Premier Włoch Giorgia Meloni opuszcza Algier po dwudniowej oficjalnej wizycie w Algierii, poniedziałek, 23 stycznia 2023 r. Włochy i Algieria podjęły działania w celu poszerzenia stosunków poprzez serię memorandów podpisanych w poniedziałek podczas dwudniowej wizyty premier Włoch Giorgii Meloni, która powiedziała, że ​​oba kraje są w trakcie budowy „niezwykłego mostu” i, miejmy nadzieję, przekształcają jej kraj w centrum energetyczne Europy. (Fateh Guidoum/AP)

CAIRO – premier Włoch przeprowadził w sobotę rozmowy w Libii z urzędnikami zachodniego rządu tego kraju, koncentrując się na energii i migracji, najważniejszych kwestiach dla Włoch i Unii Europejskiej. Podczas wizyty firmy naftowe obu krajów podpisały umowę gazową o wartości 8 miliardów dolarów – największą pojedynczą inwestycję w libijski sektor energetyczny od ponad dwóch dekad.

Libia jest drugim krajem Afryki Północnej, który odwiedziła w tym tygodniu premier Giorgia Meloni, sprawująca urząd od trzech miesięcy. Stara się zapewnić nowe dostawy gazu ziemnego, aby zastąpić rosyjską energię w czasie wojny Moskwy z Ukrainą. Wcześniej odwiedziła Algierię, głównego dostawcę gazu ziemnego do Włoch, gdzie podpisała kilka memorandów.

Meloni wylądowała na lotnisku Mitiga, jedynym działającym lotnisku w stolicy Libii, Trypolisie, w warunkach ścisłej ochrony, w towarzystwie włoskiego ministra spraw zagranicznych Antonio Tajaniego i ministra spraw wewnętrznych Matteo Piantedosiego, podało jej biuro. Spotkała się z Abdelem Hamidem Dbeibahem, który stoi na czele jednej z rywalizujących ze sobą administracji Libii, i przeprowadziła rozmowy z Mohamedem Younisem Menfi, który przewodniczy uroczystej radzie prezydenckiej Libii.

Przy okrągłym stole z Dbeibah Meloni powtórzyła swoje uwagi z Algierii, mówiąc, że chociaż Włochy chcą zwiększyć swoją obecność w regionie, nie szukają roli „drapieżnika”, ale chcą pomóc narodom afrykańskim „wzrosnąć i stać się bogatszymi. ”

Podczas wizyty Claudio Descalzi, dyrektor generalny włoskiej państwowej firmy energetycznej ENI, podpisał umowę o wartości 8 miliardów dolarów z libijską National Oil Corporation na zagospodarowanie dwóch libijskich morskich pól gazowych. Prezes NOC Farhat Bengdara również podpisał.

Umowa obejmuje zagospodarowanie dwóch pól podmorskich w Bloku NC-41, na północ od Libii, a ENI zapowiedziało, że rozpocznie pompowanie gazu w 2026 r.

Meloni, który uczestniczył w ceremonii podpisania umowy, nazwał umowę „znaczącą i historyczną” i powiedział, że pomoże Europie w zabezpieczeniu źródeł energii.

„Libia jest dla nas wyraźnie strategicznym partnerem gospodarczym” – powiedział Meloni.

Sobotnia umowa prawdopodobnie pogłębi przepaść między rywalizującymi administracjami libijskimi na wschodzie i zachodzie, podobnie jak poprzednie umowy naftowe i wojskowe między Trypolisem a Ankarą. Już ujawnił frakcje w rządzie Dbeibah.

Minister ropy Mohamed Aoun, który nie był obecny na podpisaniu umowy, skrytykował umowę w lokalnej telewizji, mówiąc, że jest „nielegalna” i twierdząc, że NOC nie konsultował się z jego ministerstwem.

Bengdara nie odniósł się do krytyki Aouna podczas swojej konferencji, ale powiedział, że ci, którzy odrzucają umowę, mogą ją zakwestionować w sądzie.

ENI nadal działa w Libii pomimo ciągłych problemów związanych z bezpieczeństwem, produkując gaz głównie na rynek krajowy. W zeszłym roku Libia dostarczyła do Włoch zaledwie 2,63 miliarda metrów sześciennych rurociągiem Greenstream – znacznie poniżej rocznego poziomu 8 miliardów metrów sześciennych przed spadkiem Libii w 2011 roku.

Według Matteo Villa z mediolańskiego think tanku ISPI, niestabilność, zwiększony popyt wewnętrzny i niedoinwestowanie utrudniają dostawy gazu z Libii za granicę. Nowe umowy „są ważne pod względem wizerunkowym” – powiedział Villa.

Również z powodu wojny Moskwy z Ukrainą Włochy zdecydowały się zmniejszyć zależność od rosyjskiego gazu ziemnego. W ubiegłym roku Włochy zmniejszyły import o dwie trzecie, do 11 miliardów metrów sześciennych.

Meloni jest najwyższym europejskim urzędnikiem, który odwiedził bogatą w ropę Libię, odkąd kraj ten nie przeprowadził wyborów prezydenckich i parlamentarnych w grudniu 2021 r. To skłoniło libijski parlament z siedzibą na wschodzie do powołania rywalizującego rządu po tym, jak Dbeibah odmówił ustąpienia.

Przez większą część ostatniej dekady Libia była rządzona przez rywalizujące ze sobą rządy – jeden na wschodzie kraju, a drugi w Trypolisie na zachodzie. Kraj pogrążył się w chaosie po powstaniu wspieranym przez NATO w 2011 r., które przekształciło się w wojnę domową, która obaliła, a później zabiła długoletniego autokratycznego władcę Moammara Kaddafiego.

Obecność Piantedosi podczas wizyty zasygnalizowała, że ​​migracja jest głównym problemem w podróży Meloniego. Minister spraw wewnętrznych przewodzi rządowej rozprawie z charytatywnymi łodziami ratowniczymi pływającymi u wybrzeży Libii, początkowo odmawiając dostępu do portów, a ostatnio przydzielając porty w północnych Włoszech, wymagające dni żeglugi.

Na wspólnej konferencji prasowej z Meloni w sobotę, Dbeibah powiedział, że Włochy przekażą libijskiej straży przybrzeżnej pięć „w pełni wyposażonych” łodzi, aby pomóc powstrzymać napływ migrantów do europejskich wybrzeży.

Alarm Phone, sieć aktywistów, która pomaga sprowadzić ratowników do znajdujących się w trudnej sytuacji migrantów na morzu, skrytykowała posunięcie Włoch, by zapewnić łodzie patrolowe.

„Chociaż nie jest to nic nowego, jest to niepokojące” – napisała grupa w e-mailu do The Associated Press. „To nieuchronnie doprowadzi do tego, że więcej osób będzie uprowadzanych na morzu i zmuszanych do powrotu do miejsc, z których próbowali uciec”.

Jalel Harchaoui, ekspert ds. Libii i współpracownik Royal United Services Institute, powiedział, że Meloni musi wykazać się „pewnym postępem w porównaniu ze swoim poprzednikiem pod względem polityki migracyjnej i energetycznej w Libii”.

Ale „trudno będzie ulepszyć istniejącą taktykę Rzymu wobec zachodniej Libii, która się trzyma”, powiedział.

Naród Afryki Północnej stał się również ośrodkiem dla migrantów z Afryki i Bliskiego Wschodu, którzy chcą podróżować do Europy, a Włochy otrzymują co roku dziesiątki tysięcy migrantów.

Kolejne rządy włoskie i Unia Europejska wspierały libijską straż przybrzeżną i bojówki lojalne wobec Trypolisu w nadziei na ograniczenie takich niebezpiecznych przepraw morskich.

Organizacja Narodów Zjednoczonych i grupy praw człowieka twierdzą jednak, że ta europejska polityka pozostawia migrantów na łasce ugrupowań zbrojnych lub zamyka ich w nędznych ośrodkach detencyjnych, w których dochodzi do nadużyć.

Współpracownik dziennikarza prasowego Colleen Barry z Mediolanu we Włoszech przyczynił się do powstania tego raportu.