm Shadow, francuski Scalp i niemiecki Taurus. Te rakiety o zasięgu kilkuset kilometrów przeżyły ogromne ożywienie od czasu inwazji Rosji na Ukrainę na pełną skalę w 2022 roku.

Pokaz siły militarnej

Jednym z kluczowych wniosków z ostatniego spotkania Trójkąta Weimarskiego jest to, że zaowocowało to planami zorganizowania wspólnych ćwiczeń wojskowych. A Polska będzie ich gościć w przyszłym roku. Siły zbrojne trzech państw mają zostać wspólnie rozmieszczone w Polsce na wschodniej flance NATO i UE, przygotowując się do potencjalnego ataku ze strony Rosji.

„Sojusznicy Trójkąta Weimarskiego stają się rzeczywistością” – stwierdziła po spotkaniu Kosiniak-Kamysz. Pistorius dodał, że celem jest zwiększenie widoczności formatu Trójkąta Weimarskiego nie tylko osobiście, ale także poza nim, za pośrednictwem sił zbrojnych.

Jasinski powiedział, że inicjatywa weimarska nie będzie w stanie stworzyć alternatywy dla NATO. „Chodzi o mobilność wojskową, aby znacznie przyspieszyć rozmieszczanie sił zbrojnych, niektórzy eksperci używają nawet kliszy tak zwanego wojskowego Schengen” – dodał Jasinski.

Trójkąt Weimarski nie patrzy tylko przez pryzmat liczby czołgów czy broni, ale także cyberataków, rosyjskiej ingerencji w demokratyczne wybory i dezinformacji – powiedział Jasiński.

Możliwe słabe punkty

Istnieje jednak spore prawdopodobieństwo, że współpraca w ramach Trójkąta Weimarskiego nie zakończy się sukcesem.

„Jednym z najważniejszych wydarzeń będą prawdopodobnie wybory we Francji w 2027 r. Myślę, że to wszystko dobiegnie końca prawdopodobnie w momencie, gdy Marine Le Pen zostanie wybrana na kolejnego prezydenta Francji” – powiedział Masala.

Według Jasińskiego z Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych najważniejszym pytaniem dla Trójkąta Weimarskiego jest to, jak może on przeciwstawić się wpływom populistycznej polityki w takich krajach jak Francja i Niemcy.

„Trójkąt Weimarski nie jest odrębną organizacją międzynarodową, co jest bardzo przydatne, ponieważ dzięki temu format jest bardzo elastyczny. Ale z drugiej strony najważniejsze pytanie brzmi: jak uczynić Trójkąt Weimarski, że tak powiem, odpornym na populizm w najgorszy scenariusz” – powiedział Jasiński.

Edytowany przez: Rob Mudge